آتشکده کوسان، بهشهر
آتشکده کوسان مربوط به سدههای اولیه دورانهای تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان بهشهر، روستای کوهستان واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۵۴۱۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در جنوب غربی روستای آسیابسربهشهر در بالای کوه آتشکده ای قرار دارد. آتشکدهی کوسان در بهشهر از بیشمار آتشکدههایی است که از روزگار شهریاری ساسانیان برجای ماندهاست. ظهیرالدین از آن با نام «کوسان» یاد میکند و میگوید: پسر قباد آتشکدهای در آنجا بساخت.
بر پایهی نوشتههای ابن اسفندیار، در این جایگاه به دست تازیان(:اعراب)، پادگان نظامی ایجاد شدهاست. به هرروی پیدا شدن آثار باستانی و همچنین مجموعهای از سکههای ساسانی در آن، همگی نشان از ارجمندی محل در روزگار ساسانی دارد.
این آتشکده در 4 کیلومتری باختری(:غرب) بهشهر است. ابن اسفندیار از این آتشکده نام برده میگوید، فیروزشاه و احتمالا فیروز ساسانی از آتشکده دیدار کردهاست.
آتشکده در جنوبباختری روستای آسیابسر و در بالای کوهی کم ارتفاع است و با شمارهی 5410 در سیاههی آثار ملی ایران،ثبت شده است.
بنا دارای نقشهای مربعی در ابعاد 5/8 در 5/8 متر است. از سنگ و ساروج ساخته شده و بخش ظاهری دیوارها با سنگهای منظم هندسی چیده شدهاند و درون دیوارها با لاشهسنگ و خاک پر شده است.
بهشهر شهری در بخش خاوری(:شرقی) استان مازندران است. روستای «کوهستان» در شش کیلومتری باختر شهرستان بهشهر است.
نام پیشین کوهستان «کوسان» بوده و قدمتش را به پیش از اسلام برآورد کردهاند.
به گواهی تاریخ کوهستان، زمانی «طوسان» نام داشته و به دست «طوس نوذر» از خاندان «کیانیان» بنیاد شده است.
در زمان قباد ساسانی چند جای از مازندران و طبرستان آباد شد از آن جمله آتشکده شهر کوسان بود که به دست کیوس فرزند بزرگ قباد و برادر انوشیروان در زمان شهریاری او در تبرستان و مازندران بنیاد شد. نقطهای که آتشکدهی کوسان ساختهشده هنوز برجای است و به همان نام خوانده میشود.