این بنا در جنوب شرقی روستای کوچک دمبی قرار گرفته است.دمبی در حدود 50 کیلومتری شمال شرقی اصفهان واقع شده است.بسیاری از جهانگردان طی دورهء صفوی در این کاروانسرا اقامت داشتهاند.از جمله این افراد آدام اولئاریوس جهانگرد آلمانی است که در زمان شاه صفی به ایران سفر کرده است.با توجه به یادداشتهای وی آب آشامیدنی کاروانسرا از طریق چشمهای که در نزدیکی آن قرار داشته تأمین میشده است.
بنا دارای ابعاد 55*57 متر سات و دور تا دور آن برجهایی وجود دارد این برجهای توپر جنبهء تزیینی داشته اند و برفراز یکی از آنها چراغ راهنمایی وجود داشته که در حال حاضر هیچ اثری از آن باقی نمانده است. از مجموعهء ورودی بنا در حال حاضر به جز پیها چیزی باقی نماده ولی آنچه مشخص است این است که درگاه ورودی به دالان کوتاهی متصل میشده و بعد از آن سرسرای ورودی قرار داشته که از طریق ایوان بزرگ غربی به حیاط داخلی راه پیدا می کرده است.
فضای داخلی،حیاط مربع شکل و به سبک چهار ایوانی است. دور تا دور آن 12 اتاق به همراه ایوانهایی در جلو وجود دارد.این اتاقها و ایوانها فاقد طاقچه و بخاری هستند.پشت اتاقها اصطبلهای کاروانسرا قرار گرفتهاند.کنار ورودی اصطبلها در گوشههای بنا اتاقی وجود دارد که محل اقامت قافلهداران بوده است. سنگ،مصالح اصلی بکار رفته در بناست و این کیفیتی است که این بنا را از سایر کاروانسراهای منطقه مجزا میکند.بهرهگیری گسترده از سنگ با توجه به وجود منابع غنی در کوهستانهای این محل توجیهپذیر سات و از آجر بیشتر در روکار بنا بهره گرفته شده است.
سیرو در حوالی سال 1963 م.که بنا در وضعیت بسیار بهتری بوده به بررسی بنا پرداخته است و بنای اولیه را مربوط به دورهء ایلخانی میداند که در زمان سلطنت شاه عباس اول بازسازی اساسی شده است. سردر ورودی کاروانسرای دمبی شباهت زیادی با سردر کاروانسرای سین و کاروانسرای سرچم دارد که هر دو مربوط به دورهء ایلخانی هستند. با توجه به این امر میتوان اصل بنا را به دورهء ایلخانی نسبت داد.از طرف دیگر با توجه به اهمیت مسیر اصفهان کاشان از طریق نطنز در دورهء صفوی بعید به نظر میرسد در زمان شاه عباس اول که بسیاری از کاروانسراها ساخته یا تجدید بنا شدهاند،نظری بهاین بنا نشده باشد.در حال حاضر این کاروانسرا وضعیت اسفناکی دارد و بسیاری از خرابیهای آن تعمدی بوده است.
نظرات بسته شده است.