تنگ دم تنگ، استهبان

نام فارسی:  تنگ دم تنگ نام انگلیسی: Dom Tang canyon

تنگ دم تنگ در موقعیت جغرافیایی N290744 E535529 در استان فارس واقع است. دم تنگ در جنوب غربی استهبان و در کوه های تودج واقع شده است. ارتفاع این دره در پایین ترین نقطه آن، ۱۹۰۰ متر و در مرتفع ترین نقطه که به قلل تودج ختم می شود ۲۹۰۰ متر از سطح دریا است. فاصله شهر استهبان تا این منطقه حدود ۱۵ کیلومتر است و راه دسترسی به آن جاده استهبان به شیراز است که توسط راهی خاکی  از کیلومتر ۱۰ جاده شیراز جدا می شود. این جاده خاکی در سال های نه چندان دور با هدف دستیابی به منابع نفتی  منطقه دم تنگ کشیده شده است. وقتی از حاده آسفالته به جاده خاکی وارد می شویم، درختان کاجی را در سمت راست می بینیم که عمر آنها با عمر جاده خاکی برابر است و سایه آنها بخصوص  در بعد از ظهر زیبایی خاصی به جاده می بخشد. هرچه به طرف کوهستان حرکت کنیم از گرمای هوا کاسته می شود. وقتی جاده تقریباً به کوه نزدیک می شود، شیب زمین و جاده نیز افزایش می یابد و در سمت راست خود شاهد رودخانه ای خواهیم بود که در اکثر مواقع سال در پایین دست خشک به نظر می رسد و فقط در سال های پر باران شاهد جاری شدن آب در آن هستیم.

در قسمتی از مسیر که وارد کوهستان می شود، شیب  به یکباره زیاد می شود و ارتفاع به سرعت با بالا رفتن از آن  افزایش می یابد. در اینجا دم تنگ با همه زیبایی هایش آشکار می شود. در سمت راست مسیر و آن طرف رودخانه درختان انجیر در شیب نسبتاً زیادی مستقر شده اند و در سمت چپ با وجود صخره های پر شیب، درختان انجیر و بادام به چشم می خورند. کمی بالاتر، پس از اینکه شیب اولیه پشت سر گذاشته شد، به پیچی می رسید که کمی آب جاری می شود و آبشاری را ایجاد می کند که البته از بالا و از مسیر، قابل مشاهده نیست و برای دیدن آن باید به داخل دره رفت. این آبشار از ارتفاع تقریباً ۷ تا ۸ متری به پایین سقوط می کند و به داخل حوضچه ای طبیعی می ریزد. آبشار دم تنگ، آبشاری بسیار زیبا و بی نظیر در منطقه است که به خاطر پنهان بودن از دید عموم، کمتر کسی آن را می شناسد و از نزدیک دیده است.

منطقه حوض ماهی در واقع سرچشمه رودخانه دم تنگ است. البته چشمه های اندکی در این منطقه وجود دارند که دبی آبی آنها نیز کم است و به چند لیتر در ثانیه نیز نمی رسد. آب این چشمه ها اغلب دارای نمک کمی  است که علت آن وجود نفت در بالادست آن می باشد. از این منطقه دو راه خاکی دیگر منشعب می شود که به دو ییلاق متفاوت می رسد. اولین راه در سمت چپ  به چشمه “غُلبند” منتهی می شود و راه دوم که کمی جلوتر قرار دارد به چاه نفت منطقه چابهاره، قله تودج و تاکستان های کوه “بَیَلّو”می رسد. اگر هم راه اصلی را ادامه بدهیم، به اولین چاه نفت این منطقه می رسید.