مراسم برف چال
مراسم برف چال عبارت است از: جمعآوری و ریختن برف در یخچالی که گفته میشود در نیمه اول قرن نهم هجری قمری ساخته شده و حدود شش قرن قدمت دارد. هر ساله مردان روستاهای اسک، نیاک و سایر روستاهای همجوار برحسب رسمی که سیدحسن ولی از اجداد آنان بنیاد نهاده است، در روزی معین از فصل بهار، آخرین بقایای برفهای زمستانی را از کوهستان به داخل یخچال حمل میکنند. یک روز قبل از برگزاری این مراسم، زنان روستایی با استفاده از آرد نذری و آب چشمههای معدنی اسک خمیری آماده میکنند و در محوطه آرامگاه سیدحسن ولی (که در روستای نیاک واقع شده است) نانی میپزند و در همین حال نوعروسان روستایی، شیرینی، رشته و تخممرغ رنگی آماده میکنند. شب هنگام آنها را به عنوان غذا بین مردان که در مراسم شرکت دارند، تقسیم میکنند.
در روز اجرای مراسم، کلیه مردان به جز سالخوردگان و بیمارانی که قادر به حرکت نیستند، از روستا خارج میشوند و در غیاب آنها زنها امور روستا را میچرخانند و برای آنکه مطمئن باشند مردی وارد روستا نمیشود، از بین خود نگهبانانی انتخاب میکنند و در گذرگاه و کنار پل میگمارند و چون هیچ مردی در روستا حضور ندارد، زنان با آزادی کامل و سر و وضعی آراسته، در محوطهای گرد میآیند و به شادمانی و انجام بازیهای مختلف میپردازند. همزمان با این مراسم که در روستا جریان دارد، مردانی که به کوهستان رفتهاند، هر کدام با توجه به توان و نیروی بدنی خود و استفاده از امکانات موجود میکوشند تا قبل از رسیدن ظهر، یخچال را پر از برف کنند. آنگاه در لطافت هوای بهاری، بر گستره دشت سفرهای گسترده میشود و مردان خسته از کار، فارغ از هرگونه دغدغه و نفای بر سر یک سفره مینشینند و پس از رفع خستگی عازم خانههای خود میشوند. انجام کلیه مراسم برف چال در «اسک» ضمن آن که نشانهای از تعاون و همیاری روستائیان ناحیه است، به کینهها و کدورتهایی هم که در طول سال بین مردم ایجاد شده پایان میبخشد و با تأمین آب مورد نیاز دامداران در تابستان به رونق دامداری در منطقه نیز کمک میکند.