تالاب آق گل، ماکو

By محسن ادیب

July 15, 2017

نام انگلیسی:  Agh Gul wetland

نام فارسی :  تالاب آق گل

موقعیت جغرافیایی

تالاب آق گل در موقعیت جغرافیایی N 39 32 E 44 46 در استان آذربایجان غربی واقع است. از نظر تقسیمات کشوری این تالاب در حوزه شهرستان ماکو در شمال شرقی آن واقع شده است و در مجاورت رودخانه ارس قرار دارد. ارتفاع این تالاب از سطح دریا ۷۹۹ متر است.

این تالاب از شمال به جاده شوسه «آق گل» و «خزر»، از مغرب به روستای آق گل و رشته کوههای مرتفع مولی، از شرق و شمال شرقی به رشته کوه قره بلاغ و از جنوب به زمینهای شوره زار قره بلاغ و جاده شوسه آق گل به پل دشت محدود می‌شود. مساحت این تالاب (محدوده آبی) بالغ بر ۴۷۵ هکتار بوده و حداکثر طول آن ۴۵۰۰ متر و حداکثر عرض آن ۲۷۵۰ متر می‌باشد. عمق متوسط تالاب ۵۵ سانتیمتر و حداکثر عمق آن ۷۰ سانتی متر است. حداکثر عمق در شیاری که در وسط تالاب قرار گرفته (عرض محدودی نیز دارد) واقع شده است.

هیدرولوژی

آق گل تالابی فصلی است و در بهار و زمستانها پر آب بوده ولی در تابستان و اوائل پاییز خشک می‌شود. هنگام پرآبی و وقتی میزان آب آن به حداکثر می‌رسد از بخش جنوبی و از حاشیه روستای قره بلاغ آب از حوزه تالاب خارج شده و به طرف دشت زنگنه جاری می‌شود. آبگیری تالاب بطور عمده از ارتفاعات غربی و شمالی تامین می‌گردد. علاوه بر آن چشمه‌های موجود در تالاب نیز بطور ممتد کمی از آب تالاب را تأمین می‌کنند ولی چون میزان تبخیر در تابستان زیادتر است و آب وارده توسط چشمه‌ها تأمین می‌شود، تالاب خشک می‌شود.

آب این تالاب‌ شور است و گونه شاخص در حال زیست در این  تالاب آرتمیاست که منبع غذایی بسیار خوبی برای پرندگان است

حیات وحش

این تالاب‌ها پرنده‌پذیر بوده و پرندگانی همچون فلامینگو، آنقوت، چنگر، انواع مرغابی‌ها، حواصیل، کشیم‌ها، آبچلیک‌ها، غازسانان و سنقر تالابی در فصول سرد و گرم سال در این تالاب زمستان و تابستان گذرانی می‌کنند. به‌دلیل وجود آرتمیا و غذای مناسب هرساله فلامینگو‌ها و دیگر پرندگان آبزی این تالابها را برای مهاجرت انتخاب می‌کنند.

دسترسی

دسترسی به تالاب از جاده ترانزیت ایران به ترکیه، جاده آسفالته پل‌دشت امکانپذیر است. جاده پل‌دشت در فاصله ۲۷ کیلومتری شرق ماکو از جاده ترانزیت منشعب می‌شود. در جاده پل دشت بعد از طی کردن ۲۲ کیلومتر به امتداد جاده مرزی پل‌دشت ـ دیم قشلاق می‌رسیم و ۲۹ کیلومتر در امتداداین جاده جلو می‌رویم و بعد از رسیدن به جاده شوسه دشت زنگنه و طی ۱۶ کیلومتر در این جاده به محدوده تالاب می‌رسیم.