غار گر ارجنه، خرم آباد

نام انگلیسی:  Gar Arjeneh Cave    نام فارسی : غار گر ارجنه

در دشت جنوبی دره خرم‌آباد، یک کوه کوچک و کم ارتفاع به نام «گرارجنه» وجود دارد که تعدادی غار کوچک در سمت شرقی آن پدید آمده‌اند و به نام همان کوه مشهورند. این غار بر یک صخره منفرد و کوچک موسوم به پاگر Pagar که ارتفاع آن از سطح زمین های اطراف حدود 125 متر می باشد . در شرق ارتفاع پناهگاه کوچک ارجنه قرار دارد . اخیراً دامنه باختری آن محل گورستان ماسور و دهات اطراف شده است . ویژگی پناهگاه در آن است که , « هیچ وقفه و فاصله ای بین آثار دوران پارینه سنگی میانه و پارینه سنگی جدید مشاهده نمی گردد و این وضعیت بیانگر این نکته است که تحولات در نوع ادوات و زندگی در منطقه زاگرس تدریجی بوده است . » ( 18 ) متأسفانه به علت اضطرابی که در لایه های باستانی این پناهگاه وجود داشته تعیین لایه های مختلف و رابطه آثار دوران موسترین و « برادوستین » baradostian به طور دقیق امکان پذیر نبود . ( فرهنگ برادوستین در حدود سی و سه هزار یا سی و شش هزار یا احتمالاًسی و هشت هزار سال پیش وجود داشته است ؛ تاکنون در حدود 6 اجتماع دوران برادوستین مشخص گردیده که 5 محل در ایران و یک عدد در عراق واقع گردیده است . اصطلاح برادوستین ابتدا توسط پروفسور سولکی بر اساس غار شایندر در کوه های بره دوست شمال عراق نامگذاری شد .) در بعضی از غارهای ایران همچون ارجنه و وارواسی نزدیک کرمانشاه , غار خر در بیستون , وقفه و فاصله بین آثار و اجتماعات انسان دوران دیرینه سنگی میانه و فوقانی مشاهده نمی گردد .