|
نام علمی : Ursus arctos نام انگلیسی: Brown Bear نام فارسی: خرس قهوه ای
|
 |
(ترکی: آیی) (ترکمنی: قونقرآیی) (کردی: وِرج، حش) (مازندرانی: اَش)
مشخصات: جثه بسیار بزرگی دارد (خرس قهوه‌ای بزرگ‌ترین گوشت‌خوار ایران است)، گوش‌ها کوچک، گرد و دم نامشخص است. این خرس رنگی متفاوت از قهوه‌ای تیره تا زرد بور دارد. در مناطق غرب ایران، رنگ اکثر خرس‌ها روشن‌تر از مناطق شمالی است. بچه‌ها عموماً قهوه‌ای تیره‌اند و در ناحیه یقه آنها قسمت روشنی مانند خرس سیاه مشاهده میشود (خرس قهوه‌ای در دنیا چند زیر گونه دارد که از میان آنها می‌توان از خرس کودیاک و خرس گریزلی، که با ۷۸۰ کیلوگرم بزرگ‌ترین گوشت‌خوار جهان است نام برد.)
اندازه‌ها: سر و تنه ۱۷۰ تا ۲۵۰ سانتی‌متر، دم ۶ تا ۱۴ سانتی‌متر، ارتفاع ۹۰ تا ۱۱۰ سانتی‌متر، وزن ۱۰۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم (جثه خرس ماده بسیار کوچک‌تر از خرس نر است).
زیستگاه: مناطق جنگلی خزر، ارسباران، زاگرس، علفزارهای مرتفع کوهستانی نزدیک جنگل، دره‌های پایین دست جنگل.
پراکندگی: از خراسان شمالی تا آذربایجان، و از آذربایجان تا لرستان، خوزستان و فارس.
پراکنش جهانی: آمریکا، اروپا، آفریقا و آسیا. مانند گرگ و روباه معمولی بیشترین پراکندگی را در بین پستانداران زمینی دارد.
عادات: شبگرد است. در مناطقی که آرامش کافی داشته باشد، روزها نیز مشاهده میشود. به صورت انفرادی زندگی می‌کند، خرس ماده اغلب با بچه‌ها دیده میشود. لانه خود را در شیب‌های کوهستانی در بین سنگ‌های بزرگ انباشته شده، سوراخ‌های طبیعی، غارها، و یا در میان ریشه درختان انتخاب می‌کند. در بسیاری اوقات خودش نسبت به حفر لانه اقدام نموده و کف آن را با گیاهان خشک می‌پوشاند. بسیار قوی است. می‌تواند مسافت زیادی را چهار دست و پا با سرعتی متجاوز از ۵۰ کیلومتر بدود. در موقع نزاع و بازی اغلب روی دو پا می‌ایستد. قادر است از درختان کوتاه بالا برود و شناگر ماهری است.
غذا: همه چیزخوار است، رژیم غذایی بستگی به منابع غذایی قابل دسترس دارد. اغلب از مواد گیاهی نظیر میوه‌ها، ریشه، دانه، جوانه، و مواد حیوانی از قبیل حشرات، مهره‌داران بزرگ و کوچک، نوزاد پستانداران بزرگ، ماهی، دام، لاشه حیوانات، و زباله تغذیه می‌کند. در منطقه پالون گردن واقع در البرز مرکزی لاشه یک گاو اهلی بالغ که توسط خرس شکار شده بود، در پارک ملی گلستان قسمتی از لاشه نوزاد چند روزه مرال که خرس آن را خورده بود و در شمال مسجد سلیمان لاشه چند گوسفند که توسط خرس کشته شده بودند توسط مؤلف مشاهده و ثبت شد. خرس قهوه‌ای به خوردن عسل نیز علاقه زیادی دارد. در فصل بهار که گیاهان می‌رویند، مانند علف‌خواران از علف‌های تازه و قارچ تغذیه می‌کند. با استفاده از ناخن‌های بلند و خمیده‌اش، حشرات را از زیر پوست درختان و شکاف سنگ‌ها بیرون می‌کشد، لانه جوندگان را می‌کند و آنها را شکار می‌کند. در اواخر تابستان و پاییز معمولاً خرس‌ها در مناطق پایین‌دست جنگل یا دره‌ها که میوه‌های وحشی فراوان است، ساکن می‌شوند. آثار شکستگی شاخه‌های درختان میوه و مدفوع خرس‌ها در این مناطق مشاهده میشود.
تولیدمثل: جفت‌گیری غالباً در اوایر فصل تابستان شروع میشود، در این فصل صدای جیغ مانند خرس‌ها به گوش می‌رسد. نر و ماده یک تا سه هفته با هم زندگی می‌کنند. مدت آبستنی حدود هفت تا هشت ماه است و غالباً در موقع خواب زمستانی یک تا چهار و معمولاً دو نوزاد می‌زاید. نوزادان بسیار کوچک و نارس هستند. وزن آنها حدود ۳۰۰ تا ۶۰۰ گرم است. چشم‌ها در یک ماهگی باز می‌شوند. سه تا چهار ماه شیر می‌خورند و تا دو سالگی وابسته به مادر هستند. بچه‌ها پس از ترک مادر به مدت دو تا سه سال با هم زندگی می‌کنند. نرها در چهار سالگی و ماده‌ها در سه سالگی بالغ می‌شوند. خرس ماده معمولاً هر دو تا سه سال یک بار می‌زاید. طول عمر خرس حدود ۳۰ تا ۴۵ سال است.
وضعیت فعلی: خرس‌ها به دلیل استفاده از منابع غذایی مختلف، زندگی در مناطق دور از دسترس و صعب‌العبور جنگلی و کوهستانی، شبگرد بودن نداشتن دشمنان طبیعی و خواب زمستانی از جمعیت خوبی برخوردارند و در حال حاضر خطری جدی نسل آنها را تهدید نمی‌کند. در منطقه گلستانک واقع در البرز مرکزی در یک روز می‌توان تعدادی خرس قهوه‌ای را مشاهده کرد.
روش منسوخ دامداری سنتی از عوامل تخریب گسترده محیط های طبیعی به ویژه مراتع بسیار ارزشمند در کوهستانه ،اجاره دادن مراتع کوهستانی به روستاییان و چوپانانی وقتی خود تخریبگر هستند چونکه کوچکترین اطلاعاتی از روشهای نوین دامداری و چرا ندارند لگد کوب کردن و گسترش پاکوب ها توسط بظاهر دوستداران طبیعت، دوچرخه سواران، موتورها و خودروها دو دفرانسیل که هر یک خود را مالک کوهستان می دانیم و بیحساب و کتاب در گروه های بزرگ بی وقفه و در هفته های متوالی از یک مسیر و در یک سری کوه محدود وارد می شویم پس در نتیجه دیر یا زود محیط زیست ایران با بی تدبیری و بی توجهی بظاهر کارشناسان و مسئولان دلسوز از هم پاشیده خواهد شد .
سلام
مطالبتون ممنون
باید در قسمت هایی مثل گیلان که چنگل های انبوه و حیوانات مختلف و فراوانی است پارک ملی احداث شود و سعی کرد که خرس قهوه ای بیشتر از مواد گیاهی تغذیه نماید تا حیواناتی که از انها تغذیه نمایند جمعیت انها افزایش بگردد
من از همه تقاضا داره سایت هایی احداث کنید تا از طبیعت ایران
تبلیغ شوند و مردم ازط این خواب طولانی بیدار شوند
سلام لطفا در سایتتون درباره ی علت تفاوت رنگ خرس ها هم مطلب بذارین
باعث شرمساری است که بهترین طبیعت رو خدا در گیلان به ما داده اما فقط داریم نابودش میکنیم هرساله تعدادی خرس گوزن اهو و گونه های زیادی شکار میشود بخاطر نبود حریم میان انسان و حیوان تا چند سال دیگر در گیلان این گونه ها منقرض میشود بخاطر نبود پارک ملی
با سلام
شما اطلاعاتی رو در سایتتون ارائه کردید. خب این خیلی خوبه . اما مسئله مهم اینه که بعد از دادن آمار و اطلاعات به مردم ، همه با هم باید سعی کنیم برای حفظچیزهای مهم و با ارزشمون تلاش کنیم ، تلاش واقعی ، نهاینکه فقط حرف بزنیم و از عمل خبری نباشه .
نکنه روزی بیاد که فقط از تلویزیون برنامه راز بقا رو ببینیم و اونجوری از طبیعت لذت ببریم و چیزی از طبیعت تو کشور خودمون باقی نمونده باشه .
خطر نابودی خیلی جدی
خیلی جدی
سلام.
ممنون از مطلب مفید