روستای رودخان از توابع فومن و در 20 کیلومتری این شهر در استان گیلان قرار دارد. آنجا می بایست از میان درختانی تنومند و زیبا مسیر بس طولانی ( نزدیک به هزار پلکان ) را طی نمود تا با دژ مستحکم و بی نظریزی روبرو شد ، قلعه رودخان به قلعه حسام نیز معروف است. در میان بازدیدکنندگانی که از بالا قلعه را می بینند آن را به دیوار چین ایران تشبیه می کنند.
این قلعه بی شک مستحکم ترین و غیر قابل نفوذترین قلعه در شمال کشور است. این قلعه با 2.600.000 متر مساحت، دیواری 1500 متری و 65 برج و بارو در ارتفاعات فومن بنا شده است. تاریخچه این قلعه هنوز مبهم است ولی آخرین تحقیقات نشان از بازسازی این قلعه در دوران سلجوقیان دارد .
بر سردر آن کتیبه ای بوده بدین مضمون که این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام‌الدین امیردباج بن امیر علاء‌الدین اسحق بازسازی شده و این کتیبه در موزهٔ گنجینهٔ رشت موجود و امکان بازدید از آن برای گردشگران امکان پذیر است.
این بنا از سنگ و آجر ساخته و در بخشهای آسیب پذیر از سنگ و ساروج ساخته شده ، اکثر اتاقها و برجها و سقفهای گنبدی شکل این قلعه ، از آجر و گچ ساخته شده اند.
ارتفاع این قلعه از سطح دریا بین 665 تا 715 متر بوده و شامل دو بخش اصلی "ارگ" و "قورخانه" می باشد ، در قسمت شرقی ارگ قراول‌خانه‌ها در دو طبقه با نورگیرها و روزنه‌هایی که بر اطراف مسلط می باشند قرار داشته و چشمه‌ای نیز میان قلعه و گودترین مکان آن قرار گرفته است.
قسمت شرقی قلعه شامل 12 ورودی، زندان، درب های خروج اضطراری ، حمام و آبریزگاه است. قسمت غربی قلعه نیز دوازده درب ورودی دارد، چشمه، حوض، آب‌انبار، سردخانه، حمام، آبریزگاه شاه‌نشین و چند واحد مسکونی که با برج و بارو محصور شده‌اند، دیگر بخشهای آن را تشکیل می‌دهند. ۴۰ برج دیده‌بانی دور تا دور قلعه بنا شده اند که اتاق‌های هشت ضلعی آن با طاق‌های گنبدی پوشانده شده است. دور تا دور دیوارها و برجها روزنه های شیب‌دار دیده می‌شود که برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی ایجاد شده‌اند.
در قسمت راست قلعه، رودخانه ای به همین نام قرار دارد که از ارتفاعات سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال، در جریان می باشد.
برای رسیدن به قلعه پس از عبور از شهر فومن، روستاهای گشت، کردمحله، گشت رودخان، سیاه کش، سیدآباد ، قلعه رودخان به روستای حیدرآلات می رسیم ، که می بایست با پای پیاده مسیر پلکانی طولانی را تا خود قلعه طی نمود.
طبق آخرین تحقیقات انجام شده با توجه به دسترسی سخت به قلعه ، در طول تاریخ هیچگاه دشمنی نتوانسته به آن نفوذ کرده و یا آن را فتح کند.
نظرات بسته شده است.