قلعه های سارو

در 10 کیلومتری شمال­شرقی سمنان در نقطه­ای کوهستانی به نام سارو آثار دو قلعه بسیار محکم و تسخیرناپذیر موجود است که طرز ساختمان و انتخاب محل و تسخیرناپذیر موجود است که طرز ساختمان و انتخاب محل بنای آنها قابل توجه و در خور تحقیق است. این قلعه در دو طرف کلاته یا مزرعه سارو که چشمه ساری زیبا است واقع شده­اند. قلعه شمالی بر اثر گذشت زمان و بروز سوانح طبیعی و خرابکاری  افراد گنج یاب تا اندازه­­ای ویران شده و خالی از سکنه است، ولی اسکلت محکم آن ابهت خاصی به این دره بخشیده است.

قلعه جنوبی که بر روی قلعه بسیار بلندی بنا شده، به قدری محکم تسخیرناپذیر بود که یکی از مهم­ترین قلعه­های دفاعی شرق ایران محسوب می­شد. ظاهراً ساختمان قلعه سه طبقه بوده است و چنین به نظر می­رسد که طبقه اول آن جای چارپایان و طبقه دوم محل سکونت رعایا و خانواده آنان و طبقه سوم که دارای معبد و حمام سکونت سربازان مدافع و بزرگان قلعه بوده است.

از موارد جالب توجه در این قلعه، بردن آن چشمه کلاته سارو به بالای قلعه بوده است. با تسطیح زمین آب چشمه­ای که در حدود چند صد متر از قلعه پایین­تر بوده است، به بالای قلعه می­رسید و مورد استفاده قرار می­گرفت.

چهار گوش هر یک از قلعه­های سارو، برج­هایی به منظور دیده­بانی ساخته شده که بسیار جالب توجه و دیدنی است. تاریخ بنای اولیه قلعه­های سارو را به دوره پیشدادیان و کیانیان نسب دهند، ولی در زمان­های مختلفی چون دوره اشکانیان و اسپهبدان طبرستان، این قلعه­ها پایگاه­های مهم آنها بود و مورد استفاده قرار می­گرفت. همچنین این قلعه­ها به مدت دو قرن مرکز تجمع افراد فاعل فرقه باطنیان بود.