قلعه نوشیجان(دژ-آتشکده)
تپه- قلعه نوشیجان در 60 کیلومتری جنوب همدان و 20 کیلومتری غرب ملایر در منطقه ای موسوم به شورکات واقع شده است. از سال 1346 به سرپرستی دیوید استروناخ حفریات علمی در این محل آغاز گردید که منجر به شناسایی سه دوره فرهنگی شد. دوره اول مربوط به مادهاست که نیمه دوم قرن هشتم تا نیمه اول قرن ششم قبل از میلاد را در بر میگیرد. معماری این دوره شامل قسمتهای زیر است:
- بنای قدیمی جبهه غربی تپه که نخستین آتشگاه است.
- تالار ستوندار یا آپادانا
- تالار مرکزی یا معبد مرکزی(دومین نیایشگاه)
- اتاقها و انبارها
- تونل
- حصار دژ نوشیجان
دوره دوم و سوم این قلعه متعلق به تمدنهای دیگر است که مورد بررسی قرار نگرفته اند.