گلفشان نقتیجه

نام انگلیسی:  Naftilcheh mud vocano      نام فارسی :  گلفشان نقتیجه

این گل فشان در نزدیکی شهر گمیشان استان گلستان قرار گرفته و در مقایسه با گل فشان‌های جنوب ایران، این گل فشان روان روی بیشتری داشته و غلظت مواد خروجی آن کمتر است. بوی نفت خام که در اطراف این گل فشان به مشام میرسد، احتمال ارتباط آن را با منابع نفت و گاز دریای خزر را در ذهن ایجاد می کند، دهانه‌های فرعی گاز که به شکل کراترهای آتشفشانی کوچک هستند از جنبه‌های زیبای این گل فشان به شمار می روند.

گل فشان نفت لی جا در شمال شرقی گمیشان (کومش تپه )درفاصله حدود 4 الی 5 کیلومتری آن است این گلفشان در هر دقیقه 3 یا  4بار مواد گل مانند، همراه رس و آب و گاز به بیرون پرتاب می کند این پرتاب مواد به ارتفاع 10 الی 15 سانتی متر است البته در مواقع مختلف متفاوت می شود مواد خارج شده به اطراف آن کشیده می شود وسپس سفت می گردد و مواد بعدی روی قرار می گیرند و به صورت تپه ایی پلکانی در می آیند.

این گل فشان به صورت تپه برجسته مخروطى شکل و مدورى دیده مى شود که دست کم در حدود 4 تا 5 متر از زمین هاى اطراف بلندتر است. در بخش مرکزى و رأس تپه دهانه گل فشان با قطر تقریبى 10 متر قرار دارد که فوارن گل و لاى به همراه خروج حباب هاى گاز قابل مشاهده است. دهانه گل فشان به صورت نا متقارن در میان مخروط واقع شده به طوری که شعاع بزرگ ترین دایره به مرکزیت دهانه در حدود 100 متر و کوچک ترین دایره در حدود 50 متراست. به این ترتیب قطر میانگین مخروط در حدود 150 متر برآورد مى گردد که در حاشیه آن آب شورتجمع یافته و در برخى نقاط آثارى از وجود مواد نفتى مشاهده شده است )واژه نفت در نام این گل فشان نیز به این نکته اشاره دارد(. خروج مواد به صورت ناپیوسته و نامنظم معمولاً به صورت فوران شدید پس ازدقایقى آرامش و سکون صورت گرفته، که با استشمام بوى گاز همراه می باشد. با دور شدن از دهانه گل فشان میزان سیالیت مواد کاهش یافته و به تدریج از نظر سنى قدیمى تر مى شدند. در واقع با توجه به چینه شناسى نهشته ها از نظر سنى مى توان مخروط را به دو بخش قدیمى تر )بخش خارجى یا پائینى( بارنگ روشن مواد، بدون رطوبت )یا با رطوبت کم( و با شیب ملایم و بخش جدیدتر با رنگ تیره، شیب تندترو رطوبت زیاد )با نزدیک شدن به دهانه حالت باتلاقى پیدا می کند( تقسیم نمود.