قلعه قمچقای

قلعه قنچقای در 12 کیلومتری روستای قمچقای از توابع بیجار واقع شده است. این قلعه بی­ مانند از دژهای باستانی و بسیار کهن کردستان به شمار می­رود و در شمار شکارهای با ارزش تاریخی است که از گذشته­ های دور به یادگار مانده است.

براساس نظرات کارشناسان، بنای این قلعه به سده­ های 8-9 پیش از میلاد می­رسد. در حد غربی دژ، دره ژرفی به عمق 100 متر وجود دارد که با راهی سنگلاخ و سخت به صفه غربی منتهی می­شود. این بخش تنها قسمتی از قلعه است و در حقیقت جناح ضعیف قلعه را تشکیل می­داد و احتمال دستیابی به قلعه را تا حدی آسان می­ساخت.

سازندگان و بنیان­گذاران اولیه در این قسمت از بنا به بزرگترین و دشوارترین کار، یعنی احداث دیواری به طول تقریبی 100 متر و بلندی 15 تا 20 متر با استفاده از سنگ­های عظیم دست زده­اند و استحکامات اصلی آن را بنا نهاده­اند.

ساخت چنین قلعه­ ای با دیوارهای عظیم، بلند و قطور، مخصوص کاخ­ها و قصرهای سلطنتی بود و رایج­ترین شیوه معماری دوره هزاره اول قبل از میلاد مسیح به شمار می­رود. در حاشیه شمالی دژ، حفره­ای به ابعاد متر وجود دارد که به زیبایی تمام تراشیده شده است.

در شمال غربی این حوزه، پلکانی طویل وجود دارد که سه دوره سکونت مادها، پارت­ها و اشکانیان را مسلم می­دارد. بر دیواره­های تونل شرقی که از کارهای عصر ماد است، در عصر مغول محراب کوچکی با چهار پلکان ساخته شده که در نوع خود جالب توجه است. احداث خانه­های خشتی و آجری در حد شرقی و بر روی بناهای ساسانیر یکی از کارهای خاص مغولان است.