راننده خوب پیوسته به عوامل و عناصر موثر در رانندگی مانند وضعیت خودرو و راه، شرایط محیط مثل هوا و نور لازم، تعداد وسایل نقلیه در حرکت و وضعیت روحی و جسمانی خود توجه می کند و مهمتر آن که پیشگیری های منطقی و مناسبی را برای جلوگیری از بروز تصادف انجام می دهد و با سرعت مطمئن رانندگی می کند.
رانندگی در فصل سرما دارای شرایط و ویژگی های خاص خود است. برای رانندگی در پاییز و زمستان باید قبل از نزول برف، سرما و گرفتار شدن در یخبندان- به خصوص در جاده ها- پیش بینی های لازم را اتخاذ کرد تا ضمن جلوگیری از بروز سوانح دلخراش از ماندن در سرما و یخبندان، مصون بود.
برای جلوگیری از تصادفات، خطرات و مشکلات ناشی از سفرهای زمستانی و یخ و برف باید به نکات زیر توجه داشت؛
۱- با سرعت کمتر از روزهای معمولی که جاده خشک است حرکت کرده و خودرو را در حرکت ثابت نگه دارید.
۲- در پیچ ها با دقت و به آرامی گردش کنید.
۳- ازگردش و انحراف ناگهانی خودداری کرده و از ترمز کردن ناگهانی بپرهیزید.
۴-از فشاردادن بر روی پدال گاز یا برداشتن فشار از روی آن به طور ناگهانی خودداری کنید.
۵- از سرعت زیاد در راههای با دست انداز بپرهیزید.
۶- از رانندگی در لبه راهها و یا شانه های راه خودداری کنید.
7- در یک سطح لغزنده وقتی که سرعت دارید از تغییر وضعیت به دنده سنگین خودداری نمائید.
نحوه انتخاب لاستیک در زمستان
یکی از مهمترین موارد در سفرهای زمستانی انتخاب لاستیک مناسب است. چون یخ و برف باعث سرخوردن و موجب بروز مشکلاتی در رانندگی می شود، لذا برای ایجاد اصطکاک بیشتر باید از لاستیک های یخ شکن و آج درشت استفاده کرد. با اینکه لاستیک های برفی به صورت های مختلفی عرضه شده اما همین که به زمین های یخبندان برسند مانند لاستیک های معمولی عمل می کنند لذا باید از لاستیک های میخ دار یا زنجیر چرخ استفاده کرد.
لاستیک ها انواع بسیار دارند اما لاستیک های رادیال بهترین نوع لاستیک در تمام چهار فصل می باشند و می توان آنها را در برف کم نیز مورد استفاده قرار داد. هرگز لاستیک های معمولی و لاستیک های رادیال را با هم مورد استفاده قرار ندهید، چون واکنش هر کدام با دیگری متغیر بوده و سبب می شود، در لحظات بحرانی کنترل فرمان به راحتی از دست راننده خارج شده و حادثه آفرین شوند.
ترمز در برف
ترمز زدن در یخ و برف کاملاً باید به صورت سبک انجام گیرد و راننده باید آنچنان ترمز کند که چرخ ها قفل نشوند چون قفل شدن چرخها نه تنها مسیر توقف را طولانی بلکه فرمان را نیز از کنترل خارج می کند. راننده خوب و محتاط معمولاً سه الی چهار برابر مسیری را که در مواقع عادی لازم است برای توقف در برف و یخ پیش بینی می کند. همچنین باید مقداری از توجه خود را به راننده های مقابل و پشت سر معطوف کند زیرا امکان دارد که رانندگان دیگر، رعایت شرایط خاص را نکرده و وی را به مخاطره افکنند.
اگر در اثر بی مبالاتی و اصطکاک کم جاده، در شرایط اقلیمی خاص کنترل خودرو از دست شما خارج شد سعی کنید خونسردی خود را کاملاً حفظ کرده و بلافاصله پدال گاز را رها کنید و فرمان را در جهت مسیر سرخوردن نگاه داشته که کمک بیشتری به چرخ های جلو بدهید تا به زمین بچسبد و به هیچ وجه ترمز نکنید، زیرا اتومبیل بیش از حد از کنترل خارج می شود.
سرخوردن خودرو
گرچه وضعیت خودرو و جاده در لغزیدن آن سهیم است ولی بدون تردید، عامل اصلی آن راننده است. در رانندگی سه نوع سرخوردن وجود دارد که به دلایل زیر اتفاق می افتد:
1- سرعت بیش از حد خودرو و نامناسب بودن آن با وضعیت جاده و ترافیک
2- شتاب زیاد (گاز دادن بیش از حد)، ترمز گرفتن و نیرویی که در پیچ های جاده به لاستیک تحمیل می شود.
۳ – ترکیبی از دو حالت فوق
سر خوردن چرخ های عقب در اثر کاهش چسبندگی آنها اتفاق می افتد. این حالت معمولاً در نتیجه سرعت بیش از اندازه و نیروی سر پیچ ها اتفاق می افتد.
ممکن است شتاب خودور و نیروی بیش از معمول ترمز نیز به این حالت کمک کند. این نوع لغزیدن به آسانی تشخیص داده می شود. با کمی بی دقتی ممکن است خودرو هنگام پیچیدن کاملاً دور خود بچرخد. برای از بین بردن عوامل لغزش خودرو باید پا را از روی پدال گاز و ترمز بردارید و حرکت خود را با فرمان هماهنگ کنید.
وقتی خودرو در جهت نادرست حرکت می کند، عکس العمل طبیعی شما باید این باشد که با استفاده از فرمان آن را به مسیر صحیح برگردانید. سرخوردن چرخهای جلو نیز وقتی اتفاق می افتد که چسبندگی آنها کم شده باشد. در این حالت کنترل مستقیم خودرو از دست راننده خارج می شود.
توصیه می شود فرمان را در جهت حرکت خودرو هدایت و سعی کنید که با تشخیص و با از بین بردن علت به مرور چرخهای خودرو را به صورت مستقیم برگردانید و یا فشار روی پدال گاز و ترمز را کاهش دهید.
توقف در هنگام سر خوردن خودرو
حال این سؤال پیش می آید که در هنگام سر خوردن، چگونه خودرو را متوقف کنیم.
۱-اعتماد به نفس داشته و به خود مسلط باشید. در غیر این صورت نمی توانید تصمیم درستی بگیرید.
۲- از ترمز کردن بپرهیزید. ضربه زدن به ترمز در روی یخ. چرخ ها را قفل می کند و باعث لغزش و سرخوردن بیشتر می شود.
۳- در جهتی حرکت کنید که قسمت عقب خودرو سر می خورد (فرمان را به همان طرف بچرخانید) و هر زمان خودرو به حالت مستقیم درآمد در جهت دلخواه خود حرکت کنید. خیلی آهسته بر روی ترمز فشار دهید تا از سرعت خودرو کاسته شود و یا آرام بر روی گاز فشار دهید تا خودرو به حرکت خود ادامه دهد.
۴- از سبقت گرفتن بپرهیزید. چرخاندن فرمان به مقدار زیاد، ضربه ای به عقب خودرو می زند که موجب سر خوردن آن می شود و خودرو در جهت عکس حرکت برمی گردد.
۵- خودرو را در دنده نگه دارید و از خلاص کردن آن بپرهیزید، زیرا در این حالت به کم شدن سرعت کمک می کند و حداکثر کنترل را به راننده می دهد.
از برداشت پای خود از روی گاز به طور ناگهانی خودداری کنید. گاز را به طور متعادل نگه داشته تا از سرخوردن خودرو در این وضعیت جلوگیری نمائید.
بستن زنجیر چرخ در شرایط معمولی
وضع ظاهری زنجیر چرخ را کنترل کرده، پیچ خوردگی های آن را باز می کنیم. سپس آن را روی تایر قرار می دهیم به طوری که سر قلاب های زنجیرهای عرضی به طرف خارج تایر بوده و چفت ها به سمت عقب لاستیک بیفتد. سپس اولین زنجیر عرضی را به زیر قسمت جلو تایر قرار داده، خودرو را به طرف جلو حرکت می دهیم تا موقعی که از طرف عقب سر چفت و بستها به ارتفاع توپی چرخ برسد.
بعدا زنجیرهای عرضی را روی تایر مرتب کرده دو سر انتهای رشته زنجیرهای طولی را بلند کرده، نزدیک چفت می آوریم و دقت می کنیم که کدام یک از حلقه ها باید چفت شود. پس از آن اول رشته خارجی را انداخته و بعد داخلی را محکم می بندیم و پس از محکم کردن رشته داخلی زنجیر خارجی را دوباره می کشیم و با حلقه مناسب محکم می کنیم.
توجه شود که بعد از بستن زنجیر به هیچ وجه نباید حلقه های اضافی روی لاستیک بماند و باید آنها را طوری محکم کرد که به لاستیک صدمه نزند.
بستن زنجیر چرخ در برف و گل
۱- وقتی که خودرو «بکسواد» کرد از گاز دادن بی مورد و چرخاندن سریع چرخ ها خودداری کنید. زیرا این عمل علاوه بر این که ثمری نمی دهد خودرو را عمیق تر و کامل تر در گل و برف یا شن فرو می برد.
۲- زنجیر را روی چرخ بیندازید به طرفی که قلاب های زنجیرهای عرضی به طرف خارج لاستیک بود و اولین رشته عرضی نزدیک خط برف یا گل قرار گیرد.
۳- حالا همین سر زنجیر را یعنی همان رشته زنجیر عرضی که نزدیک خط برف و گل می باشد با یک رشته محکم از سیم، طناب و یا زنجیر از حفره های کاسه چرخ محکم به لاستیک ببندید بعدا زنجیرهای افقی را روی تایر مرتب کرده و زنجیر را به سمت عقب بکشید تا شلی آن گرفته شده، روی تایر مرتب قرار گیرد.
۴- پس از قرار دادن زنجیر روی هر دو تایر متحرک، طبق دستور بالا موتور را روشن کرده چرخ ها را خیلی آهسته بچرخانید تا زنجیر دور تایر کشیده شود. وقتی که زنجیر کاملا دور لاستیک ها افتاد چفت و بست ها را بیندازید و پس از محکم کردن آنها حرکت کنید و به محض این که خودرو از گل و برف و شن خارج شد و به زمین سفت رسید آن سیم و طناب و یا زنجیر اضافی را که به کاسه چرخ بسته بودید باز کنید و زنجیر را از نو بازدید کنید.