|
نام انگلیسی : dasht-e kavir نام فارسی : کویر مرکزی
|
 |
کویر مرکزی نمک یک چاله زمین‌شناسى مثلث شکل ناموزون است که ضلع قاعده آن کوه‌هاى طبس تا کوه‌هاى سبزوار در مشرق و دو ضلع آن یکى از ارتفاعات جنوبى البرز و کوه‌هاى سمنان تا سبزوار در شمال ضلع دیگر ارتفاعات تفرش و کاشان و کوه‌هاى انارک و جندق در جنوب مى‌باشد در داخل این چاله دو حوضه یکى مسیله در مغرب حوضه دیگر موسوم به دشت کویر در مشرق قرار دارد.
کویر مرکزی نمک در بزرگ‌ترین منطقه بیابانى ایران واقع شده طول شرقى غربى آن حدود ۶۰۰ کیلومتر و عرض آن از شمال به جنوب بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر است و وسعت آن بین ۵۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر مربع مى‌باشد.
حوضهٔ کویر مرکزی نمک با حدود ۴۰۰ متر ارتفاع از پست‌ترین نقاط فلات داخلى ایران محسوب مى‌شود در مناطق پست کویر نمک کوه‌هاى منفردى وجود دارد که جنس آن از کنگلومرا و گرانیت مى‌باشد که احتمالاً بر اثر حرکات تکتونیکى ارتفاع پیدا کرده و چون جنس سختى دارند در مقابل فرسایش مقاومت بیشترى نشان مى‌دهند.
از نظر ساختمانى کویر نمک با کویر لوت تفاوت بسیار دارد چه چاله لوت حفره‌اى است که در اثر شکستگى طبقات زمین احداث شده در حالى‌که کویر نمک یک چاله بزرگ زمین‌شناسى مى‌باشد.
قسمت اعظم کویر نمک را شن و سنگریزه پوشانده است که اغلب دستخوش باد قرار مى‌گیرد و طوفان‌هاى شدید و شن‌هاى آمیخته به نمک را مانند امواج دریا با صداى درهم و برهم به حرکت درآورده گاهى به‌شکل تپه‌هاى طولانى تا ارتفاع ۴۰ متر به‌جاى مى‌گذارد این تل‌هاى شنى که در اثر وزش باد تغییر مکان مى‌دهند به تپه‌هاى ریگ روان معروف است و خطرى براى کاروان‌ها و آبادى‌هاى اطراف کویر مى‌باشد.
کویر نمک از خشک‌ترین نواحى ایران است مقدار بارندگى حدود ۱۰۰ میلى‌متر و اختلاف درجه حرارت شبانه‌روز در سال خیلى زیاد بین صفر و هفتاد درجه مى‌باشد به‌ندرت در حاشیه کویر و بعضى نواحى داخلى نقاطى یافت مى‌شود مانند جندق و بیابانک که از حیث آب و هوا و جمعیت و به‌دست آوردن محصول اهمیت داشته باشد.
نظرات بسته شده است.