غارها سرمایه های ملی
در سالهای اخیر غارهای ایران برای یافتن گنج و سایر آثار تاریخی مورد تهاجم حفاران و جویندگان گنج قرار گرفتهاند و صدمات زیادی به علت حفاریها به آنها وارد شده است. مثلاً غار آبزا نزدیک بیستون در بازدید سال ۱۳۴۴ نگارنده دارای نقشی از شکار جانوران متعلق به دوران غارنشینی بود و دیوار ساروجی آب انبار آن هم، که به زمانی نزدیکتر تعلق داشت، سالم بود. اما در بازدید سال ۱۳۷۵ برای تهیه مطالب کتاب، آن نقشهای کم نظیر را به کلی محو کرده بودند تا به عنوان رمز گنج پنهان در غار مورد استفاده دیگران قرار نگیرند و دیوار آب انبار هم تا نزدیک کف آن تخریب شده بود.
غار باباجابر، که دارای دیوار آجری و سقف ضربی و دروازه بود، تخریب شده بود و آجرهای آن را برای ساختن حمام به روستا برده و دهانه غار را با دینامیت منفجر کرده بودند. کتیبه مجاور نورگیر نیایشگاه قلعه جوق، که مربوط به دوره سلجوقیان بود، شکسته و از غار خارج شده بود. غار شاکین، که از نمونههای نادر غارهای تالاری ایران و یکی از مکانهای باستانی استخراج قلع برای ساختن مفرغ بوده، به اجاره معدن کاران داده شده است و آنها با کندن تونلهایی به ابعاد ۲×2 متر و به عمق چند ده متر این سرمایه ملی و تاریخی را به کلی از بین بردهاند. سایر غارهای ایران هم از این صدمات در امان نماندهاند.
به غارهای کتل خور، علی سرد، و تا حدی سراب هم صدماتی وارد آمده است. سنگ بُری و مته کاری در کتل خور برای بازکردن تونل ورودی به عرض ۴ متر و ارتفاع ۳ متر، عبور مکرر کامیون برای حمل آوارهای حاصل از حفر تونل، ارتعاشها و تکانهای حاصل از ضربات پتک و مته گذاری، و عبور کامیون برای انتقال خرده سنگهای شکسته شده، به تمامی بخشها و زوایای غار لطماتی چبران ناپذیر وارد کرده است.
در غار علی سرد برای دسترسی به انتهای تالارِ ریزشی، سنگهای بزرگ را به ضرب مته و پتک شکسته و به پایین غلتاندهاند و هر ضربه پتک و هر غلتش سنگ، کل محوطه غار را به لرزه در آورده است.
از آن جا که غارهای ایران بخشی از سرمایه ملی این سرزمین و محلی برای جلب گردش گر و کسب درآمدند، باید به وسیله هیئتی از خبرگان زمین شناسی و محیط زیست و میراث فرهنگی کشور تحت نظارت قرار گیرند، و هر گونه تغییری در آنها با صلاحدید این هیئت انجام شود. غارهای ایران ظرف میلیونها سال تکوین و تکامل به ما رسیدهاند و باید برای هزاران سال دیگر در اختیار نسلهای آینده این مرز و بوم قرار گیرند. آماده کردن غارها برای گردش گری باید طوری انجام گیرد که مطلقاً لطمهای به بوم شناسی غار وارد نیاید؛ در غیر این صورت در بلند مدت تخریب و ریزش غار را در پی خواهد داشت.