کلیسای ارامنه (مریم مقدس)، شیراز
کلیسای مریم مقدس از کلیساهای شیراز است که به سال ۱۶۶۲ میلادی (۱۰۷۲ هجری) قبل از سلطنت شاه عباس دوم بنا شدهاست و تا به امروز باقی ماندهاست. این کلیسا نزدیک مسجد مشیر، جنب بازارچه ارامنه واقع شدهاست. تالار نماز خانه آن یکی از بناهای ظریف باستانی و هنری قرن هفدهم است که به وسیله هنرمندان ارمنی و مسلمان شیراز ساخته شدهاست. به طوری که ارامنه شیراز اظهار میدارند پنج قطعه قالی گران بها نظیر همان پنج مجلس نقاشی سقف، در همان زمان بافته شده و کف نمازخانه را مفروش میساختهاست. طبق اظهار یکی از اعضای هیأت امنای ارامنه شیراز هنگامی که «مارتیروس سرکیس» تصدی این کلیسا را عهده دار بود، پنج قطعه فرش نفیس مزبور مفقود شدهاست و احتمالاً این فرشهای گران بها را به انگلیسیها فروختهاند.
در تالار کلیسا گچبریهایی که میتوان آن را از شاهکارهای قرن یازدهم دانست؛ وجود دارد. از همه مهم تر این که از داخل تالار و نمازگاه سقف نقاشی و گچبری شده و گنبدی شکل است. حال آن که از خارج و در روی پشت بام اثری از گنبد مدور و گنبدی شکل دیده نمیشود. پشت بام تالار نمازگاه چهارگوش است و بدینوسیله هر گونه اثری که حکایت از کلیسا بکند از خارج حتی از روی پشت بامهای مجاور دیده نمیشود.