پارک ملی سارى‌‌ گل

نام انگلیسی:  Sarigol national park    نام فارسی :  پارک ملی سارى‌‌ گل

تاریخچه منطقه ساری گل

منطقه ساریگل در تاریخ بیستم شهریور ماه سال 1353 بموجب مصوبه شماره 47 مورخ 20/9/1352 با عنوان " منطقه حفاظت شده شاه جهان " رسماً تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت. پس از انقلاب از منطقه حفاظت شده شاه جهان به منطقه حفاظت شده ساریگل تغییر نام داد و از آذر ماه سال 1381 بموجب اصلاحیه مصوبه شماره 99 مورخ 21/6/1381 شورایعالی حفاظت محیط زیست به دو منطقه با عناوین پارک ملی ساریگل و منطقه حفاظت شده ساریگل تقسیم شد.(محدوده امن منطقه حفاظت شده ساریگل به پارک ملی ارتقاء داده شد)

از آن تاریخ تا کنون منطقه شاهد تحولات مثبتی در روند افزایش گونه های گیاهی و جانوری بوده، بگونه ای که امروز یکی از مناطق شاخص نه تنها در استان بلکه در سطح کشور می باشد.

بر اساس مصوبات جاری 20 درصد مساحت هریک از مناطق حفاظت شده به منظور تامین امنیت بهتر وحوش و حفظ ارزشهای اکولوژیکی آن تحت عنوان منطقه امن بطور کامل قرق گشته و حفاظت می گردد . بر این اساس در سال 1357 منطقه امن ساریگل با وسعت تقریبی 8000 هکتار مشخص و مورد تصویب قرار گرفت حفاظت کامل این منطقه سبب رشد غنای طبیعی آن گشته و به همین دلیل در سال 1381 بخاطر ویزگی های با ارزش اکولوژیکی آن به سطح پارک ملی ارتقاء یافت ودر حال حاضر نیز با همین نام تحت کنترل و مدیریت می باشد .

موقعیت جغرافیایی

منطقه ساریگل با موقعیت E5700 تا E5747 طول شرقی و N3655 تا N3750 عرض شمالی و با وسعتی معادل 28000 هکتار ( پارک ملی ساریگل حدود 6000 هکتار و منطقه حفاظت شده حدود 22000 هکتار ) در شرق شهرستان اسفراین واقع شده است حداقل فاصله آن با نزدیکترین شهر یعنی اسفراین 8 کیلومتر و حداکثر آن حدود 35 کیلومتر می باشد . بجنورد با 90 کیلومتر و سبزوار با 105 کیلومتر در فاصله های بعدی از این منطقه قرار گرفته اند .

مناطق طبیعی تحت حفاظت در حقیقت بخش های بکرو با ارزش طبیعی هستند که به منظور حفظ تنوع زیستی و ادامه روند تکاملی گونه ها در شرایط کاملا طبیعی تحت کنترل قرار می گیرد . بهره برداری از این گونه مناطق در صورتی که مجاز باشد بایستی به گونه ای اعمال گردد که خدشه ای بر این روند تکاملی وارد نگردد و اصول پایداری اکوسیستم ها کاملا لحاظ گردد . پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل که مجموعه ای شاخص از این نمونه ها در استان خراسان بزرگ می باشد ، منطقه ایست با زیستگاه های متنوع کوهستانی مرتفع و سرد ، تپه ماهور های معتدل و سطح کمی جلگه ای با اقلیمی نسبتا گرمتر در مقایسه با نواحی کوهستانی منطقه .

بخشی از منطقه حفاظت شده ساریگل که خود از سال  1352  تحت حفاظت بوده در سال  1381  از آن تفکیک وبه پارک ملی ارتقا یافته است .این پارک با مساحتی برابر  7037  هکتار د راستان خراسان شمالی قرار دارد .دامنه ارتفاعی  1400  تا  2940  متر متوسط بارندگی ودرجه حرارت سالیانه  273  میلیمتر و 14  درجه سانتیگراد منطقه را دارای اقلیم نیمه خشک معتدلنموده اند.

پوشش گیاهی

 ارس ، زرشک ،  بید ، زالزالک ، کرکو ، انجیر وحشی ،  گردو ، باریجه ،  درمنه  ،کلاه میرحسن ، گون ، شیرخشت ، نسترن وحشی ، چوبک وکنگر اشاره داشت .

حیات جانوری

ساریگل یکی از زیستگاه های اصلی قوچ و میش اوریال است .جانوران دیگری نظیر پلنگ ، بزوپازن ، کفتار ، گرگ ، گربه پالاس ، گربه وحشی ، آهو ، قرقاول ، کبک ، تیهو  ، کوکو ، هما ، کرکس ، چکاوک ، سهره  ، عقا ب طلایی ، بالابن ، انواع سار گپه ، افعی سیاه ، کفچه مارو تیرمار نیز دراین منطقه زیست میکنند.وجود تنوع زیستی بالا رودهای پرآب  مناظر زیبا وراه های دسترسی مناسب پتانسیل مطلوبی  را برای فعالیت های گردشگری در منطقه فراهم کرده است . 

پارک ملّی ساریگل در حال حاضر به عنوان یکی از غنی ترین مناطق چهارگانه کشور و از مهمترین سرمایه های پارک ارزش ملّی که نشانگر یک اکوسیستم سالم و نسبتا دست نخورده است، بشمار می رود. منطقه ساریگل در بر گیرنده تنوع جالبی از گیاهان و جانوران و انواع زیستگاه ها و اجتماعات گیاهی و چشم اندازهای طبیعی است.این منطقه یکی از محل های بسیار خوب رویش گیاه داروئی و صنعتی باریجه در استان خراسان است و همچنین زیستگاه یکی از اصیل ترین و زیبا ترین

پستاران ایران یعنی قوچ اوریال بشمار می رورد.این منطقه در موقعیت جغرافیایی: 57 درجه و28 دقیقه تا 57 درجه 47 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 55 دقیقه 37 درجه 8 دقیقه عرض شمالی قرار گرفته و نزدیکترین فاصله آن تا شهر اسفراین حدود 8 کیلومتر است.منطقه حفاظت شده ساریگل یکی از کوهستانی ترین مناطق خراسان است و تقریبا سراسرآن از کوه های مرتفع و دره های عمیق تشکیل شده است.

 چشم انداز (Land scape )