این بنا در کنار میدان شهدای بخش ابرکوه یا ابرقو، از توابع شهرستان آباده، دراستان فارس واقع است . بنای اولیه مسجد بر طبق شواهد موجود و گواهی منابع تاریخی ظاهرا مربوط به دوره سلجوقی است که بعدها در دوره مغول و اوایل دوره تیموری بازسازی، گسترش یافته و تزیین شده و به نظر می رسد که تا دوره صفوی مورد استفاده بوده و بعد از آن متحمل خرابی هایی شده که در نتیجه امروزه به صورت ویرانه ای درآمده است . مسجد به شیوه چهار ایوانی ساخته شده و دارای صحن مربع مستطیل، ایوان های چهار گانه، رواق ها، غرفه ها، شبستان ها و مناره ای بوده که بخش هایی از آن امروزه از بین رفته اند . قدیمی ترین قسمت مسجد ، شبستانی است که در میان ایوان جنوبی و شرقی قرار دارد و ظاهرا مربوط به دوره سلجوقی است . شبستانی هم که در امتداد ایوان اصلی ساخته شده و دارای کتیبه تاریخی است، به نظر می رسد در اوایل دوره تیموری ساخته شده باشد . این شبستان، متشکل از پنج دهانه است که با طاق و تویزه پوشش یافته است . کتیبه تاریخی این شبستان، بر کاشی معرق بالای محراب نصب شده و مضمون باقیمانده آن چنین است : " امر ببناء المسجد المتصل بالمسجد القدیم العبد الضعیفه الفقیر الحسن بن حاجی محمد بن احمد المشتهر بفراش الملقب به حاجی امین الدین ابرقوئی اصلح الله احواله". از ویژگی های خاص این بنا، محراب های گچبری و مرمرین نفیس است . محراب گچبری مسجد که در ایوان شرقی قرار گرفته- مورخ 738 ه-. ق، اواخر سلطنت سلطان ابو سعید – به شیوه عالی و غنی گچبری شده و بر آن، آیات و عباراتی به خط کوفی، نسخ و ثلث نوشته شده است . قسمت های دیگر محراب، به طرز زیبایی با نقوش گیاهی و اسلیمی، و حاشیه طاقنمای آن با پیچ تزیینی بر پایه های گلدانی شکل تزیین شده است . در شبستانی که در امتداد ایوان اصلی ساخته شده، دو محراب مرمرین با تزیینات کاشی معرق قرار داشته که یکی از آنها به موزه ملی انتقال یافته است . طاقنمای محرابی که به موزه منتقل شده، اسپر مرمرینی است که با نقوش گل و بوته در وسط و حاشیه کتیبه ای قرآنی به خط نسخ تزیین شده و قسمت پیشانی آن دارای طرح مقرنس کاری است . در دو طرف این قسمت، دو ستون نما از سنگ مرمر نصب شده است . محراب دیگر شبستان که کجی قبله را اصلاح کرده ، کاشیکاری است . در غرفه های مجاور ایوان اصلی، محراب دیگری است که در داخل آن، سنگ خوش نقش و طرح سه تکه ای از نوع سنگ های آهکی نصب کرده اند که در اطراف آن ، اسامی پیامبر(ع) و دوازده امام (ع) به خط نسخ و کوفی حجاری شده است . در همین غرفه، آیات قرآنی بر کاشی های معرق به خط ثلث نوشته شده بوده که قسمت عمده آنها فروریخته است . در محوطه مسجد، سنگ قبرهایی به تاریخ های 819و 1007ه-.ق کشف شده است . این بنا به شماره 197به ثبت تاریخی رسیده است .
نظرات بسته شده است.