غار های داش کسن، سلطانیه

نام انگلیسی:  Dash Kasan Cave    نام فارسی : غار های داش کسن

این مجموعه در 10 کیلومتری جنوب شرقی سلطانیه، در نزدیکی روستای «ویر»، از توابع همین بخش قرار گرفته است. این مجموعه در محوطه‌ای به شکل مستطیلی ناقص، به طول 400 متر و عرض 50 تا 300 متر دیده می‌شود.
در درون این مجموعه، سه غار نسبتاً عمیق در دل کوه کنده شده است که کنده‌کاری‌های زیبایی دارند. از نقش‌های این کنده‌کاری‌ها، می‌توان به دو تصویر اژدها که در مقابل یکدیگر به شکل قرینه حک شده‌اند و طول هر یک 5/3 متر است، اشاره کرد. در طرفین این نقش‌ها، محراب‌های زیبای نقش‌داری با طرح‌های اسلیمی، گل و بوته مقرنس‌های سنگی کنده‌کاری شده‌اند.
مجموعه آثار کنده‌کاری این محل، یادگار هنرمندان چینی است که به فرمان «اولجایتو» از چین فراخوانده شده بودند.
براساس فرضیه‌ای، غارهای «داش‌کسن» در دو دوره تاریخی جدا از هم مورد استفاده قرار گرفته است. در دوره نخستین، این غار نیایشگاه آیین مهرپرستی در عهد ساسانی بوده است؛ اما از این دوره آثاری بر جای نمانده است. دوره دوم که نقش‌های اژدها، برگ مو، پیچک و طرح‌های اسلیمی، یادگار آن دوره است، به دوران فرمانروایی ایلخانان تعلق دارد.
سنگ‌های سبز به کار گرفته شده در حصار ارگ سلطانیه، مطمئناً از محل تاریخی داش‌کسن (سنگ‌بر) بریده شده است. در نتیجه برش و انتقال سنگ، فضای لازم جهت کنده‌کاری و دخمه‌سازی در این محل فراهم شده و این مکان با اندکی تغییرات به آرامگاه تبدیل شده است.
بنابراین، محوطه تاریخی داش‌کسن را می‌توان در ردیف آرامگاه‌های دوره ایلخانی نیز طبقه‌بندی کرد.