تالاب امیرکلایه، کیاشهر

نام انگلیسی:  Amirkelayeh wetland     نام فارسی :   تالاب امیرکلایه

تالاب امیرکلایه در موقعیت جغرافیایی N372035 E501127 در استان گیلان واقع است. این تالاب در بخش لاهیجان واقع شده و دسترسی به آن در حال حاضر از طریق جاده کنار گذر چمخاله به کیاشهر امکان پذیر است. تالاب امیر کلایه که در گذشته آن را "شاله کل" هم می نامیدند، در بخش "شیر جوپشت" در شمال لاهیجان و در 28 کیلومتری شمال غربی لنگرود، در نزدیکی جاده بندر کیاشهر به لنگرود قررا دارد. تالاب در حدود 1230 هکتار مساحت دارد و عمق متوسط آن 2 متر است.

یکى از ویژگى هاى منحصر به فرد تالاب بین المللى امیر کلایه لاهیجان در مقایسه با دیگر تالاب هاى گیلان این است که این تالاب از محدود محیط هاى تالابى آب شیرین است که تنها در یک کیلومترى دریا قرار دارد. این تالاب همچنین زیستگاه 11 گونه از انواع ماهیان نظیر سوف، حاجى ترخان، اسبوله، اردک ماهى، کپور و گونه هاى دیگراست که در تنوع بخشى به این اکوسیستم آبى نقشى مؤثر دارند. لاى ماهى از مهمترین گونه آبزیان در این تالاب است که از نظر کارشناسان شیلاتى حیات آن حائز اهمیت است. علاوه بر وجود انواع گونه هاى جانورى در این تالاب، این محیط آبى زیستگاه 12 گونه گیاهى آبزى نظیر نیلوفر آبى، لاله تالابى، مریم آبى و عدسک از نمونه هاى شاخص آن به شمار مى رود. پسته دریایى که در زبان محلى به آن ثعله باقلى مى گویند یکى از گیاهان زیبایى است که در این تالاب مى روید و محصول آن لاله تالابى است. این گونه گیاهى با کلاهک سبز رنگ و دانه هاى کوچک به رنگ سبز داراى خاصیت هاى دارویى و درمانى است و در طب سنتى مورد استفاده قرار مى گیرد. مصرف این گیاه براى گردشگران نیز از جذابیت خاصى برخوردار است.

تالاب امیر کلایه را با توجه به اهمیت اکوسیستمى آن، مى توان از نگاه هاى مختلف مورد ارزیابى قرار داد. این بخش از طبیعت گیلان داراى جاذبه هاى مختلفى است که نقش مهمى در حیات گونه هاى دیگر موجودات آبزى و غیرآبزى منطقه داشته و در کنار آن اثرات اکولوژیکى، اقتصادى و گردشگرى تالاب امیر کلایه نیز حائز اهمیت است. نقش این تالاب به دلیل وجود انواع آبزیان اعم از گیاهى و جانورى در آن ها و اهمیتشان از جهت برخوردارى موقعیت ویژه زیستگاهى براى پرندگان مهاجر، نکته اى است غیرقابل انکار و از نظر کارشناسان بسیار مهم و حیاتى است. از نظر موقعیت طبیعى و اکولوژیکى این تالاب علاوه بر تأمین نیازهاى آبى بسیارى از اراضى کشاورزى، از نظر تأمین منابع غذایى و تنوع زیستى نیز بسیار حائز اهمیت است زیرا وجود ده ها گونه گیاهى و جانورى در آن و حضور هزاران پرنده مهاجر نقش تعیین کننده اى در اقتصاد مردم منطقه دارند.

جانوران تالاب امیرکلایه

خزندگان تالاب: خزندگانی که در این تالاب و حوزه آبزیان آن زیست می‌کنند، عبارتند از:
الف) لاک‌پشت‌ها: از خانواده Emydidae، شامل لاک‌پشت برکه‌ای(Mauremys Caspica) و لاک‌پشت خزری(Emys Orbicularis) می‌باشد.
ب) مارها: شامل مار آبی(Natriu natrix) و لوس مار(Oligodon Taeniolatus) می‌باشد.
پ) سوسمار: چندین گونه از سوسمارها در اطراف تالاب زندگی می‌کنند، ولی مطالعاتی بر روی آن‌ها صورت نگرفته است.
دوزیستان تالاب: شامل سه گونه قورباغه از جنسRana (قورباغه سبز) و(Hyla Arborea) (قورباغه درختی) می‌باشد.
پستانداران تالاب: مشاهدات نشان می‌دهد که در تالاب و اراضی اطراف آن، شغال (Canis Aureus) و شنگ یا سمور آبی(Lutra Lutra) به فراوانی یافت می‌شود و گربه جنگلی (Felis Chaus) و تشی (Histrix Indica) نیز دیده شده‌اند.
آبزیان تالاب: شامل ماهیان موجود در تالاب می‌باشد که نام و مشخّصات علمی آن‌ها در جدول شماره 5 آمده است.

ماهی های تالاب: 11 گونه ماهی  در تالاب  مشاهده  شد  که  با  ارزش  ترین  آنها اردک  ماهی  ، سوف حاجی  طو فان  ، سیم ، کپور ، لای ماهی ،کلمه انول (کورا)،ماهی سیم پرک،کاهی کپور،ماهی حوض وحشی،ماهی سرخ باله،ماهی ریز نقره‌ای،اسبله،گامبوزیا،رفتگر ماهی خاردار،سوزن ماهی،اردک ماهی، گاو ماهی مرمری،نه خاره اشاره  نمود. قابل  توجه اینکه  تالاب  امیر کلایه  یکی از  مهمترین  ذخیره  گاههای ماهی  با نام علمی  Tinca می باشد  که در نوع  خود  بی نظیر  است.

پرندگان تالاب: تا کنون  در این تالا ب 133 گونه  پرنده  شناسایی شده  که  ز یبا ترین   گونه  پرندگان  می توان  به  کشیم کوچک،کشیم گردن سیاه،باکلان بزرگ،باکلان کوچک،حواصیل خاکستری،اگرت بزرگ،غاز خاکستری،اردک گیلار،اردک ارده‌ای،اردک خوتکا،اردک سرسبز،اردک فیلوش،اردک نوک پهن،اردک تاج‌دار،اردک سرحنایی،اردک بلوطی،اردک سیاه کاکل،یلوه آبی،چنگر نوک سرخ،طاووسک،چنگر،خروس کولی،خروس کولی دم سفید،پاشلک معمولی،پاشلک کوچک،کاکایی دریای خزر،کاکایی سر سیاه،سنقر تالابی،عقاب دریایی دم سفید،عقاب خالدار بزرگ،عقاب خالدار کوچک اشاره نمود.