حصیر بافی نخل
حصیر بافی از برگ درخت نخل شاهکار دستان هنرمند زنان بلوچ
هنرحصیربافی شاهکار دستان هنرمند زنان بلوچیاست که هنرمندانه درشهرستان نیکشهر از برگ درختان داز (نوعی نخل خرمای وحشی) این اثر هنری را خلق میکنند.
هنر حصیربافی در سیتان وبلوچستان قدمتی به اندازه تاریخ این قوم دارد، این هنر سینه به سینه توسط شیر زنان و مردان به نسلها منتقل شده است .
استقبال بازارهای داخلی و خارجی از هنر حصیربافی بلوچستان که متاسفانه به صورت غیرقانونی خرید و فروش میشود،حکایت از جذابیت این هنر بیبدیل در نزد اقوام مختلف است .
با توجه بهاین که مسوولان در کشورهای در حال توسعه برای جهانی شدن صنایع دستی و محلی خود تلاش میکنند در این میان صنایع دستی ایران آن گونه که باید برای جهانیان شناخته شده نیست .
خرید و فروش غیر قانونی انواع صنایع دستی در کشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس، متاسفانه بازار پر رونق دلالان را کاملا گرم نگه داشته است .
دلالان اکثر صنایع بومی و محلی از جمله حصیربافی این منطقه که از جذابیت خاصی برخوردار است با قیمت بسیار پایین خریداری میکنند و آن سوی مرز این صنایع را با سود کلان به فروش میرسانند.
دسترنج حصیربافان نیکشهری در این آشفته بازار تنها با پنج هزار ریال از سر ناچاری به دلالان حراج داده میشودو هنر دست زنان و مردان بلوچ در بازار های داخلی و خارجی به صورت غیر قانونی چند برابر قیمت خریده شده ، به فروش میرسد.
با توجه به قدمت و جذابیت هنرهای دستی این منطقه جا دارد مسوولان در جهت حمایت و معرفی این آثار گامهای موثری بردارند .
مسوول تعاونی حصیربافان شهرستان نیکشهر گفت: هنر حصیر بافی در بلوچستان شایستگی جهانی شدن دارد و مسوولین باید با توجه بهاینکه حصیربافان از قشر کم درآمد جامعه هستند تلاش بیشتری برای رفع مشکلات آنان انجام دهند.
"محمد رییسی" افزود: اگر بیتوجهی به هنر حصیربافی ادامه یابد دیگر نسل این هنر که از زمان پیامبران و حتی قبل از اسلام کاربرد بسیاری داشته از بین خواهد رفت.
او با بیان اینکه بافت حصیر ۱۲متری یک هفتهطول میکشد ادامه داد: زنان روستایی و عشایری زحمات یک هفته خود را درقبال دریافت پنج هزار ریال می فروشند.
وی افزود: وضعیت معیشتی این افراد به گونهای است که این پنج هزار ریال را در مقابل کارهای هنرمندانه خود دریافت میکنند و اعتراضی در برابر آن نمی کنند.
او با ابراز نگرانی از وضعیت موجود و نابسامان حصیربافان اظهار داشت:
وقتی که دسترنج حصیربافان با چنین قیمت پایینی از آنان خریداری میشود انگیزهای برای آنها جهت گسترش و ادامه این هنر باقی نمیماند.
وی افزود: توجه نکردن به این هنر باعث شده تا زنان و مردان هنرمند نیکشهری انگیزه خود را از انتقال تجربیاتشان در زمینه حصیربافی به دختران و پسرانشان از دست بدهند و این موضوع زنگ خطری برای نابودی این هنر به شمار میرود.
او سرمایهگذاری بر روی هنر حصیربافی توسط سرمایهگذاران شهرستانی را ضروری دانست و گفت: سرمایهگذاری بر روی این هنر نه تنها باعث دلگرمی حصیر بافان میشود بلکه زمینه خارج شدن این صنعت از رکود را فراهم میسازد.
رییسی گفت: درصورت حمایت مسوولان صنایع دستی از حصیربافی در نیکشهر می توان آینده روشن و درخشانی را برای این هنر پیش بینی کرد.
وی با بیان اینکه هنر حصیر بافی در نیکشهر فقط به بافت حصیر محدود نمی شود افزود: از برگهای درخت داز (نوعی نخل خرما وحشی) که ماده اولیه این هنر به شمار میرود کالاهای دیگری نظیر جای دستمال کاغذی، گلدان، انواع اسباب بازی کودکان، انواع کلاه، وسایل تزیینی منزل، جارو، کیف و کفش توسط دستان هنرمند مردم نیکشهر ساخته میشود.
وی اظهار داشت: ادارات مختلف نیکشهر بیش از شش میلیون ریال به تعاونی حصیربافان بدهکار هستند و تاکنون نسبت به پرداخت بدهی خود هیچ اقدامی نکردهاند.
مسوول صنایعدستی نیکشهر هم، علت اصلی بیانگیزه شدن حصیربافان را حمایت نشدن از سوی مسوولان ذیربط عنوان کرد.
"خیرنساء امیری" افزود: با توجه به وضعیت کنونی ایجاد تعاونیهای حصیر بافی میتواند در رفع این مشکل نقش سازندهای داشته باشد.
وی ادامه داد: درآمد پایین حاصل از فروش هنر حصیربافی موجب شده تا زنان و مردان هنرمند نیکشهری روز به روز از این هنر فاصله بگیرند.
وی با بیان اینکه صنایع دستی نیکشهر هرساله برنامههایی را در یک چارچوب و غالب خاصی برگزار میکند گفت:درسالجاری ساماندهی صنعت گران صنایع دستی از جمله برنامههای اجرایی صنایع دستی است.