غار کهک، دلیجان

نام انگلیسی:  Kahak Cave    نام فارسی :  غار کهک

موقعیت

غار کهک در استان مرکزی، در 86 کیلومتری جنوب شهر قم، 65 کیلومتری غرب شهر دلیجان، و در نزدیکی روستای کهک واقع است.

معرفی

نام غار از کوهی منفرد و کم ارتفاع گرفته شده که قلعه قدیمی روستا در قله آن بنا شده است. این کوه کم ارتفاع، کوه کوچک یا کوهک نامیده و به اختصار کهک تلفظ می​شود. کاربرد کاف تصغیر در گویش مردم منطقه رایج است.

ساختمان

غار کهک شامل تعدادی سکوی بزرگ متوالی است که هر کدام به وسیله یک پرتگاه 10 تا 20 متری از هم جدا شده و همه آن​ها از ابتدا تا انتها زیر تاقدیس مرتفع و عظیم غار قرار گرفته​اند. این غار مانند چاهی عظیم به قطر 30 متر است که با زاویه 45 درجه و بر اثر فرایند غار زایشی به وجود آمده است.

دهانه غار به شکل دایره به قطر 70 سانتی متر است و ارتفاع 1950 متری از سطح دریا قرار دارد. این دهانه بالای دیواره​ای به ارتفاع 8 متر واقع شده است و تنها با استفاده از وسایل فنی و طناب می​توانیم وارد غار شویم.

در تالار ورودی غار یک ردیف پنج تایی چکیده غول پیکر، که در پشت آن​ها پرتگاهی عمیق وجود دارد، قرار گرفته است. در زمان​های بسیار دور ریزش عظیمی در محوطه رخ داده است که سنگ​های حاصل از آن پرتگاه​هایی فراوان به وجود آورده​اند.

در غار دالان و دهلیز فرعی وجود ندارد و آنچه به این شکل به چشم می​خورد، فضاهای خالی هستند که بر اثر ریزش پدید آمده​اند. مسیر بازدید به علت وجود لایه​ای از خاک رس مرطوب لغزنده است و از کنار پرتگاه​های 2 تا 10 متری می​گذرد.

در نیمه نخست مسیر بازدید دو چاه وجود دارد که پس از عبور از شیبی تند باید از کنار آن​ها بگذریم. در صورت بی دقتی و نداشتن مهارت، احتمال سقوط به داخل آن​ها وجود دارد.

در نیمه دوم مسیر بازدید، سطح غار شیبی تند می​گیرد و از وسط یک تالار می​گذرد و در ادامه سنگ​های ریزش کرده بسیاری وجود دارند که باید آن​ها را دور بزنیم. تالار پس از طی 250 متر پایان می​یابد و به گودالی از آب زلال واقع در دخمه​ای پوشیده از چکنده​های مرمرین و بلورین می​رسد. این گودال عمیق​ترین نقطه غار است و 80 متر پایین​تر از دهانه غار قرار دارد.

مسیر غار پس از گودال آب در جهت عکس و به طرف بالا، به طول100 متر امتداد می​یابد و غار به انتها می​رسد. در دالان انتهایی غار چند فضای خالی وجود دارد که به زیر سنگ​های ریزشی غار ختم می​شود. سرتاسر این دالان از چکنده​های گل کلمی و میخی پوشیده است. غار کهک 350 متر طول دارد.

جاذبه​های گردشگری

غار کهک تا کنون از نظر گردش گران چندان مورد توجه نبوده است اما ویژگی​هایی دارد که این قابلیت را برای آن فراهم کرده​اند.

غار کهک از پُر پرتگاه​ترین و از معدود غارهای ایران است که دارای بلندترین و در عین حال زیباترین چکیده​های مخروطی و مرمرین سرخ رنگ به طول 10 متر و مجموعه​ای از آبشار سنگ​هاست.

رنگ کانی غارسنگ​ها از نیمه تالار غار به بالا سفید رنگ و از نیمه تالار به پایین سرخ رنگ است.

یکی از پدیده​های منحصر به فرد غار کهک، یک ردیف ستون لوله مانند سرخ رنگ به هم چسبیده است که ارتفاع آن​ها 6 متر و عرضشان 4 متر است و مانند پرده چین دار بزرگی، بخش مسطح جلو را از پرتگاه پشت آن جدا می​کنند.

در انتهای تالار غار و کف آن تعدادی ستون غول پیکر به قطر 3 متر وجود دارد که احتمالاً به علت زلزله​ای مهیب سقوط کرده​اند.

غار کهک با غارسنگ​های فراوان و ساختما خاصف با آن که از نظر وسعت جزء غارهای متوسط ایران به شمار می​رود اما به دلیل داشتن غارسنگ​های عجیب، پرتگاه​های عمیق، آبشار سنگ​های بلند، و چکیده​های رنگارنگ و عظیم الجثه، یکی از منحصر به فردترین غارهای ایران است.

با توجه به غارسنگ​های ستبر و طویل غار، به نظر می​رسد غار کهک از قدیمی​ترین غارهای زایش یافته در ایران باشد.