دریاچه مارمیشو، ارومیه

آب‌های جاری از ناحیه‌ی شمال‌غربی ایران در سرحدات بین دو کشور ایران و ترکیه، سرچشمه‌ی اصلی این دریاچه است. ولی سرچشمه‌ی اولیه در خاک ترکیه است که پس از دریافت سایر آب‌های موجود در حوضه‌ی خود “رودخانه‌ی نازلوچای” را تشکیل می‌دهد که قسمتی از این رودخانه از نقطه‌ی ورود به خاک ایران خط سرحدی را به طول ده کیلومتر تشکیل داده و با توجه به موقعیت کوهستانی، جنگلی و آبی خود یکی از زیباترین مناظر طبیعی را رقم زده که می‌تواند مکانی برای آرامش جسم و جان انسان باشد.

پیدایش دریاچه را به ناآرامی‌های درون زمین نسبت می‌دهند، به نحوی که براثر زلزله و ریزش کوه مسیر آب مسدود و ضمن تشکیل دریاچه‌ای، اکنون به وضعیت فعلی درآمده است. به روایتی، دریاچه نام خود را از نام رهبر مسیحیان ساکن منطقه به نام “بنیامین مارشیمون” گرفته که به عنوان رئیس روحانی جلوها در سنوات ۱۲۰۰ (ه.ش) در آن منطقه می‌زیسته و در ۲۵ اسفندماه ۱۲۹۶ به دست “اسماعیل آقاسمکو” به قتل رسیده است. در کتاب نگاهی به آذربایجان غربی نوشته “افشار سیستانی” از آن به ماربیشو نیز یاد شده است. مساحت تقریبی دره در حدود ۵ هکتار است و از جنوب به قلل سی‌تاو، قایدوک، و چال، از شمال به کوه “بایدوست”، از غرب به روستای مخروبه “دری”، و از شرق به روستاهای “بانی” و “پسان” منتهی می‌شود.

در طول رودخانه تا دریاچه علاوه بر انواع و اقسام درختان جنگلی، درختان بید به عنوان حفاظ طبیعی، دور دریاچه را فرا گرفته‌اند. در پوشش جنگلی علاوه بر درختان بید و وفور درختان گردو در اطراف روستاها و منطقه، درختان بلوط، بنه، عناب، گلابی، زالزالک، بادام، گز، صنوبر و سایر درختچه ها جلوه‌ای از سرسبزی را به طبیعت منطقه بخشیده‌اند تا در میان انواع مختلف گون مکان مناسبی برای پرورش زنبور عسل و جذب زنبورداران فراهم آورند. اما از گونه‌های گیاهی آن باید از خارشتر، گزنه، زنبق، لاله کوهی، شیرین‌بیان، خشخاش، پیاز کوهی، بومادران، کاسنی، آویشن، کنگر و غیره نام برد.

حیات جانوری آن به دو دوره تقسیم شده است به نحوی که در وضعیت فعلی از خرس، روباه، گرگ، خرگوش نام می‌برند. حال اینکه قبلاً بزکوهی، گراز و پلنگ نیز جز جانوران منطقه بوده است. از پرندگان نیز باید به کبک، شاهین، بلدرچین و غیره اشاره نمود. ماهی قزل‌آلا، ماهی سفید و سمور از جمله آبزیان فراوان دریاچه بوده‌اند که با بازشدن پای آدمیزاد و صید بی‌رویه آن اکنون با کاهش جدی روبه‌رو هستند. شاید دیگر از سمورها خبری نباشد.

مارمیشو جدا از همه اوصاف خود، سرچشمه اصلی رودخانه نازلوچای (پر آب‌‌‌‌ ‌ترین رود‌‌ منطقه) نیز است که از غرب به شرق جریان داشته که از به هم پیوستن دو انشعاب اصلی دیگر “سروچای” و “ارزین‌چای” در کوه‌های مرزی با عبور از دره تنگ “موانا” در حوالی قریه “نازلو” وارد جلگه ارومیه شده تا در نزدیکی کوه “زنبیل” به دریاچه شور ارومیه ملحق شود.