یابان قره قوم (به معنای بیابان سیاه)، سه چهارم ترکمنستان را اشغال می‌کند که مساحت آن تقریبا ۳۵۰ هزار کیلومتر مربع است و از دریاچه آرال در شمال تا کوهستان‌های کپه داغ در جنوب، و از رودخانهٔ آمودریا بیابان قیزیل قوم در شمال شرق تا دریای خزر در غرب گسترش پیدا کرده است. کانال بزرگ قره قوم به طول تقریبی ۸۰۰ کیلوتر از آن عبور می‌کند.
این بیابان از فلات اوست یورت در شمال تا کوهستان های کپه داغ در جنوب، و از رودخانه ی آمودریا در شرق تا دریای خزر در غرب گسترش می یابد. مساحت قره قوم تقریبً 350 هزار کیلومتر مربع است.
بخش وسیعی از قره قوم را عمدتاً رس سخت شده و تپه های ماسه ای دربرگرفته است. این قلمرو معمولاً عاری از پوشش گیاهی است. گونه هایی از بوته های استپ و انواع کمی از گیاهان گلدار در سطحی محدود از این منطقه مخصوصاً در جنوب شرقی آن رشد می کنند.
در این بیابان مردم به طور پراکنده زندگی می کنند. بیشتر آنها ترکمن هایی هستند که در سرزمین هایی که امکان آبیاری وجود دارد کشاورزی می کنند و یا در سواحل دریای خزر به ماهیگیری می پردازند. کانال قره قوم آب را به بخش هایی از این بیابان در جنوب و جنوب شرق می رساند، جایی که کشاورزان به کشت پنبه، محصولات علوفه ای، میوه و سبزیجات می پردازند. قره قوم ذخایر ارزشمندی از گاز طبیعی و نفت و خطوط لوله ای که از بیابان عبور می کنند، برخوردار است.
دروازه جهنم محلی است در بیابان قره قوم و در نزدیکی روستایی به نام دروازه که توسط افراد محلی این‌گونه نامیده شده است. داستان دروازه جهنم به ۳۵ سال قبل باز می‌گردد: هنگامی که زمین شناسان در جستجوی گاز مشغول حفاری بودند، بطور اتفاقی به حفره‌ای زیرزمینی می‌رسند که بسیار بزرگ بوده و همه تجهیزات حفاری و چادرهای کاوشگران را در خود فرو می‌برد. از آنجایی که حفره را گاز پر کرده بود، کسی جرات رفتن به عمق غار را پیدا نکرد و آنان حفره را آتش زدند تا بدین طریق از انتشار گازهای سمی جلوگیری کنند و از آن زمان، این حفره برای ۳۵ سال است که بدون وقفه می‌سوزد. شعاع این حفره ۵۰ تا ۱۰۰ متر است.
ساکنان نیمه کوچ نشین قبیله تکه در قلب ترکمنستان به آن دروازه جهنم می گویند. دروازه روستایی است در استان آخال ترکمنستان. اینجا در این روستای مرکز ترکمنستان یکی از عجیب ترین پدیده های طبیعی قرار گرفته؛ یک گودال پر از آتش که یاداور توصیف های نوشته شده جهنم در متون مذهبی است. روستای نزدیک آن هم به دلیل وجود این گودال آتش حالا دروازه خوانده می شود و ۳۵۰نفر جمعیت دارد. اما این گودال آتش خیلی هم قدیمی نیست و سابقه آن به سال۱۹۷۱ میلادی بر می گردد.
