جزیره تنب بزرگ
نام جزیره: جزیره تنب بزرگ
|
جزیره تنب بزرگ در جنوب جزیره قشم و در حد فاصل بندر لنگه و راسالخیمه قرار دارد. این جزیره بین E5516 و E5519 درجه طول شرقی نسبت به نصفالنهار گرینویچ و بین N2615 و N2619 درجه عرض شمالی واقع شده است. تنب بزرگ از بندر لنگه کمتر از پنجاه کیلومتر فاصله دارد، در حالیکه مسافت آن از کرانههای راسالخیمه هفتاد کیلومتر میباشد. از سوی دیگر تنب بزرگ در کمترین فاصله خود با خاک ایران در 31 کیلومتری جنوب جزیره قشم واقع شده است.
به عبارت دیگر، تنب بزرگ در بخش شمالی خط میانه خلیجفارس واقع میباشد. این جزیره به شکل دایره بوده و وسعت آن چیزی در حدود دوازده کیلومتر مربع تخمینزده میشود. جزیره تنب بزرگ پوشیده از شنزار میباشد که تقریبا خشک و بیآب و علف است. در بخش شمال جزیره تپههایی وجود دارد که مرتفعترین نقطههای آنها به 53متر میرسد.
تنب بزرگ به نامهای تمب گپ، تنب مار و تلمار نیز نامیده شده است. قول معروف آن است که تنب یا تمب واژهای فارسی (دری) یا تنگستانی به معنای تپه میباشد. بر همین اساس به گویش اهالی منطقه این جزیره تنب یا تمبو خوانده میشود. بخش جنوبی جزیره هموار و مناسبترین لنگرگاه جزیره است. در این بخش همچنین برخی گیاهان صحرایی میروید که به مصرف دامهای محلی میرسد. این جزیره تقریبا فاقد آب آشامیدنی است و آب آن از جزیره قشم تامین میگردد، هرچند در گذشته چند حلقه چاه آب نیمهشور در بخش جنوبی آن وجود داشت، اما همگی امروزه خشک شدهاند.
در شمال این جزیره دکل یک فانوس دریایی که در سال 1332 احداث شده، به چشم میخورد. جالب است بدانیم که با تمام تحریفات، به سادگی و با مراجعه به فرهنگ لغات زبان عربی میتوان دریافت که واژه «تنب» به هیچ عنوان در لغت عرب وجود ندارد و این نام صددرصد فارسی و ایرانی بوده و از دوران هخامنشی به این سو در منطقه متداول بوده است.
مردم بومی این جزیره از صید ماهیی و مروارید امرار معاش می کنند. در این جزیره معدن خاک سرخ نیز وجود دراد . جمعیت بومی جزیره ، هنگام برقراری دو باره حاکمیت ایران بر آن در 1350 ش ، حدود سیصد تن بود، شامل ایرانیانی از بندر لنگه و اعرابی از قبیله بنی یاسِ کشور دبی ، که به عربی سخن می گفتند. دولت ایران بعد از پس گرفتن این جزیره از بریتانیا، اعلام کرد که مردم جزیره در انتخاب تابعیت ایران یا تابعیت رأس الخیمه آزادند و متعاقب آن ، بیشتر ساکنان جزیره به رأس الخیمه مهاجرت کردند.
آب آشامیدنی تنب بزرگ در گذشته از دو حلقه چاه آب نیمه شور در بخش جنوبی جزیره تأمین می شد که امروزه خشک شده اند و آب آشامیدنی از جزیره قشم تأمین می شود. دولت ایران یک دستگاه تقطیر آب در قشم ساخته است ( > کیهان بین المللی < ، همانجا). دکل یک فانوس دریایی در شمال جزیره به ارتفاع 26 متر وجود دارد که در 1332 احداث شده است.