از دسته سازهای کوبه ای خود صداست. یعنی واسطه ای مثل پوست ندارد. دو قطعه فلز همانند بشقاب از جنس آهن هستند که توسط نوازنده بر هم کوبیده می شوند. در گذشته های دور، آن را از مفرغ می ساختند. یک جفت سنج باستان متعلق به هزاره نخست پیش از میلاد در منطقه باستانی زیویه واقع در استان کردستان پیدا شده است که هم اینک در موزه ایران باستان نگهداری می شود.
سنج در حال حاضر فقط در موسیقی های آیینی کاربرد دارد و استفاده دیگری از آن نمی شود. چنین به نظر می رسد که این ساز در عهد باستان نیز دارای چنین کارکردی بوده باشد. آیین های عزاداری مردمان منطقه بوشهر واقع در جنوب ایران، در سالگرد شهادت امام حسین (ع) –امام سوم شیعیان- همواره با سنج و ساز دیگری به نام دمام همراه است. این ساز همیشه در کنار دمام نواخته می شود و صورت تکنوازی ندارد.