کاروانسرای حوض سلطان یا رباط حوض سلطان ، بنایی است آجری که در جاده تهران – قم بر روی پایه ای سنگی استوار شده و در کنار یک کاروانسرا ی دوره صفویه در دشت های جنوبی کوهمره قرا ر دارد . این کاروانسرا در دوره ناصرالدین شاه قاجار احداث شد.
تنها مدخل کاروانسرا به صورت پیش خوانی دربرابر حیاط اصلی قرار می گیرد . از آنجا می توان وارد دروازه اصلی کاروانسرا شد . درطرفین این دروازه اتاق هایی برای نگهبانان و دوقهوه خانه وجود دارد. حیاط اصلی با قرینه سازی کامل ، شامل ایوان هایی است که در دیگر کاروانسراها مشاهده می شود . در کنار ایوان ها ، راهروهایی وجود دارد که به اصطبل ها راه دارد . در کناریکی از ایوان ها پلکانی به طرف بالاخانه می رود . پشت سراین ایوان ها تالاری وجود دارد که هوایش به وسیله چهارتنوره ، مطبوع و خنک می شود.
اصطبل مرکب از دهلیز وسیعی درگوشه شمال شرقی است که به یک تالار ستون دار منتهی می شود.
مجموعه ، آب انباری دارد که محل ذخیره آب مورد استفاده روزانه بود. اطراف حیاط نیز اتاق های آجری با ازاره ها یی از سنگ سفید آهکی وجود دارد. جلوی کاروانسرا حیاط دیگری با طاق نما دیده می شود . پیش از حیاط اصلی مکانی است که هنگام وزش غبار و بادهای سوزان ، کاروانیان با اقامت درآن محفوظ می ماندند .
اطراف کاروانسرا طاق نماهایی وجود دارد که اسب سواران از آن استفاده می کردند . درسمت جنوب نیز چند اتاق ساخته شده که دیوارشان به دیوار کاروانسرای قدیمی صفویه چسبیده است.
در گوشه جنوب غربی پیشخوان ، یک حمام ، مرکب از یک اتاق بزرگ و دو اتاق کوچک قرار دارد. اتاق بزرگ تر به عنوان رخت کن و سربینه به کا ر می رفت . یکی از دو اتاق کوچک برای شستشو بود و اتاق دوم حوضچه ای برای آ ب تنی داشت . کوره حمام در زیر این مجموعه قرار دارد. این کاروانسرا مدت زیادی دایر نبود و به سبب ایجاد دریاچه حوض سلطان راه عبور ازآن مسیر مسدود شد .
نظرات بسته شده است.