پناهگاه حیات وحش عباس آباد، نایین

نام انگلیسی:  Abbasabad nature reserve     نام فارسی :  پناهگاه حیات وحش عباس آباد

به منظور حمایت از یوزپلنگ‌آسیایی و حفظ و گسترش زیستگاه این‌گونه در خطر انقراض، با موافقت کمیسیون زیر بنایی دولت،‌ منطقه شکار ممنوع عباس‌آباد چوپانان در استان اصفهان،‌ به پناهگاه حیات‌وحش ارتقا یافتعباس ابادچوپانان در18کیلومتری جنوب چوپانان واقع شده که دارای یک رشته کوه بزرگی است که بلندی این کوه از دور از سایر مناطق دیگر متمایز میسازد. در کنار این کوه بلند روستای کهن عباس اباد قرار دارد. از جمله کوههای زیستگاه یوز در این منطقه میتوان به کوه کشکی ،کوه کبودان،کوه چفت،کوه چشمه سبزو،میان گدار،دربندو،باغو سفیدو،کوههای عروسان،کوههای گود،کوههای حجرگ وچاه حسنک و..اشاره کرد که همگی این کوهها بافاصله، چوپانان را در محاصره دارند. پوشش گیاهی منطقه شامل زیرهسیاه،اَویشن،کلپوره،قدومه(تخمه سرخو)،تخمه سفیدو،استاخمدوس، و غیره است.

پناهگاه حیات وحش عباس آباد چوپانان نایین در استان اصفهان 320 هزار هکتار وسعت دارد و از تنوع گونه ای خوبی برخوردار است به طوری که در این منطقه جمعیت قابل قبولی از قوچ و میش ها، ‌کل و بز، ‌جبیر،‌آهو و خرگوش وجود دارد که می تواند به عنوان طعمه های یوز مورد استفاده این جانور قرار گیرد. ، پلنگ ،‌گربه شنی ،‌ سیاه گوش و یوزپلنگ از جمله گربه سانان موجود در این منطقه است که در کنار انواع دیگری از پستانداران و بسیاری از گونه های پرندگان زندگی می کنند.

کل و بز، ‌قوچ و میش،‌ آهو و جبیر از جمله طعمه های یوزپلنگ در منطقه عباس اباد چوپانان محسوب می شوند که به منظور کمک به حفظ یوزپلنگها، شکار آنها در این زیستگاه یوزپلنگ ایرانی ممنوع اعلام شده است چرا که هر گونه کاهش طعمه های یوزپلنگ می تواند این گونه در خطر انقراض را با بحران کمبود طعمه برای ادامه بقا مواجه کند.منطقه عباس‌آباد از گذشته‌های دور به عنوان یکی از ذخایر حیات وحش استان مطرح بوده و تا قبل از اینکه اداره محیط زیست در سال 1378 تشکیل شود، بیشترین درصد تقاضای شکار چهار‌پایان در استان اصفهان را دارا بوده است.

پناهگاه حیات وحش عباس‌آباد نایین با طبیعتی بسیار متنوع و کم نظیر همیشه مورد توجه جهانیان بوده و این منطقه در حال حاضر میراث زیست محیطی ملی و جهانی و یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های یوزپلنگ آسیایی است.این منطقه شامل رشته کوه‌های صعب‌العبور و تپه ماهورهای منتهی به دشت از زیستگاه‌های ایده‌آل برای زندگی یوزپلنگ به شمار می‌رود و در 250 کیلومتری شرق اصفهان قرار دارد. در منطقه عباس‌آباد نایین با 320 هزار هکتار وسعت و به استناد تحقیقات انجام شده توسط اداره حفاظت محیط زیست تاکنون 43 گونه مختلف پستاندار، 32 گونه خزنده، 86 نوع پرنده بومی و 175 گونه پرنده مهاجر و فصلی شناسایی شده است.

مهم‌ترین گونه‌های جانوری حمایت شده در این منطقه را یوزپلنگ آسیایی، پلنگ، گربه شنی، گربه وحشی، شاه روباه، کاراکال، کفتار، آهو، جبیر (نوعی غزال کم‌یاب)، هوبره، زاغ بور، وارانوس، افعی شاخدار، بز، کل، میش وحشی و قوچ تشکیل می‌دهدعباس‌آباد یکی از 10 زیستگاه مهم یوزپلنگ آسیایی در کشور به شمار می‌رود که در سال‌های گذشته و در پی ردگیری یوزپلنگ‌ها در این منطقه،‌ تلاش‌های زیادی برای الحاق آن به شبکه مناطق حفاظت شده کشور صورت گرفته بود.

تاریخ حفاظت منطقه از ابتدا تاکنون
1384:اعلام به عنوان منطقه شکارممنوع
1388:ارتقاءبه پناهگاه حیات وحش
 

موقعیت عمومی
100 کیلومتری شمال شرق شهر نایین
مختصات جغرافیایی :
طول جغرافیایی: E5352  تا E5308
عرض جفرافیایی: N3311 تا N3344
شهرستان : نایین ،خور وبیابانک
 

وسعت : 305000 هکتار
 

ویژگی و سیمای عمومی
توپوگرافی : دامنه ارتفاعی بین 2451-715
از نظر توپوگرافی بسیار متنوع بوده و شامل 44 درصد کوهستان  ها و تپه ماهورها ،46 درصد اراضی دشتی ،7 درصد تاغزارها و تپه های ماسه ای و 3 درصد اراضی سیلابی می باشد.
وچشم انداز :دشتی – کوهستانی.سیمای کلی منطقه شامل رشته کوه مرکزی به طول تقریبی 131 کیلومتر از غرب به شرق کشیده شده و دشت های  پهناور پیرامونی است
 

پوشش گیاهی
تاکنون در حدود 400 گونه گیاهی از این منطقه گزارش شده است که بسیاری از آن ها ارزش دارویی دارند.
گونه های شاخص گیاهی :
بادام کوهی ،انجیروحشی ،بنه ،تنگرس ،تاغ ،قیچ وگز،آویشن ،قدومه ،آنقوزه
 

وضعیت عمومی حیات وحش
30 گونه پستاندار،48 گونه پرنده و 26 گونه خزنده از منطقه گزارش شده است
گونه های شاخص : یوزپلنگ آسیایی، پلنگ، جبیر، کاراکال، گربه شنی ، شاه روباه، هوبره و زاغ بور  ،کل وبز ،قوچ ومیش
کریدورها: منطقه سیاهکوه یزد در جنوب غرب  ،شکار ممنوع کلاته در شمال ،زیستگاههای  رباط پشت بادام یزد
 

جاذبه های اکوتوریستی
-کوهستان های ییلاقی کویر
-چشم اندازهای زیبای کویری 
-ذخایر جنگلی بادام کوهی ،انجیروحشی ،بنه ،تنگرس ،تاغ ،قیچ وگز
 

وضعیت عمومی و اقتصادی
فعالیت های معیشتی منطقه :کشاورزی سنتی ،قالی بافی ،دامداری  و  مشاغل خدماتی
سکونتگاههای انسانی : روستاهای بازیاب ،خنج و کبودان با جمعیتی در مجموع 84 نفر درداخل منطقه  و روستاهای چوپانان ،بیاضه ،ایراج ،هفتومان  و حسین آباد در مجموع با 2457 نفر جمعیت در امتداد مرزمنطقه
 

تعارضات وتهدیدات  مهم
• چرای غیرمجاز  و دام مازاد برظرفیت مرتع
• جاده اصلی چوپانان – اردکان
• شکار غیرمجاز و از طرق غیر مجاز ازقبیل تعقیب و زنده گیری حیوانات با استفاده از موتورسیکلت های تریل
 

تجهیزات وامکانات
سرمحیط بانی چوپانان
محیط بانی بیاضه
دو دستگاه خودرو کمک دار
سه دستگاه موتور سیکلت