منطقه حفاظت شده نشر، همدان

نام انگلیسی :  Nashr protected area     نام فارسی :  منطقه حفاظت شده نشر

منطقه حفاظت شده شراء درفاصله حدود  45 کیلومتری شرق همدان و در محدوده جغرافیایی E4855 طول شرقی و N3442  عرض شمالی ، واقع گردیده است.
حدود اربعه منطقه:
شمالاً : از محل تلاقی جاده آسفالته سیاه کمر و جاده شوسه آب هندو به برکت آباد در جهت شرق در امتداد جاده شوسه تا روستای قوزلیجه.
غرباً: از محل تلاقی جاده جیپ رو کریم آباد – قشلاق احمد ویس به سمت شمال در امتداد همین جاده تا روستای نشر و از آنجا در امتداد جاده آسفالته به سمت شمال غرب تا تقاطع جاده آسفالته سیاه کمر وجاده شوسه آب هندو- برکت آباد.
جنوباً: از جاده آسفالته منتهی به خردمند در امتداد جاده آسفالته تا محل تلاقی با جاده جیپ رو ابتدای روستای کریم آباد به قشلاق احمدویس.
شرقاً: از روستای قوزلیجه در ادامه مسیر جاده جیپ رو در جهت جنوب تا روستای مسلم آباد و از آنجا در امتداد جاده آسفالته تا روستای خردمند.

وسعت منطقه: وسعت بالغ بر 10700 هکتار می باشد.

ویژگی و سیمای عمومی منطقه ( شامل وضعیت توپو گرافی، چشم انداز، پوشش گیاه و گونه های شاخص گیاهی، وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و کریدورها)
منطقه حفاظت شده شراء با سیمای کوهستانی وتپه ماهوری ، به لحاظ طبیعت بکر ،پوشش گیاهی مناسب و سیمای طبیعی آن از ایستگاههای اصلی قوچ و میش ارمنی استان همدان محسوب می¬گردد. بخش کوهستانی منطقه از دو قله اصلی و مجزا از یکدیگر به نام های قافلانته وقزل تشکیل شده است. قله قافلانته با ارتفاع تقریبی 2559 متر از سطح دریا بلندترین بخش این منطقه را تشکیل می دهد. راههای دسترسی منطقه حفاظت شده شراء در مجموع شامل جاده¬های اصلی آسفالت و نیز راههای فرعی شوسه است. برای ورود به این منطقه بعد از گذر از 25 کیلومتری جاده اصلی همدان – ملایر بایستی از مسیر روستای سیاه کمر به سمت روستای آب هندو حرکت نمود. جهت رسیدن به قسمت های شمالی منطقه نیز از تپه فرعی روستای آب هندو به سمت روستاهای مولوجه و قوزلیجه حرکت نمود. راه دیگر ارتباط با منطقه مسیر روستاهای نشر و مسلم و آباد می¬باشد.

در پیرامون منطقه روستاهای قوزلیجه،آب هندو،حیران،مسلم آباد، نشر،برکت آباد، تاهون آباد وخردمند واقع شده است. از دیگر تعارضات منطقه عشایر مستقر در قسمتهایی از منطقه می باشد که با کنترل و ارشاد وهمچنین جلوگیری از اسکان آنها در مناطق حساس این تعارضات تا حدودی کاهش یافته است. از نظر تقسیم بندی اقلیمی این حوزه در منطقه اقلیمی نیمه خشک سرد قرار گرفته و متوسط بارندگی سالیانه آن بین 350 تا 450 میلی لیتر در سال می باشد و به طور متوسط، حجم بارش سالانه حدود 85/9 میلیون متر مکعب برآورد می گردد. میانگین درجه حرارت سالیانه آن 14 درجه سانتی گراد می¬باشد. براساس گلبادهای ترسیم شده، چیرگی باد در منطقه ، جهت غربی می باشد وبه تفکیک فصول در طی سال گاه دچار تغییرات کوتاه مدت می شود. با توجه به بررسی منابع موجود و بازدیدهای بعمل آمده در محدوده، تعداد 172 گونه گیاهی متعلق به 37 خانواده در تیپ های اراضی دشت های آبرفتی دامنه ای، فلات¬ها، آبرفت¬ها و واریزه¬های بادبزنی شکل و آبرفت¬های بادبزنی شناسایی شده است. در مجموع خارشتر ، شیرین بیان ، خارزره،  درمنه ، جارو هند، ورک ،بومادران ، تلخه ،گون ، شیر تیزک، ختمی ، شقایق ، علف گوسفند ،گل گندم ،گوش بره ، کلاه میر حسن، گل چایی، جغجغه، ختمی، شیرتیزک، از عمده ترین گونه های گیاهی منطقه می¬باشد. در برخی از قسمت های منطقه نیز گونه های درختی  دست کاشت مشاهده می گردد که می¬توان به درختان گردو ،گیلاس ، زردآلو ، انگور ، سیب ،توت ،نارون ، زبان گنجشک ،بید و سرو خمره¬ای اشاره کرد.

اطلاعات جمع آوری شده در خصوص فون جانوری منطقه مورد نظر نیز بیانگر این است که پرندگان این زیستگاه چهره غالب جانوری منطقه را تشکیل می¬دهند. گونه¬های کوهزی همچون عقاب طلایی و کبک معمولی فراوانترین پرندگان منطقه¬اند. دسته سبک بالان نیز در بین تمامی گونه ها متنوع¬ترین دسته شناسایی شده اند. فون پرندگان در منطقه متاثر از دو دسته گونه های بومی و مهاجر است. کبک، تیهو ، سنگ چشم خاکستری، سبز قبا، دم جنبانک ابلق، دلیجه معمولی ، هما، سارگپه، کرکس، قرقی، طرلان، شاهین، بحری، بالابان، لاچین ، حواصیل خاکستری، پرستومعمولی، سارو بلبل ازجمله پرندگان موجود در زیستگاه های منطقه می¬باشند.
پستانداران منطقه نیز عمدتاً گونه¬های سازگار با مناطق سرد کوهستانی¬اند  گرگ، کفتار ، قوچ و میش  شاخص ترین گونه های پستاندار منطقه¬اند . شغال، روباه، راسو، زرده پر، رودک، خرگوش ، خارپشت ایرانی، تشی، حفار و انواع موش ها ازجمله دیگر پستانداران مهم این منطقه به شمار می¬روند. خزندگان این زیستگاه نیز در دو گروه مارها و سوسمارها یا مارمولک ها قابل تقسیم¬اند، آگامای قفقازی و گرزه مار پر جمعیت¬ترین خزندگان منطقه و مارهای دشتی زی و آگاما و لاک پشت مهمیزدار، شاخص¬ترین خزندگان منطقه به حساب می¬آیند. و به علت نبود زیستگاههای آبی قابل توجه از فون جانوری دوزیستان و ماهی ها در منطقه دیده نمی¬شود با این حال گاهاً در آبگیرهای فصلی و برکه¬های حاشیه روستای مسلم آباد می¬توان از دوزیستان گونه¬های وزغ معمولی و قورباغه تالابی را مشاهده نمود.

جاذبه های اکوتوریسمی

از جاذبه های منطقه می توان به وحوش و بکر بودن منطقه اشاره نمود.

وضعیت عمومی اقتصادی اجتماعی

پیرامون منطقه 8 روستا به اسامی: برکت آباد، مولوجه،آب هندو، مسلم آباد، نشر،خردمند و کریم آباد قرار  دارند که مستقیماً این منطقه را تحت تأثیر قرار می دهند. با مقایسه جداول سرشماری مرکز آمار ایران ، روند رشد جمعیت در این روستاها منفی است و این درحالیست که با توجه به قابلیت توسعه در بخش کشاورزی و دامداری در منطقه به دلیل عدم استفاده درست از منابع موجود ، مهاجرت جوانان به شهرها در این رشد جمعیت تأثیر به سزائی داشته است. از میان ضوابط کیفی گوناگون جمعیت، سواد با توجه به تناسب با پیشرفت اجتماعی اقتصادی دارای اهمیت می باشد که در این مناطق با توجه به آمار بیش از 85 % جمعیت در گروه های سنی بیش از 6 سال قرار گرفته اند که قریب به 66% آن باسواد می باشند. این شاخص در گروه های سنی مختلف متفاوت و هرچه به گروه های سنی بالاتر می رویم از میزان آن کاسته می شود. بیشترین میزان با سوادی در جمعیت مردان و زنان  به ترتیب 97 و 96 درصد می باشد که مربوط به گروه سنی نوجوانان (14-11) ساله می باشد. به لحاظ امکانات رفاهی، بهداشتی، آموزشی و فرهنگی  دارای امکانات می باشند. به طور کلی ، پایه و اساس ساخت اجتماعی منطقه، دهقانی است و در برخی جاها ساخت اصلی، با توجه به بنیانهای معیشتی غالب و رایج سیما و جهت یابی خاصی پیدا کرده است. در کل جامعه جمعیتی منطقه از نظر ساختار اجتماعی  به سه گروه دهقانی-شبانی، دهقانی-کارگری و شبانی تقسیم می شود.

تعارضات مهم منطقه

انسان همواره به عنوان اصلی ترین عامل تخریب منابع و محیط اطراف خود می باشد. شخم نامناسب در جهت شیب در ارتفاعات و تپه ماهورها جهت کشت و کار بر روی زمین، چرای بی رویه دام در مراتع فقیر منطقه حتی در زمستان که به دو صورت سبب فرسایش می گردد ( سخت شدن زمین از هر گونه پوشش و در نتیجه ایجاد رواناب)، سست شدن خاک شیب ها به علت رفت و آمد زیاد دام  و درنتیجه رانش خاک روئی به عمق دره ها و ایجاد فرسایش و بوته کنی بوته های خشک جهت مصرف سوخت از عمده عوامل تخریب انسانی در این منطقه می باشد. از دیگر تعارضات منطقه حضور و عدم رعایت تعادل دام و مرتع عشایر و نیز واحد دانه بندی و آسفالت پزی مسلم آباد و برخی واحدهای مرغداری می باشد.

تجهیزات و امکانات
پاسگاه محیط بانی، تعداد 7 نفر نیروی فعال ، یک دستگاه خودروی پیکاب، موتور سیکلت