غار همه کسی، همدان

نام انگلیسی:  Hamekasi Cave    نام فارسی :  غار همه کسی

موقعیت

غار همه کسی در استان همدان در 64 کیلومتری شمال شرقی شهر همدان و نزدیک روستای همه کسی واقع شده است.

معرفی

غار در یک منطقه کارستی به وسعت چند کیلومتر مربع واقع شده است که در آن تعدادی چاله​های وسیع قرار دارد. قطر بعضی از این چاله​ها حدود 60 متر است. چند دهانه بسته در منطقه یادشده دیده می​شوند که شاید در گذشته دهانه​های غارهایی بوده و بر اثر ریزش مسدود شده​اند.

یک چشمه آب جوشان در نزدیکی غار جاری بوده که به علت حفر چاه​های عمیق نیروگاه برق همدان و پایین رفتن سطح سفره​های زیرزمینی آب، خشک شده است.

با توجه به وجود چشمه آب نزدیک غار، گودال​های آب درون تالار بزرگ، مسطح بودن کف، و تنگی دهلیزهای رابط بین تالارهای آن، این غار محلی مناس برای پناه گرفتن در مقابل حملات بیگانگان در مواقع ناامنی بوده است، به نحوی که در چنین شرایطی اهالی منطقه در آن پناه می​جسته​اند. وسعت تالارهای غار نیز پاسخگوی سکونت حدود 1000 نفر و بیش​تر از آن است. در حقیقت همه کسی به معنای همگانی برای افراد آشنا و ساکن منطقه در مواقع حمله و خطر و احتمالاً وجه تسمیه غار و روستای آن همین همگانی بودن آن است.

ساختمان

غار دارای دو دهانه است. دهانه سمت چپ، به سوی غرب، راه اصلی ورود به غار، و ارتفاع آن از سطح دریا 1550 متر است.

پس از این دهانه، دهلیزی تنگ و خاک آلود به طول 30 متر قبل از دالانِ متصل به تالار اصلی قرار دارد. تنگی و خاک آلودگی دهلیز به علت حفاری​هایی است که در طول مسیر به وسیله گنج یابان انجام شده است. دهلیز را باید به طور خزیده طی کرد. در مسیر دهلیز مقداری آجر، ساروج، و سفال شکسته ریخته شده که حاصل حفاری​های کناره​های دهلیز است.

دالان متصل به دهلیز چند متر طول دارد و به تالار اصلی غار باز می​شود. ابعاد این تالار 40×30 متر و ارتفاع آن 8 متر است. سقف این الار در گذشته ریزش کرده است و تخته سنگ​های بزرگ کف، حاصل آن ریزش اند.

در کف تالار، علاوه بر تخته سنگ​های ریزشی، دو گودال خشک آب وجود دارد. در گودال سمت چپ یکی از نادرترین پدیده​های داخل غار دیده می​شود و آن لایه​ای به قطر 5 میلی متر از کلسیم کربنات است که به ورقه یخی که بر اثر سرما در سطح آب تشکیل می​شود، شباهت دارد و سرتاسر گودال را پوشانده است. گودال سمت راست 1 متر عمق دارد و احتمالاً آب مورد نیاز غارنشینان را تأمین می​کرده است.

علاوه بر دالا ورودی، 5 دالان دیگر به تالار اصلی متصل اند بعد از دالان ورودی و در جهت حرکت عقربه​های ساعت، دالان​ها عبارت اند از:

دالان نخست که به یک تالار کوچک به ابعاد 12×10 متر و ارتفاع 4 متر ختم می​شود.

دالان دوم به ابعاد 15×2 متر و ارتفاع 2 متر.

دالان سوم به یک تالار به ابعاد 25×20 متر می​رسد. در وسط این تالار توده​ای لاشه سنگ هست که روی آن​ها تعدادی استخوان جانوران بزرگ ریخته شده است؛ احتمالاً جانورانی که این استخوان​ها متعلق به آن​ها بوده​اند، به وسیله غارنشینان شکار شده و به مصرف خوراک آن​ها رسیده​اند. پس از این تالار، تالار دیگر به ابعاد 15×15 متر قرار دارد. این تالار به یک دهلیز ختم می​شود.

دالان چهارم به طول 8 متر، ابتدا به یک تالار به ابعاد 20×15 متر و ارتفاع 5 متر و سپس به یک دهلیز 7 متری می​رسد.

دالان پنجم 40 متر طول دارد و به دهانه فرعی غار می​رسد.

در غار فعالیت غارسنگ​سازی کم است و تنها در حاشیه و دیوارهای تالار بزرگ، سطوحی وجود دارند که روی آن​ها غارسنگ​های کوتاه میخ مانند و نخودی به چشم می​خورند.

جاذبه​های گردش گری

غار علاوه بر ارزش​های باستان شناسی از نظر مطالعات زمین شناسی نیز دارای اهمیتی ویژه است.