ظاهراً استراحت در بیابان کار دشواری به نظر می‌رسد. اما تفاوت بین دشواری و لذت بردن به هنگام استراحت در شکارگاه، به سادگی انتخاب یک کیسه خواب راحت و مناسب است.
شکل‌های مختلف کیسه خواب:
تفاوت بین کیسه خواب‌های موجود در بازار کاملاً قابل تشخیص است. دو نوع کلی با عنوان‌های مستطیلی شکل و مومیایی (شبیه به مقبره‌های باستانی مصر) وجود دارد که به علاقه‌مندان کمپینگ عرضه می‌شود.
کیسه خواب‌های مستطیلی شکل:
این کیسه خواب‌ها فضای کافی برای حرکت کردن و چرخیدن دارند. به عبارت دیگر برای کسانی که هنگام خواب عادت به حرکت و چرخش دارند، انتخاب بسیار مناسبی هستند. با این وجود به دلیل داشتن فضای بیشتر، وزن آنها از نوع مومیایی بیشتر بوده و اتلاف حرارت نیز بالاتر خواهد بود و در موارد مشابه از نظر عایق‌بندی، قیمت بیشتری دارد. طراحی مستطیلی شکل این نوع کیسه خواب‌ها امکان استفاده از آن را در اتومبیل نیز به شما می‌دهد. به علاوه اگر قصد چادر زدن درکنار اتومبیل دارید یا وسایل کمپ را در پشت اسب خود بار کرده‌اید و جای کافی برای حمل و نقل دارید، بهتر است از کیسه خواب‌های مستطیلی استفاده کنید. نوع خاصی از کیسه خواب‌های مستطیلی با عنوان (Adam & Eve) ترکیبی از دو کیسه خواب مستطیلی شکل است که با یک زیپ به هم متصل می‌شود. این کیسه خواب برای افراد خانواده و کسانی که قصد کمپینگ ماشینی را دارند، انتخاب مناسبی خواهد بود. این نوع کیسه خواب‌ها برای جمع شدن در کوله‌پشتی و حمل و نقل آسان اصلا مناسب نیستند اما در عوض از نظر عایق‌بندی، لایه‌های متعددی در قسمت‌های بالا و پایین دارند و هنگام استفاده مجزا نیز قابلیت‌های متفاوتی ارایه می‌دهند.
کیسه خواب‌های مومیایی:
این کیسه خواب‌ها مانند اشکال مستطیلی، زیاد حجیم نیستند و وزن آنها در حالت‌های دمایی مشابه در حدود 1 تا 2 درصد کمتر از وزن کیسه خواب‌های مستطیلی است. کیسه خواب‌های مومیایی به راحتی قابل جمع شدن و جابه‌جایی هستند و از این نظر برای کوهنوردان و طبیعت مردانی که کوله‌پشتی حمل می‌کنند، گزینه مناسبی به شمار می‌آیند؛ چرا که هنگام حمل و نقل بار در کوله‌پشتی، حتی یک اونس بار اضافی هم مهم است! علاوه بر کوچک و قابل حمل بودن، این کیسه خواب‌ها عایق بسیار خوبی در برابر سرما هستند. به دلیل فضای اضافی و مرده کمتر در این نوع و نیز عایق‌بندی مناسب، اتلاف حرارت کمتر است و مزیت مهم دیگر آن، وجود پوششی از کلاه برای سر و گردن است که هنگام سرد شدن هوا از اتلاف حرارت بدن از سر (به عنوان مهم‌ترین منبع حرارت بدن) جلوگیری می‌کند.
انواع عایق‌بندی:
دو نمونه اصلی از عایق‌بندی‌های موجود عبارتند از: عایق‌بندی با الیاف مصنوعی (بشر ساخت) و عایق‌بندی با پر که ترجیحاً از پرهای غاز است. هر کدام از آنها مزایای خاص خود را دارند و گاهی اوقات ترکیبی از این دو عایق‌بندی، امکانات بهتری به وجود می‌آورد.
پر:
اغلب کیسه خواب‌های مرغوب و گران قیمت از عایق‌بندی طبیعی با پرهای غاز یا قو ساخته می‌شوند. پرهای مذکور که از لایه‌های زیرین بدن غاز یا قو گرفته می‌شوند، بهترین عایق طبیعی هستند که تاکنون شناخته شده است! راز گرمای پرهای غاز در حجم هوای محبوس شده مابین آنهاست. در یک وزن مشخص از پرها، هرچه این حجم بیشتر باشد، میزان عایق بودن و تولید گرما نیز بیشتر خواهد بود. این شاخص (حجم هوای محبوس شده در واحد وزن یا یک اونس) با یک عدد مشخص می‌شود که هر قدر بزرگتر باشد، نشان دهنده مرغوبیت بالاتر عایق پر خواهد بود. در اغلب کیسه خواب‌های گران و با کیفیت، عدد مذکور در حدود 600 و بالاتر است. پر، علاوه بر گرمایی که ایجاد می‌کند بسیار سبک بوده و به خوبی فشرده و جمع می‌شود. در نتیجه کیسه خواب‌های پر که خیلی حجیم و گرم هستند به راحتی در فضایی بسیار کوچک فشرده شده و قابل حمل می‌شوند. مدت زمان خشک شدن این کیسه خواب‌ها در محیط بیابان زیاد است بنابراین استفاده از آن در محیط‌های مرطوب یک اشکال عمده این نوع کیسه خواب است. در کیسه خواب پر، ساختار انتخاب شده را طوری برگزینید که پرهای داخل آن به اطراف جابه‌جا شده و لذا تشکیل فضاهای سرد جلوگیری شود.
مواد مصنوعی:
اغلب عایق‌های مصنوعی از الیافی بلند با مغزی توخالی تشکیل شده‌اند که می‌تواند هوا را در این فضاهای خالی محبوس کرده و عایق‌بندی مناسبی به وجود آورند. الیاف توخالی، سبک بوده و فضای زیادی برای محبوس کردن هوا دارند که قابلیت عایق‌بندی آنها را بهتر می‌کند. در کیسه خواب‌هایی با الیاف مصنوعی بهتر است مورد انتخاب شده از لایه‌های عایق متعدد ساخته شده باشد که روی هم قرار گرفتن این لایه‌ها از حرکت و جابه‌جایی هوا بین دو لایه جلوگیری کرده و مانع از تشکیل نقاط سرد می‌شود. مواد مصنوعی معمولا سنگین‌تر و حجیم‌تر از پر هستند و به خوبی پر، قابلیت فشردگی و جمع شدن را ندارند. البته این به آن معنی نیست که کیسه خواب‌های با عایق مصنوعی برای حمل در کوله‌پشتی و کمپینگ کوهستانی مناسب نیستند. الیاف مصنوعی برخلاف پر، در محیط‌های مرطوب خواص خود را حفظ کرده و قابل استفاده خواهند بود. الیاف مصنوعی زود خیس نمی‌شوند و برعکس رطوبت بسیار کمی به خود جذب کرده و به سرعت خشک می‌شوند (یعنی با کوچکترین تابش نور خورشید و حرارت، رطوبت جذب شده را به محیط باز می‌گردانند خشک می‌شوند.) از لحاظ قیمت، کیسه خواب‌های با عایق مصنوعی از کیسه خواب‌های پر ارزان‌تر هستند.
اندازه و وزن:
اگر حجم و وزن کیسه خواب برای سفر ما مهم باشد، می‌توان گفت که کیسه خواب‌های مومیایی بهترین نوع انتخاب هستند. مهم است که بدانیم چگونه و چه زمانی از کیسه خواب استفاده می‌کنیم. هنگام انتخاب کیسه خواب همواره وزن آن را در نظر بگیرید تا بهترین مورد را از نظر حمل و نقل انتخاب کنید. شاید بعضی اوقات بهترین پاسخ خرید دو کیسه خواب باشد؛ یکی از نوع حامپکت مخصوص کوهنوردان و علاقه‌مندان به حمل کوله‌پشتی و دیگری مدل مستطیلی شکل و حجیم که برای استراحت در کمپ‌های بزرگ مناسب است. عامل مهم دیگر در انتخاب کیسه خواب طول آن است. به طور کلی کیسه خواب‌ها از نظر طولی به دو دسته معمولی و بلند تقسیم می‌شوند. اگر قد شما کمتر از 180 سانتی‌متر باشد، کیسه خواب‌های معمولی مناسب‌تر خواهند بود ولی اگر قدتان بیش از 180 سانتی‌متر است، برای آسودگی بیشتر بهتر است از کیسه خواب‌های بلند استفاده کنید.
رویه (سطح خارجی کیسه خواب):
بسته به نوع استفاده، رویه کیسه خواب شما باید از مواد اولیه مناسب انتخاب شود. اگر محیط سنگلاخ و ناهموار است، کیسه خواب‌های با رویه برزنتی و مقاوم انتخابی در خور خواهد بود. از سوی دیگر وزن زیاد آنها و مشکل جمع شدن، دردسرهایی را به دنبال دارد. کیسه خواب‌های با رویه پارچه‌های نایلونی مقاوم یا الیاف مصنوعی دیگر، نه تنها دوام و مقاومت بسیار خوبی دارند بلکه به راحتی جمع شده و قابل حمل خواهند بود. اگر محیط انتخابی شما مرطوب است بهتر از رویه‌های ضدآب استفاده کنید. امروزه مواد اولیه ضدآب و پیشرفته‌ای توسط کمپانی‌های معتبر چون Dupont به بازار عرضه شده که در رویه کیسه خواب‌ها امکان‌پذیر نیست و در هر صورت در مکان‌های مرطوب استفاده از یک سرپناه و چادر مناسب ضروری به نظر می‌رسد.
حد تحمل حرارتی
(Temprature Rating):
این عامل معیار مهمی در سنجش و مقایسه کیسه خواب‌ها به شمار می‌رود. کیسه خواب‌های مختلف با اندازه، شکل و وزن‌های متعدد هر کدام دارای یک حد تحمل حرارتی مشخصی هستند. این موضوع به چه معناست؟ آیا اصلاً این حد حرارتی، تعریف خاصی دارد و همیشه یکسان خواهد بود؟ این مشخصه حداقل دمایی است که یک فرد عادی آن را به راحتی در کیسه خواب تحمل کند. اغلب تولیدکنندگان کیسه خواب همین تعریف را در مشخص کردن استانداردهای دمایی برای محصولات خود به کار می‌گیرند. از طرفی طبیعت مزاجی افراد با هم متفاوت است و نمی‌توان با قطعیت گفت که کدام حد تحمل حرارتی برای یک فرد عادی مناسب است. به ندرت می‌توان دو نفر را پیدا کرد که در داخل یک اتاق احساس کاملاً یکسانی در مورد درجه حرارت داشته باشند. هنگام انتخاب کیسه خواب یادتان باشد که با کدام حد تحمل حرارتی راحت‌تر هستید. بهتر است همیشه قبل از رفتن به بیابان حداقل دما را در سردترین شرایط آب و هوایی پیش‌بینی کرده و با توجه به طبیعت گرمایی خود، مورد مناسبی برگزینید. زنان غالبا در مقابل سرما مقاومت کمتری نسبت به مردان دارند بنابراین بهتر است کیسه خواب‌هایی با عایق حرارتی بیشتر انتخاب کنند. اگر شرایط کمپینگ گرم‌تر از حد تحمل حرارتی کیسه خواب باشد می‌توانید با استفاده از زیپ‌های دوکاره که در اکثر کیسه خواب‌ها وجود دارد، هوای داخل کیسه را تهویه کرده و حرارت داخلی را کمتر کنید. اما آیا انتخاب یک کیسه خواب خیلی گرم (با حد تحمل حرارتی بالا نسبت به محیط) امکان‌پذیر است؟ چنین انتخابی ممکن است فعالیت‌های طبیعت گردی شما را مختل کند، چرا که در اغلب اوقات مجبور خواهید شد که از کیسه خواب خارج شوید و هنگامی که سردتان شد به درون آن بخزید. در نتیجه این کار، بدنتان را مرتب عرق کرده و یا یخ می‌زند. حد حرارتی کیسه خوابی که من در سه فصل اول سال استفاده می‌کنم حدود 9- درجه سانتی‌گراد دارد. در مواقعی که شدت سرما زیاد است بهترین انتخاب خرید دو کیسه خواب جداگانه خواهد بود. یکی کیسه خواب حجیم و سنگینی که مخصوص سردترین ساعات کمپینگ در زمستان باشد و دیگری کیسه خوابی مخصوص سه فصل سال! (امروزه عایق‌بندی و طراحی‌های جدیدی در انواع مختلف از کیسه خواب‌ها به کار رفته که حد تحمل حرارتی آنها را به کمتر از 40- درجه سانتی‌گراد رسانده است.
نکاتی که بهتر است بدانید:
– اگر قرار باشد روی زمین بخوابید حرارت بدن شما در مدت کوتاهی از کیسه خواب خارج شده و جذب زمین می‌شود. بنابراین بهتر است از تشک‌های بادی مناسب یا زیرانداز‌های ضدآب با عایق حرارتی کافی استفاده کنید تا از هدر رفتن گرمای داخل کیسه خواب جلوگیری شود.
– آیا بدن شما به اندازه کافی پوشیده و لباس‌های شما بدون درز است؟ اکثر تولیدکنندگان کیسه خواب‌های مومیایی مبنای حرارتی تولیدات خود را زمانی ارزیابی می‌کنند که زیپ‌های تعبیه شده کاملا بسته باشد. متأسفانه بعضی از خریداران این موضوع را رعایت نمی‌کنند و به دلیل احساس ناراحتی هنگام کشیده شدن زیپ‌ها و پوشش سر، ترجیح می‌دهند که قسمتی از زیپ کیسه خواب خود را در قسمت‌های بالایی باز بگذارند. در نتیجه در هوای سرد، بیشتر حرارت بدن خود را از ناحیه سر و بالاتنه از دست می‌دهند.در این‌گونه موارد بهتر است برای جبران حرارت از دست رفته به دنبال یک کیسه خواب حجیم‌تر و گرم‌تر بوده و یا از کلاه پشمی مناسبی برای گرم نگه داشتن سر استفاده کنید.
– پوشیدن لباس‌های زیر و رو در داخل کیسه خواب و تعویض آنها در تغییر حد تحمل حرارتی کیسه خواب بسیار موثر خواهد بود. پوششی از لباس‌های زیر گرم و جوراب‌های مناسب می‌تواند تحمل حرارتی کیسه خوابتان را تا 15 درجه بیشتر کند.
– استراحت داخل یک چادر حرارت بیشتری را در مقایسه با فضای آزاد ایجاد خواهد کرد. حرارتی که از بدن شما و از طریق کیسه خواب خارج می‌شود کم کم فضای کوچک داخل چادر را گرم‌تر می‌کند و هر قدر این فضا کوچک‌تر باشد اتلاف حرارتی نیز کمتر بوده و کمتر احساس سرما خواهید کرد در حالی که در چادرهای بزرگتر حرارت تولید شده در داخل چادر زودتر هدر می‌رود.
۳ نظرات
ممنون از راهنمایی های خوبتون
موفق باشید
سلام من یک کیسه خواب پر لازم دارم البته دست دومش -ضمن تشکر از مطالب جالب تان – اگر کسی سراغ دارد بگوید
سلام متشکرم استفاده کردم از مطالب شما-اگر در یک مهرماه بخواهیم به سبلان صعود کنیم چه نوع کیسه خوابی لازم است بهای خرید آن را حدودا بفرمایید متشکرم