با توجه به پراکندگی قابل ملاحظه رشته کوه های ایران در جهات مختلف جغرافیایی، انجام برنامه های کوهنوردی جهت صعود به قلل گوناگون و اجرای برنامه های راه پیمایی در رشته کوه های زاگرس و البرز و سایر نواحی معمولاً پس از جمع آوران اطلاعات اولیه از قبیل مسیر صعود، مشکلات بین راه، آب و هوا، مدت زمان های صعود و غیره انجام می گیرد. علاوه بر این اطلاعات که غالباً از تجربیات اجرای برنامه های مشابه توسط دیگر کوهنوردان به دست می آید. حضور یک راهنمای محلی همواره مدنظر گروه های کوهنوردی و کوهنوردانی است که در فکر صعود به قلل با صدمات کمتر هستند. گروه های کوهنوردی به هنگام ورود به بک آبادی برای صعود به قله، سراغ یک راهنمای قدیمی در آن ناحیه می روند. این آشنا یا بلد کوه از سالیان طولانی تا بدین روز همواره به عنوان تکیه گاهی دائمی به کوهنوردان خدماتی از قبیل امکان اسکان، امکان تهیه برخی مواد غذایی، در برخی موارد امکان تهیه گزارش و منوگرافی از آبادی و آشنایی با محل های تاریخی و سنتی آبادی را می دهد همچنین این شخص می تواند با مهارت خاص بومی و محلی خود راهنمای خوبی برای انجام صعودهای موفق تابستانی و زمستانی گروه صعود کننده باشد. راهنمایان محلی و بومی می توانند نقشی ارزنده و سازنده را در جهت صعود مطمئن تر ایفا کنند و از طرف دیگر اطلاعات نادرست برخی دیگر از محلی ها و بومی ها هر آبادی به واسطه عدم شناخت صحیح وکافی – می تواند باعث خدشه دار شدن یک برنامه شود. در این موارد می توان از غیره واقعی بودن جلوه دادن مسیر دستیابی به یک قله، عدم امکان صعود، چندین برابر جلوه دادن سختی های صعود، وجود حیوانات وحشی و غیره را نام برد که هر یک می توانند به تنهایی نقش مخرب در برنامه صعود به همراه داشته باشند. بالعکس یک راهنما و بلد کوه محلی منایب، با راهنمایی بجا و واقع نگری به منطقه در تابستان و زمستان می تواند راهنمای خوبی برای گوره های کوهنوردی باشد. از راهنمایان محلی بگذریم در هر یک از استان های کشور به طور معمول هیئت های کوهنوردی حضوری نسیتاً فعال دارند. مراجعه به این هیئت ها در ساعات اداری و یا تماس قبلی با آنها و انجام هماهنگی های لازم با آنها نیز می تواند به عنوان کمک بزرگی در راه انجام اینگونه برنامه ها تلقی شود. از دیگر سو گروه های کوهنوردی متشکل و سازمان داده شده در در استان نیز می توانند راهنمایی ما برای انجام برنامه های کوهنوردی موثر باشند. در استفاده از راهنمایان محلی همواره باید موارد ذیل لحاظ گردد.
این موارد به خصوص زمانی مصداق پیدا می کند که پس از ورودمان به آبادی مورد نظر به دنبال یک بلد کوه بگردیم و بخواهیم با تکیه بر اطلاعات شخص وی به موفقیت برنامه خود بیفزاییم :
- حتی المقدور سعی گردد راهنمای محلی شکارچی قدیمی و یا از چارواداران و چوپانان انتخاب گردد.
- به دلیل عدم استفاده مناسب از ساعت در زندگی روزمره روستاییان کشور به دقت توجه نمایین که زمان در الفاظ روستایی مفهوم خاصی ندارد.
- همیشه قبل از ورود به هر آبادی باید از روی نقشه اطلاعات کلی مانند نام قلل و مناطق را دانست و ضمن صحبت های با اهالی انها را به کار برد. این شیوه باعث آن می گردد تا اهالی تصور نکنند که با کوه گردان بی هدف رو به رو هستند و برخورد بهتری داشته باشند. صحبت از کوه ها و راه های مالرو ورای آبادی و آبادی های دیگر نیز مفید می باشد.
- اگر باری صعود به ارتفاعات وسایل فنی کافدی در اختیار ندارید و یا یک بار در آبادی با وضعیت خاص دیواره ها و صخره های کوه رو به رو شده اید ( این امر در مورد قلل ناشناخته کاملاً مصداق دارد، چرا که حتی از روی نقشه های توپوگرافی نیز نمی توان فهمید که آیا قلل بالای یک آبادی دارای دیواره و صخره است یا دارای شیب های تند خاکی است ) و محلی ها ادعا می نمایند که از لا به لای صخره ها مسیری برای صعود به قله وجود دارد و به نظر شما این امر بعید می رسد. حتماً سوال کنید که آیا با چهارپا نیز می توان وسایل را تا نزدیکی قله حمل کرد یا خیر. توضیح این مطلب ساده می باشد. اگر راهی را که روستتاییان ادعا کنند سهل الوصول است معلوم می شود که یکی از محلی ها می تواند به همراه چهارپایان از آن عبور نمایند پس طبیعی است که انسام بدون درگیری خاصی با صخره ها خواهد توانست به هدف دست یابد و در این صورت شرط احتیاط ضروری است.
- همواره باید مد نظر داشت که روستاییان مردمانی خونگرم و مهربان هستند و در پذیرایی از میهمانان خود از هیچ کوششی فروگذار نمی نمایند. منتهی صحیح نیست که ما خود را بر آنها تحنیل کنیم، اگر چه در اکثر موارد ناچار در قبول دعوت انها برای اتراق هستیم. بنابراین با به همراه داشتن کلیه امکانات پوشاکی و غذایی دعوت آنان به خانه هایشان را پذیرا می شویم تا بر مشکلات آنان اضافه نکنیم.
- به همراه داشتن داروهای قابل مصرف و پزشک از جمله موارد ضروری غیر قابل اغماص در برنامه بزرگ کوهنوردی است. روستاییان نیازمند دریافت کمک های شما در این زمینه خواهند بود.
- همیشه بخاطر داشته باشید که قلل قرعی، شاخک ها، سوزنی ها و غیره از نظر اهالی بومی ها و مخلی ها و شکارچیان هر آبادی بسته به حد چرای گوشفندان دارد و نام گذاری آنان در این زمینه وابسته به وجود مزارع و کشتزاهرا و نام سرچشمه ها و رودخانه ها و احتمالاً نقاط شاخص می باشد و.
- با توجه به تذکرات یاد شده هم اکنون به فهریت افرادی اشاره می کنیم که سالهاست به کار راهنمایی کوهنوردان در تابستان ئو زمستان مشغولند و در این راه از هیچ کمکی به شما دریغ نخواهند کرد.
نشانی برخی از راهنمایان کوهستانهای ایران
- منطقه شیر کوه قلل شیر کوه و برفخانه و تزرجان و آسمان نما – تفت آبادی، ده بالا. آقای گرجی
- قله تفتان و نرکوه از جناح جنوب غربی. خاش – تمندان. آقای خدابخش
- قله دماوند جناح جنوبی. لاریجان – ناندل. آقای حمزه بایه
- قله دماوند جناح شمالی. لاریجان – ناندل. آقای علی صالحی
- قلل تخت سلیمان ( علم کوه ). جناح شمالی کلاردشت – رودبارک. آقای علی محمد فرضی – آقای رسول نقوی – آقای علی دوست فرضی
- قلل تخت سلیمان ( علم کوه ). طالقان – پراچان. آقای افتخاری – آقای رحیمی
- قله سیالان. قزوین. دره الموت و آقای معصوم علی سمیعی
- قله درفک. روستای رودبار – شیر کوه. آقای شهبازی
- قلل مرکزی دنا، حوض دال استان کهکیلیوه و بویر احمد. یاسوج. سی سخت. آقای فریدون آصف
- قلل زرد کوه بختیری استان چهارمحال بختیاری چلگرد. آقای یارعلی قنبری
- قلل اشترانکوه لرستان – تیون. آقای گرجی
- کوه های لرستان خرم آباد. آقای
- قله چهل مرشمیران استان آذربایجان غربی – جرمی. آقای تاتایی عباسی
- قلل کهاربزرگ و ناز جاده کرج چالوس = کلوان. آقای اکبر ربیعی
- قلل شاه البرز سات شهرک و کوه های طالقان. آقای
- شرق دوبرار قلل شاه تپه جاده فیروزکوه – دلیچای – کهنگ. آقای محمد حسین بهرامی.
- قلل کوشا و لاله زار کرمان – قلعه عسگر – هرارون. آقای عسگری
- قلل دوبرار و انگمار جاده هراز – پلور – لاسم. آقای حیات غیبی
- بزنیا – ستاره لوند ارومیه – بره عزد. آقای قاسمی – آقای قاسو
- امیر مازندران – وانا – هاره. آقای منوچهر نام نژاد
نظرات بسته شده است.