هیاهوی خاموش
در جستجوی نشانی از حیات، شب را به مقصد دهنه هموار، گوشه‌ای از طبیعت تفتیده توران، طی می‌کنیم. شب پرده سیاه و رمز آلود خود را بر پهنه بیابان تشنه می‌گستراند و جلوه‌ای دیگر از حیات بر رخسار طبیعت نمایان می‌شود. شب عاشق، شب شوریدگی مجنون و شب عارف، فنای در عبود؛ شب طبیعت مرد اما حکایتی دیگر …
شب کویر گنجه لبریزی از تکاپوی وحش بر صحنه بقاست.
آهسته و با گام‌هایی شمرده زیر آسمان مهتابی کویر توران به امید تجربه‌ای تازه پیش می‌رویم. گه گاه شهاب با پرژکتوری که به دست دارد، حرکات مشکوک را ردیابی می‌کند و باز، پرژکتور خاموش، در ابتدای محل تلاقی تپه ماهورها با پهنه هموار دشت توران در بازتاب نور چراغ قوه ام دو چشم نورانی توجه همگی را به خود جلب کرد. به سرعت خودمان را به منبع نورانی نزدیک کردیم، اما هر چه بیش می‌رفتیم، او پس می‌کشید. با نور پرژکتور و تعقیب و گریز نه چندان طولانی، محاصره‌اش کردیم تا شاهد یکی از مخلوقات عجیب خداوندی در این بیابان خشک و به ظاهر خالی از حیات باشیم.
حدس شهاب درست بود، او یک گکو (Geiko) بود. خزنده‌ای بی نظیر با پوستی بسیار لطیف و آسیب پذیر. گکو با آن جثه کوچکش که ظاهرا نابالغ بود، بی رمق لابه لای شاخه‌های بوته پنهان می‌شد، غافل از آن که از چشمان جست و جوگر ما رهایی نمی‌یابد. ثبت این لحظات آرزویی بود که شاید سال‌ها در انتظار برآورده شدندش بودم. گکو با جکو (Teratoscincus bedriagai) گونه‌ای از سوسمارهای ایران است که عمدتا در نواحی بیابانی و در شنزارهای روان دیده می‌شود؛ اما با تعجب این جکو در فاصله‌ای قابل توجه از محدوده شن زارها قرار داشت. شهاب در حالی که با دقت و احتیاط فراوان گکوی جوان را روی دست‌های خود هدایت می‌کرد از مکانیزم تولید صدا که نوعی حالت تدافعی در این سوسمار است صحبت کرد. چند صفحه پولکی روی دم این مارمولک وجود دارد که با سایش آنها در مواقع خطر صدایی تولید کرده و بدین ترتیب توجه شکارچی یا مزاحم پرت شده و از مهلکه می‌گریزد. تازه برخی از گونه‌ها ممکن است حتی قسمتی از پوستشان را در موقع گرفتار دن از بدنش جدا کنند!
جکوها (Gekkonidae) یکی از گونه‌ای منحصر به فرد خزندگان هستند که برای ارتباط با یکدیگر از صدا استفاده می‌کنند به طوری که صدای برخی از گونه‌های این خانواده بسیار بلند و جالب توجه است.
وقتی نزدیک‌تر شدم تا از چشم‌های زیبا و خارق العاده جکو عکس بگیرم، متوجه حرکت جالب این جانور برای پاک کردن چشم‌هایش شدم. مهدی گفت چشم جکو یک پلک غیر متحرک شفاف دارد که در صورت ورود گرد وغبار و برای مرطوب کردن آن مجبور است با زبانش آن را بلیسد.
کویر، اکوسیستمی شکننده و حساس است که حضور گونه‌هایی از حشرات و خزندگان پس از گیاهان در قاعده هرم غذایی، قوام و دوام زنجیره ناگسستنی حیات اند توجه به این گونه‌ها شاید به ظاهر کاری عبث و بی فایده به نظر رسد اما به واقع اهمیتی بالاتر از سایر زیستمندان دارد، چرا که ادامه بقای سایر موجودات در بالای این هرم به کثرت وجود این جانوران بستگی دارد؛ چرا که ادامه بقای سایر موجودات در بالای این هرم به کثرت وجود این جانوران بستگی دارد؛ اما متاسفانه مسوولان تنها به پستاندارنه بزرگ توجه دارند. به طور مثال در بیابان تنها به جبیر، آهو ، گور، پلنگ و یوز توجه دارند.
شهاب گکو را به پشت روی کف دست خود قرار داد و با چند حرکت نرم روی سینه آن، او را به خواب برد تا خواب خوش گکو را بر شب توران ثبت کنیم.
