|
درون محدوده دریاچه هامون بلندی هایی به شکل مستطیل یا دایره با طول متوسط 100 تا 150 متر، عرض 50 تا 70 متر ارتفاع 3 تا 5 متر وجود دارد که تختک نامیده می شود و در گذشته مأوا و مسکن قبایل مختلفی بوده است که با دام های گوناگون خود در آنها زندگی کرده و علاوه بر تأمین علوفه دامها، فعالیت های جانبی اقتصادی از قبیل ماهیگیری و حصیر بافی داشته اند.
در فرهنگ معین « تخت » به معنای هر جای مرتفعی از زمین که در روی آن نشینند، خوابند و تکیه کنند، ذکر شده است و « ک » پسوندیست به معنای تشبیه و مانند کردن ؛ بنابراین معنای لغوی تختک عبارت است از « مانند تخت » و یا « شبیه تخت » . بر اساس بررسی های بعمل آمده ، قدمت تخت ها همزاد تمدن در سیستان است و آثار بجا مانده از شهر سوخته ( 3500 تا 4000 سال قبل از میلاد مسیح ) تأییدی بر این مدعاست. در حقیقت آنچه وجود تختک ها را توجیه می کرد و آنچه بودن انسان تختک نشین را الزامی می ساخت وجود منابع فراوان علوفه مورد نیاز گاو سیستانی و وابستگی زیاد اقتصاد مردم منطقه به آن بوده است. با توجه به بعد مسافت بین آغل و چراگاه، وجود مکانهایی نزدیک تر به محل چرا ضروری به نظر می رسید . لازم به ذکر است که گاو سیستانی یکی از بهترین نژادهای گاو گوشتی دنیا می باشد که در صورت تغذیه مناسب و کافی افزایش وزن زیادی داشته و شیردهی آنها نیز وضعیت مطلوبی خواهد داشت .
اطلاعات مدون و کاملی مبنی بر این که در گذشته این مکان ها دارای چه ویژگی هایی بودن و طی قرون چه تغییراتی نموده اند، وجود ندارد ؛ اما آن چه مسلم است با توجه به طبیعی بودن ساختار و سادگی زیست در این تختک ها، نباید دگرگونی های اساسی در ساختار فنی آن ها ایجاد شده باشد. تعداد کل تختک نشینان هامون را در سال 1383 شمسی 3411 خانوار و گاوهای موجود در تختک ها را بین 60 تا 100هزار رأس برآورد نموده اند؛ اما از آن پس به مرور با زوال زندگی روستانشینی ، تغییرات اکولوژیک در منطقه بخصوص خشکسالی، بیماری های اپیدمی و مهاجرت افراد به شهرها، روز به روز این قشر تولید کننده ، کوچک و کوچک تر شده و تختک ها به تدریج از دام و انسان خالی شدند.در حال حاضر شمارش دقیق تختک ها مقدور نیست، زیرا برخی از تختک ها تبدیل به روستا شده اند، برخی نیز خالی از سکنه گردیده و تنها نامی از آنها باقی مانده است. جدول ، اسامی 34 تختک به انضمام برخی ویژگی های آنها را ذکر می نماید ؛ همچنین پراکنش برخی از تختک ها را در محدوده تالاب نشان می دهد.
جدول : اسامی تختک ها و ویژگی های آنها
|
چرا فاجعه ی خشک شدن هامون هیچ بازتابی در رسانه ها ندارد ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟