موقعیت جغرافیایی – خراسان رضوی
استان خراسان رضوى با ۱۵۰۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت، یکى از مهمترین استانهاى کشور است که در شمال شرقى ایران قرار گرفته است. تایباد، تربت جام، تربت حیدریه ،چناران، خواف، درگز، سبزوار، سرخس، فردوس، فریمان، قوچان، کاشمر، گناباد، مشهد، نیشابور، برداسکن و…. مجموع شهرستانهاى این استان هستند. مرکز استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد است که حرم مطهر حضرت رضا (ع)، امام هشتم شیعیان در آن قرار گرفته است. استان خراسان رضوى در سال ۱۳۷۵حدود ۴۵۰۰۰۰۰ نفر جمعیت داشته است. از این تعداد حدود 56 درصد در نقاط شهرى و 43/5 درصد در نقاط روستایى سکونت داشته و بقیه غیر ساکن یا عشایر بودهاند. استان خراسان رضوى از نظر موقعیت طبیعى به دو بخش شمالى و جنوبى تقسیم مىشود. بخش شمالى کوهستانى است که در نواحى پست آن، دشتهاى حاصلخیزى ایجاد شده و شرایط مناسبى براى توسعه کشاورزى و دامدارى فراهم آمده است. بخش جنوبى آن از دشتهاى کویرى با تپه هاى کم ارتفاع تشکیل شده که با فقر پوشش گیاهى مواجه است.
آب و هوا – خراسان رضوی
استان خراسان رضوى در ناحیه معتدل شمالى قرار گرفته و بطور کلى آب و هوایى متغیر دارد. دماى هواى استان از سمت شمال به سمت جنوب افزایش می یابد، ولى از میزان بارش سالانه آن کاسته می شود. نواحى مرتفع استان (ارتفاعات هزارمسجد – بینالود) آب و هواى سرد کوهستانى دارند. مناطقى همچون قوچان، و نواحى جنوب بینالود، ارتفاعات هزارمسجد و قسمتى از شهرستان مشهد داراى آب و هواى معتدل کوهستانى، و کوهپایههاى استان داراى آب و هواى نیمه بیابانى ملایم (کوهپایهاى) و نواحى جنوبى آن داراى آب و هواى گرم و خشک بیابانى است.
تاریخ و فرهنگ – خراسان رضوی
استان خراسان رضوى، که در گذشته بخشى از خراسان بزرگ بود، همواره عرصه دایمى ظهور و سقوط قدرتها و حکومتها در تاریخ گذشته ایران بوده است. در این سرزمین پهناور اقوام و حکومتهاى ترک و تازى و تاتار، غز و قجر و قبچان، مغول، ترکمن و افغان حوادثى بى شمار آفریدهاند. جغرافیدانان قدیم، سرزمین ایران بزرگ (ایرانشهر) را به هشت اقلیم تقسیم کرده بودند که خراسان بزرگترین و آبادترین اقلیم آن بوده است. این استان در زمان ساسانیان بوسیله یک سپهبد اداره می شد که به او «پادگوسبان» می گفتند و چهار تن مرزبان تحت فرمان وى بودند که هر کدام یکى از چهار قسمت خراسان آن روز را اداره می کردند. خراسان در دوران اسلامى به چهار قسمت تقسیم می شد که هر قسمت آن بنام یکى از چهار شهر بزرگ نیشابور، مرو، هرات و بلخ نامیده مىشد. در سال 31 ه.ق اعراب روانه خراسان شدند و طى همین دوره ساکنین خراسان به دین اسلام گرویدند. سرزمین خراسان تا سال 205 ه.ق در تصرف خاندان بنى عباس بود. ولى در سال 283 ه.ق سال 283 ه.ق بدست طاهریان، استقلال یافت و در سال 287 ه.ق جزو قلمرو سامانیان گردید. در سال 384 ه.ق سلطان محمود غزنوى خراسان را متصرف شد و در سال 429 ه.ق طغرل اول سلجوقى نیشابور را تصرف کرد. سلطان محمود غزنوى چندین بار با سلجوقیان جنگید و ترکان غزنوى، سلطان سنجر سلجوقى را به سختى شکست دادند. در سال 552 خراسان به تصرف خوارزمشاهیان درآمد و در قرن هفتم هجرى قمرى بر اثر حملات مغولها، این سرزمین ضمیمه متصرفات ایلخانان مغول گردید. در قرن هشتم هجرى، سربداران پرچم استقلال را در سبزوار برافراشتند و در سال 873 ه.ق خراسان به تصرف امیر تیمور گورکانى درآمد و شهر هرات نیز پایتخت اعلام شد. در سال 913ه.ق خراسان به تصرف ازبکان درآمد. پس از مرگ نادرشاه افشار (1160 ه.ق)، خراسان به تصرف افاغنه درآمد و در دوران قاجاریه با دخالت و حمایت استعمار انگلیس از افاغنه به منظور حفظ سرحدات هندوستان، سرانجام عهدنامه پاریس (1273 ه.ق) منعقد گردید و ایران متعهد گردید که در امور داخلى افغانستان دخالتى نداشته باشد و در همین دوره خراسان به دو قسمت تقسیم شد: قسمت شرقى در افغانستان تحت الحمایه انگلیس شد و قسمت غربى در تصرف ایران باقى ماند. به عبارت دیگر، پرجمعیت ترین نواحى خراسان از ایران جدا شد. با وجود تمام این فراز و نشیبها، خراسان یکى از استانهاى آباد و حاصلخیز ایران به شمار می رود.استان خراسان رضوى از نظر جاذبههاى طبیعى (با وجود محدودیت منابع آبى) یکى از مناطق دیدنى ایران است. دریاچه هاى کوچک چشمه هاى طبیعى و آب معدنى، تفرجگاهها، مناطق حفاظت شده، ارتفاعات و قله ها غارها و… از جاذبه هاى این منطقه به شمار مىروند. استان خراسان اماکن و بناهاى مذهبى و زیارتى متعددى را در خود جاى داده است، از جمله مجموعه مقدس آستان رضوى (حرم مطهر امام رضا(ع)) و صدها آرامگاه و امامزاده که همواره مورد توجه سیاحان و زائران قرار دارند و افراد زیادى به منظور زیارت و سیاحت به این استان سفر می کنند.
نظرات بسته شده است.