سمندر تاجدار (تریتون)

نام فارسی : سمندر تاجدار نام علمی:  Triturus Cristatus Laurent نام انگلیسی:  Crested Newt

خصوصیات : زبان از لبه ها و کم وبیش از قسمت خلفی آزاددندان های کامی در دو ردیف مسقتیم یا در دو ردیفی که کمی انحناء داشته و در قسمت قدامی به هم می رسند قرار دارند . دم از طرفین فشرده و دارای یک باله پشتی و شکمی . غدد پاروتوئید بهطور مشخص روی پوست برامدگی ندارند و یافاقد ان بیشتر گونه ها در طول دوره تولید مثلی دارای یک تاج پشتی . اندام حرکتی عقبی دارای 5 انگشت . استخوان فک بالا با استخان رجلی در تماس نیست . حدود 9 گونه از این جنس در اروپا غرب سیبری آسیای صغیر و ایران شنسایی شده اند . حداقل یک گونه در شمال ایران وجود دارد .
 
 محل پیدایش تیپ : نورنبرگ
 
 توصیف مختصر : تاج نرها شکاف دار و در طول دوره تولید مثل بلند و درناحیه خاجی کوچکتر یا منقطع . فاقد کمان پیشانی – گونه ای . 
 پوست دارای برامدگی توبرکول . پشت بدن تیره یا تیره مایل به قهوه ای همراهبا نقاط تیره شکم نارنجی همراه با نقاط تیره دارای نوار سفید مایل به ابی در طرفین دم نرها در طول دوره تولید مثلی ، مادها اغلب دارای خط زرد نازک در طول پشت بدن .
 
 اندازه به میلی متر در زیر گونه تیپ نر 135 ماده 160 حداکثر اندازه 180 .
 
 لارو : دم بزرگتر از بدن است اما امکان دارد که در اواخر دگر دیسی کمی کوتاهتر شود . لارو دارای یک باله بلند است که انتهای آن نخ مانتند و طویل می باشد باله پشتی روی تمام پشت بدن امتداد دارد . قطر طولی چشم تقریبا" مساوی بافاصلهبین سوراخهای بینی است . فاصله بین سوراخهای بینی کوچکتر از فاصله بین سوراخهای بینی و چشمها می باشد . پهنای پلک چشمها بیش از نصف فاصله بین پلکهاست . این فاصله تا اندازهای کمتر از فاصله بین سوراخهای بینی و چشمهاست 15 – 16 شیار کوچک عرضی در جوانب بدن و 9-10 شار نیر در شکم وجوددارد. فاصله سوراخهای بینی تا لبه دهان یک سوم تا یک چهارم فاصله بین سوراخهای بینی و چشمهاست . اندامهای عقبی دارای 5 انگشت .طول کل بدناز 50 تا 82میلی متر است .
 
 فعالیتهای زیستی : زمستان خوابی معمولا" در ساقه ها و زیر برگهای افتاده صورت می گیرد ، بندرت درزیر گل و لای به خواب زمستانی فرو می برد . در حدود فروردین ماه از خواب زمستانی بیرون می آید. در کوهستانها تا2134 متری یافت می شود . از کرمهای خاکی ، مگس ها ، لاروها و دیگر بی مهرگان کوچک تغذیه می کند . مواردی از همنوع خواری نیز در اینها مشاهده شده است. تخم ریزی حدود اردیبهشت ماهصورت میگیرد . ونظیر سایر سمندرها جانور نر اسپرم رادر کپسولهای مخاطی اسپرماتوفورها به خارج هدایت می کند ، واین کپسول ها به وسیله لبههای بالوعه ماده گرفته می شوند . تخمها تک تک و یا بصورت زنجیرهایی کوتاه هستند که با یکدیگر اتصال سستی دارند . اندازه تخمها تقریبا" 2 تا 5/2 × 4 تا 5/4 میلی متر است . لاروها در سیزدهمین روز ، از تخم خارج شده و 9 تا 10 میلی متر طول دارند و وقتی به اندازه 20 میلی متر رسیدنداندامهای عقبی ظاهر می شوند .دگردیسی پس از تقریبا" 3 ماه که طول کل بدن جانور 45- 90 میلی متر است شروع میگردد لاروهای نئوتنیک با طول کلی 75 میلی متر نیز مشاهدهشده اند . بعد از تخم ریزی افراد بالغ آب را ترک می کنند .
 
 انتشار جغرافیایی : در تمام اروپا بجز جنوب فرانسه و شبه جزیره ایبری یافت می شود . در ایران نیز یک زیرگونه وجود دارد . ظاهرا" در ولگا و زمینهای پست اورال وجود ندارد .