گنبد نمکی قشم (نمکدان)

نام انگلیسی:  Gheshm Salt Dome    نام فارسی :  گنبد نمکی قشم

 گنبد نمکی قشم در موقعیت جغرافیایی N2637 E5529 در استان هرمزگان و جزیره قشم واقع است. گنبد قشم در 110 کیلومتری جنوب باختری جزیره قشم قرار گرفته است . طبقات هم جوار آن را آهک های سفید رنگی تشکیل داده است که به نئوژن وسازند گچساران تعلق دارند و حرکات قائم گنبد نمکی موجب تغییر وضعیت لایه بندی اولیه گشته و طبقات بلافصل خود را برگردانده است . سنگ نمک در بخش جنوبی گنبد گسترش چشمگیری دارد و شامل تناوبی ازنمک ، اولیژیست ، خاک سرخ و دیگر قطعات با ساخت برگه ای است . سطح نمک اغلب به پوشش نازکی از گل اخرا آغشته است و اختلاط نمک در همه جا یکسان نیست و در بخش جنوب باختری گنبد ، نمک تقریبا خالص و بلورین به فراوانی یافت می گردد.

گنبد نمکی نمکدان، تنها گنبد نمکی در جزیره قشم است که از میان دماغه جنوب، تا قدیس سلخ و دماغه شمال غربی تا قدیس باسعیدو بالا آمده است و در نقشه تقریبا دایره ای شکل و به قطر 7× 5/6 کیلومتر است. بام گنبدی دارای توپوگرافی نامنظم است و دیواره آن بسیار پرشیب می باشد. در بخش جنوبی گنبد نمکی نمکدان، غارهای نمکی (Salt Caves) بسیار زیبا و شگفت انگیزی وجود دارد که ارتفاع تا 20 متر نیز اندازه گیری شده است. سقف غار بوسیله قندیلهای فراوان پوشیده شده است که با گذشت زمان در اثر نفوذ آب تغییر شکل می دهند. از میان غارهای نمکی زیبا و عجیب، آب زیر زمینی دائمی نیز جریان دارد که در تمام طول سال جاری است و در دامنه کوه به صورت چشمه نمکی است که منظره بسیار زیبا و دیدنی را ایجاد می کند.

از نظر اقتصادی نمک های بلورین که به "نمک نر " موسوم هستند با خلوص بالا ، حالت بلوری و ذخیره زیاد در جنوب باختری گنبد وجود دارد و آثار کار قدیمی بر روی آنها دیده می شود . آب های شوری که از گنبد خارج می شود نیز پس از تبخیر، نمک خود را باقی می گذارند . این نمک که به "نمک ماده" معروف است نیز از خلوص بالایی برخوردار است . نمکی که بدین صورت تشکیل می گردد، قابل استخراج و ارائه به بازار است.