گربه شنی

نام علمی : felis margarita نام انگلیسی:  Sand Cat   نام فارسی: گربه شنی

مشخصات: جثه از گربه خانگی کوچک‌تر است. سر پهن، گوش‌ها بزرگ و پهن و با فاصله به نسبت زیاد از هم قرا ردارند. دست و پا کوتاه است. برخلاف سایر گربه‌ها کف دست‌ها و پاها موهای بلند قهوه‌ای یا سیاهی دارند که پینه‌ها را می‌پوشاند. موها نرم و متراکم، رنگ موهای پشت، زرد شنی گاهی با نوارها و خال‌های نسبتاً تیره، پایین بدن سفید است. یک نوار گندمگون متمایل به قرمز از گوشه چشم‌ها به سمت گونه‌ها مشاهده می‌شوند. معمولاً در قسمت انتهای دم دو تا سه حلقه وجود دارد. انتهای دم نیز اغلب سیاه رنگ است.

اندازه‌ها: طول سر و تنه ۴۵ تا ۵۷ سانتی‌متر، دم ۲۸ تا ۳۸ سانتی‌متر، ارتفاع ۲۴ تا ۳۰ سانتی‌متر، وزن ۵/۱ تا ۳ کیلوگرم.

زیستگاه: مناطق استپی و بیابانی. این گربه خود را با مناطق فوق‌العاده خشک و تپه‌های شنی تطابق داده است.

پراکندگی: در ایران تاکنون در پارک ملی کویر، مرنجاب کاشان، منطقه دوشاخ واقع در پارک ملی توران، اطراف دریاچه بختگان، اطراف نائین، سمنان و پناهنگاه حیات‌وحش نایبندان مشاهده شده است. اطلاعاتی نیز مبنی بر وجود آن در دشت ترکمن صحرا و نواحی شمال و شرق خراسان وجود دارد.

پراکنش جهانی: شمال آفریقا، عربستان تا ترکمنستان.

عادات: شبگرد است. روزها در یک سوراخ کم عمق به استراحت می‌پردازد، به صورت انفرادی زندگی می‌کند. در زیر بوته‌ها، شکاف سنگ‌ها یا سوراخ‌هایی که در شن‌زارها حفر می‌کند، لانه می‌سازد. حس شنوایی‌اش بسیار قوی است. موهای بلند کف دست و پا حرکت او را در شنزارها به خوبی امکان‌پذیر می‌سازد. از طرف دیگر، این موها به منزله عایقی کف دست و پا را از گرمای کویر محافظت می‌کنند.

غذا: از پستانداران کوچک به خصوص دوپاها و سایر جوندگان و گاهی هم از خرگوش، پرندگان، خزندگان و حشرات تغذیه می‌کند. این گربه قادر است در مناطقی که آب وجود ندارد زندگی کند و آب مورد نیاز خود را از بدن طعمه‌اش تأمین نماید.

تولیدمثل: جفت‌گیری در اواسط زمستان صورت می‌گیرد و احتمالاً دو بار در سال تولید مثل می‌کند. بعد از حدود ۶۳ روز دو تا چهار بچه کور می‌زاید. چشم‌های نوزادان بعد از دو هفته باز می‌شوند، بچه‌ها حدود شش تا هشت ماه وابسته به مادرند و در نه ماهگی بالغ می‌شوند. طول عمر در اسارت حدود ۱۳ سال است.

وضعیت فعلی: یکی از جانوران کمیاب ایران است و به سختی می‌توان آن را مشاهده کرد. در سال‌های بین ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ تعدادی از این گربه در پارک ملی کویر، اطراف سمنان، نائین و نیز یک مادر به همراه سه بچه در پناهنگاه حیات‌وحش نایبندان مشاهده گردیدند.