پوشش گیاهى بلوچستان

از آنجا که در بلوچستان، باران کمى مى‏بارد و فصل ریزش آن کوتاه است، بنابراین پوشش گیاهى آن نیز ضعیف است، اما با این وجود، هرگاه که در طول سال یک یا دوبار بارانى ببارد، انواع گیاهان و گلها، سر از خاک بیرون مى‏آورند که در نوع خود بى‏نظیرند. بطور کلى پوشش گیاهى بلوچستان تُنُک و محدود است با این وجود در پوشش گیاهى آن تنوع زیادى مشاهده مى‏شود. در برخى از نقاط آن مثل کشورهاى آسیاى جنوب شرقى، کائوچو مى‏روید و در بعضى از جاها مثل سرزمین هندوستان درختان انبه و موز ، انجیر هندى و خربزه درختى (پَپِیا)به عمل مى‏آید. جنگل‏هاى بلوچستان به صورت متراکم و انبوه نیست و اغلب بطور پراکنده دیده مى‏شوند. و از آنجا که در کنار مسیل‏ها، رودها و دامنه ارتفاعات رطوبت بیشتر و درجه حرارت کمترى وجود دارد، جنگل‏ها و نباتات طبیعى از تنوع و تراکم بیشترى برخوردارند.

پوشش گیاهى هر منطقه متأثر از آب و هواى همان منطقه است. در هر منطقه بسته به شرایط اقلیمى و آب و هوا، گیاهانى مى‏رویند که بتوانند خود را با شرایط موجود تطابق داده و جامعه گیاهى را تشکیل دهند. از طرفى دیگر، پوشش گیاهى هر منطقه تنها به خشکى هوا و مقدار ریزش باران بستگى ندارد، بلکه استقرار پوشش گیاهى عمدتاً به دو عامل اقلیمى و محیطی (درارتباط با خاک) مبتنى است.

عمده‏ ترین گونه درختى این منطقه آکاسیا است که پتانسیل جنگل شدن را به دلیل کمبود بارندگى و خاک نامناسب، ندارد. این منطقه تنها منطقه‏ اى از ایران است که در آن نخل، بومى آنجاست و مى‏توان درآن موز و سایر گیاهان گرمسیرى را کاشت. تعداد زیادى از گونه‏ هاى درختچه‏ اى و بوته ‏اى فقط در این منطقه وجوددارد که که تقریباً تمام آن از صحرای افریقا تا عربستان و جنوب پاکستان، گسترده و پراکنده هستند. و بعضى از گونه‏ هایى که در نقاط مرطوب این منطقه یافت مى‏شوند، از انواع گیاهان گرمسیرى مى‏باشند. رویش‏هاى این منطقه در زمره رویش‏هاى گرمسیرى و نیمه گرمسیرى بوده و یک منطقه خشک و گرم محسوب مى‏شود و گونه‏ هاى شاخص آن نیز از عناصر گرمسیرى هستند.

در مورد عناصر گیاهى و مقایسه آن با گیاهان سایر نقاط ایران به این نتیجه مى‏رسیم که گیاهان این منطقه از ویژگیهاى منحصر به فردى برخوردار هستند بعضى از تیره‏ ها و اکثر جنس‏هاى گیاهى این منطقه به جز در بلوچستان جنوبى در نقاط دیگر ایران دیده نمى‏شوند، به نظر مى‏رسد بلوچستان جنوبى تنها منطقه کشور است که مى‏توان به راحتى و در شرایط طبیعى موز، خربزه درختى ، انبه و بسیارى از دیگر گیاهان گرمسیرى را به عمل آورد در حاشیه رودخانه‏ هاى این منطقه علاوه بر چند گونه گز که مانند بسیارى از مناطق کشور، اطراف رودخانه را پوشانده است، به درختچه کوچکى از خانواده نخل بنام داز (نخل وحشى) بر مى‏خوریم که نقش اکولوژیکى با اهمیتى در جلوگیرى از سرعت سیلابها، تغذیه جانوران و اقتصاد منطقه برعهده دارد.پوشش گیاهى این منطقه داراى برگهاى خشن و کوچک مى‏باشد تا هم سطح تبخیر تقلیل یابد و هم در برابر گرما مقاومت نمایند. بیشتر گیاهان نیز داراى برگهاى ریز مى‏باشند، زیرا به علت خشکى زیاد، نور بسیار شدید است و براى عمل فتوسنتز احتیاج به برگهاى پهن نیست.

در بستر رودخانه ها و مناطقى که خاک عمیق بوده و رطوبت بیشترى دارد، فاصله افقى گیاهان کمتر شده و تراکم بیشترى را نشان مى‏دهد. در شیب‏هاى تند، غالباً خاک فرسایش یافته و سنگ مادر(سخت) نمایان است و به موازات آن پوشش گیاهى بسیار اندک است. هر جا که مختصر خاکى وجود داشته باشد، گیاهان معدودى که در آن شرایط قادر به رشد هستند، دیده مى‏شود. بطور کلى پوشش گیاهى منطقه، روى واریزه‏ ها، مسیلها، رسوبات آبرفتى و واریزه‏ هاى دشتى و بستر رودخانه‏ ها وجود دارد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.