تنگ زینگان (زینه گان)، صالح آباد

نام انگلیسی:  Zinegan canyon    نام فارسی :  تنگ زینگان

تنگ زینگان در موقعیت جغرافیایی N332614 E460939 در استان ایلام واقع است.  تنگ زینگان دربخش صالح آباد به عنوان یک پدیده ژئومرفولوژی حاصل فرسایش آبی یکی از زیرشاخه های رودخانه چم سرخ در مجموعه ارتفاعات زاگرس میباشد . این تنگه یک آبراهه دائمی است بطول تقریبی 1 کیلومتر که یک منظره طبیعی بسیار جالب را در سازند بختیاری به وجود آورده است. تنگ زینگان در بخش صالح آباد و در 5 کیلومتری از آن جای گرفته و جزء حوزه استحفاظی آن و از توابع شهرستان مهران است. این منطقه در حاشیه منطقه حفاظت شده کولک در استان ایلام واقع شده است. این تنگه یک آبراهه دایمی است به طول تقریبی 1 کیلومتر و در میان تپه ماهورهای غرب صالح آباد که با هبور از دشت صالح آباد یک منظره طبیعی بسیار جالب را بوجود آورده، ایجاد شده است. تنگ زینگان با عرض تقریبی 5 متر که در بعضی قستمها حداقل به 2 متر و در قسمتهای عریضتر حداکثر به 8 متر می رسد و در قسمتهای ابتدایی و میانی تشکیل راههای عمیقی را داده است. رسوبات موجود در بخش آبراهه در بخش فوقانی شامل کنگلومرا می باشد که با توجه به لیتولوژی موجود متعلق به سازند بختیاری، سن بلوئن فوقانی است. در بین قطعات موجود کنگلومرا بیشتر قطعات سیلیس به انواع مختلف و رنگها به چشم می خورد که می توان این سنگها را از نوع سنگهای نیمه قیمتی استان به حساب آورد. در زیر کنگلومراهای منطقه که در بهضی قسمتهای خود دانه بندی توری را نشان می دهد و لیتولوژی حاکم شامل ماسه سنگهای رسی به رنگ قرمز و سبز می باشد. در بعضی از قسمتهای آبراهه مذکور قندیلهای آهکی بوجود آمده است.

طرفین آبراهه بوسیله دیواره هایی که در طول سالیان متمادی ایجاد گردیده محصور شده به طوری که ارتفاع این دیواره ها بیش از 30 متر است.  این دیواره ها به صورت موازی و با فاصله منظم از هم در قسمت فوقانی چنان به هم نزدیک شده که تشکیل شکافی عمیق را می دهد و جوی روان آبهای سطحی و چشمه های سطحی در بالای تنگ ایجاد محیطی بسیار مرطوب همراه با ریزش قطرات آب از سقف می شود که محیط جذابی را ایجاد کرده است. این محیط مرطوب باعث ایجاد خزه بر روی دیوار تنگ می شوند و وجود درختان انجیر در بالای شکاف باعث مخفی شدن تنگ می گردند. همچنین وجود گیاهان مختلف بر روی دیواره از جمله پرسیاوشان مناظر زیبایی ایجاد کرده است. وجود جریان دایمی آب در داخل تنگ و رطوبت بالای محیط هوای دلپذیری را در درون تنگ بویژه در فصل تابستان ایجاد کرده و در فصل زمستان نیز دما از تعادل بیشتری نسبت به محیط اطراف برخوردار است. برای عبور از تنگ باید برنامه ربزی کاملی صورت گیرد چون تنگ در بسیاری از نقاط دارای مسیرهای تردد بسیار باریکی است.

کی از راه های دسترسی به تنگ زینگان از طریق رودخانه چم سرخ به طول 1750 متر است. راه دیگر دسترسی به تنگ از طریق روستای ریکا به سمت جنوب و شمال ارتفاعات خلیفه در سمت چپ جاده یک راه انحرافی ایجاد گردیده است که تا بالای ارتفاعات تنگ زینگان در سمت شمال غربی امتداد می یابد که پل های آن در دست تکمیل است.