غار فقرقا، مهاباد

نام انگلیسی:  Faghragha Cave    نام فارسی :  غار فقرقا

دخمه یا غار دستکند فقرقا در موقعیت جغرافیایی N365210 E454011 در استان آذربایجان غربی واقع است. در دهکدهٔ اندرقاش یا اگریقاش در ۱۸ کیلومترى مهاباد دخمهٔ‌ نسبتاً بزرگى در دل کوه ایجاد شده است که احداث آن را به فراآتیس پدر دیاکو (اولین پادشاه ماد) نسبت مى‌دهند و طبق نوشته‌هاى مورخین آرامگاه اوست. ساختمان این غار که اهل دهکده اندرقاش آن را فقرقا مى‌نامند بسیار استادانه طراحى شده و ارتفاع آن تا سطح زمین در حدود ۱۰ متر است. داخل این دخمه سه حوضچه حفر شده است؛ یکى از آنها که در وسط قرار دارد بزرگتر و طویل‌تر از حوضچه‌هاى طرفین است و مى‌‌توان گفت که ممکن است آرامگاه فراآتیس در آنجا واقع شده باشد.

اطراف، کف و سقف دخمه تماماً سنگى است و به صورت قائم و بسیار دقیق ساخته شده است. به طورى که از این حیث نقطهٔ مقابل دخمه‌ها و غارهاى سنگى دیگرى است که کج و معوج بنا شده‌اند. لذا مى‌توان اظهار کرد این دخمه به وسیله بهترین کارشناس آن عصر ایجاد شده باشد. مورخین و مؤلفین که از دخمه سنگى فقرقا دیدن کرده‌اند آن را آرامگاه فراآتیس پدر دیاکو اولین پادشاه ماد مى‌دانند. ژاک دومرگان باستان‌شناس معروف فرانسوى که ۱۲۰ سال قبل، از این غار سنگى دیدن کرده، آن را یکى از آثار باستانى متعلق به دوره ماد و یا هخامنشیان به حساب آورده است. ساکنین اندرقاش برخلاف مورخین دربارهٔ دخمهٔ مزبور نظر دیگرى دارند و مى‌گویند این دخمهٔ بزرگ که در دل کوه کنده شده، مدتى اقامتگاه فرهاد بوده است. این عاشق شوریده حال مدت زمانى که در این محل اقامت کرده، به یاد معشوق حجارى‌هایى انجام داده است و احتمالاً کلمهٔ فقرقا مخفف فرهادگاه باشد.