حرا؛ گونه ای زیبا و شگفت انگیز
جنگلهای حرا گونهای از درختان مانگرو هستند که به دلیل ویژگی منحصر به فردشان در مناطق خاصی میرویند. اینگونه نادر گیاهی در ایران در برخی مناطق حاشیه خلیجفارس از جمله خلیج نایبندان در بوشهر و حاشیه شمال غربی قشم میروید.
درختان مانگرو را دانشمندان گیاهشناس اروپایی به احترام و یاد ابوعلی سینا، فیلسوف و دانشمند ایرانی که در مورد علم گیاهشناسی تحقیقات زیادی دارد Avicienia نام نهادند. سازمان یونسکو جنگلهای حرای جزیره قشم را در فهرست ذخایر زیست جهان به ثبت رسانده است.
جنگلهای حرا محل مناسبی در زمستان برای پرندگان مهاجر است. سالانه بیش از یکصد گونه پرنده آبزی و کنار آبزی در این منطقه دیده میشود.
انواع کاکاییها، پرستوهای دریایی، فلامینگوهای سرخ پر، حواصیلهای سفید و خاکستری از انواع پرندگان مهاجر هستند که با جمعیتی چند صدتایی و گاه چند هزارتایی به این مکان مهاجرت میکنند.
درختان جنگل حرا به نعمت وجود جزر و مدهای دریا رشد یافته و تکثیر میشوند. به این ترتیب که هر 6 ساعت یکبار هنگام جزر که آب دریا پایین میرود ریشههای این درختان از آب بیرون آمده و اکسیژن مورد نیازشان را از هوا میگیرند و دوباره در زمان مد که آب دریا بالا میآید به زیر آب میروند.
گاهی در زمان مد، آب دریا چنان بالا میآید که تنها میتوان سرشاخههای درختان حرا را دید.
درختان جنگل حرا رشد خود را با آب شور دریا تطبیق دادهاند. درختان این جنگل در اواخر تیر و اواسط مرداد گل میدهند و بعد به میوهای شبیه بادام تبدیل میشوند.
این میوهها پس از مدتی جوانه میزنند و به داخل آب میافتند و در خاکهای ساحلی ریشه دوانده و نمو میکنند. هر درخت حرا خود به منزله خزانه تولید درختان دیگر است.
میوه و برگ درختان حرا نیز به عنوان داروی گیاهی مورد استفاده قرار میگیرد، همچنین ریشه درختان حرا به منزله سدی طبیعی عمل میکند و از فرسایش و ویرانی تاسیسات ساحلی توسط امواج و طوفانهای دریایی محافظت میکنند.
متأسفانه توسعه ناپایدار، دامن مانگروها را نیز گرفته و این جنگل های منحصر به فرد هم قربانی پروژه های عمرانی بدون ارزیابی زیست محیطی شده اند.