دریاچه چشمه سبز گلمکان

نام انگلیسی:  Cheshmeh Sabz lake     نام فارسی :  دریاچه چشمه سبز گلمکان

دریاچه چشمه سبز گلمکان در موقعیت جغرافیایی N362040 E590331 در استان خراسان رضوی واقع است. ریاچه طبیعی“چشمه سبز” در دامنه شمالی رشته کوه بینالود (شمال خراسان) واقع و مشرف بر حوضه آبریز رودخانه گلمکان می‌باشد. این دریاچه کوهستانی که در ارتفاع 2500 متری از سطح دریا واقع شده، یکی از نقاط جذاب و دیدنی است. چشمه سو حدود 20 کیلومتری روستای بزرگ گلمکان واقع است. این چشمه بوسیله دیواره های کوهستانی احاطه شده است و در یکی از بلندترین نقاط رشته کوه بینالود قرار دارد. از چشمه های متعدد این محل به نام چشمه اشتها معروف است. اهمیت چشمه سبز به هوای مناسب و مطلوب آن است.  عوام این چشمه را چشمه سوز  می خوانند ، و در متون از آن با نام « چشمه سو» و «چشمه سبز » و به نظر می رسد که غرض از « چشمه سو» ی شاهنامه همین چشمه باشد ‌چرا که مردم خراسان عموما  "سبز" را "سوز" تلفظ‌می کنند. "گلمکان" به لحاظ لغوی به مکان رویش گل گفته می شود این شهر در گذشته به گورمکن مشهور بوده که قدمت آن به پیش از اسلام باز می گردد. این دریاچه 15 هکتار مساحت دارد و از آب این دریاچه برای آبیاری باغات و اراضی کشاورزی استفاده می شود و در دریاچه ماهی های بزرگ و کوچک نیز وجود دارد که بعضا گردشگران را برای ماهیگیری جذب می کند.

از کوههای مهم منطقه می توان به کوه تخته چهار باغ، کوه کشوه، قله سیاه سنگ، قله شیر باد، قله بینالود اشاره کرد همچنین آب و هوای معتدل سرد منطقه گلمکان مکان مناسبی برای رویش گیاهان دارویی چون بادام کوهی، خار شتر، زیره ، کاسنی و بابونه است. این مکان زیست گاه حیواناتی چون بز کوهی، آهو، گراز، عقاب و کبک است که سازمان محیط زیست برای حفاظت از این حیوانات نقش بسیار مهمی را ایفا می کند.

پیدایش دریاچه

در مورد منشا وژنز آن اظهار نظر چندانی صورت نگرفته و ابهاماتی چند وجود دارد. حوضچه این دریاچه از سنگهای متاپولیتی با دگرگونی ضعیف معروف به اسلیت و فیلیت (در سازندهای ژوراسیک)‌ تشکیل شده است. در مورد نحوه تکوین و تکامل آن می‌توان حداقل دو پیش‌فرض را درنظر گرفت، نخست آن‌که مورفولوژی و شکل تقریباً مدور دریاچه و نواحی پیرامونی آن، می‌تواند بیانگر این باشد که دریاچه مذکور احتمالاً حاصل میراثهای اقلیمی و مورفوکلیماتیک عصر یخچالی کواترنر بوده و در نتیجه به عنوان یک “دریاچه سیرکی” هویت می‌یابد. دوم این‌که چون بینالود توسط زمین ساختهای پوسته‌ای نازک، شکل گرفته و درواقع به‌صورت یک نوار چین خورده و گسلیده از نوع گسلهای تراستی است؛ بنابراین تجمع آب در امتداد دره‌های سوبسکانتی مقابل جبهه رورانده طی دوره‌های مرطوبترکواترنر، موجب پیدایش دریاچه چشمه سبز شده است. وجود یک گسل با روند شمال غربی – جنوب شرقی (که محور دریاچه را تشکیل می‌دهد)، می‌تواند فرضیه دوم را قوت ببخشد.

دسترسی

برای سفر به چشمه سبز جاده آسفالته مشهد- قوچان  به حدود 40 کیلومتر به سمت گلمکان 10 کیلومتر و ازگلمکان تا چشمه سبز حدود 20 کیلومتر راه  کوهستانی ناهموار است.