منطقه حفاظت شده مراکان ، آذربایجان غربی

نام انگلیسی :  Mrakan protected area     نام فارسی :  منطقه حفاظت شده مراکان

بر اساس آخرین مساحت اعلام شده با استفاده از سیستم موقعیت زمینی ( GPS ) در سال 1382 ، مساحت منطقه حفاظت شده مراکان 103983 هکتار می باشد که در حد فاصل E450548  حداقل تا E453711  حداکثر و N384209 حداقل تا N390652 حداکثر واقع شده است منطقه حفاظت شده مراکان در حوزه شهرستان خوی واقع شده و غرب ، جنوب و جنوب غرب شهر جلفا را تشکیل می دهد . مرز شمالی این منطقه رودخانه مرزی ارس و جمهوری آذربایجان می باشد . این منطقه از شمال به رودخانه ارس ، از جنوب به دشت فرسایشی رودخانه قطور چای ، از غرب به دشتهای کشاورزی قره ضیاالدین و از شرق به جاده اصلی که از جلفا منشعب شده و به سمت جنوب ادامه می یابد در امتداد خط لوله گاز محدود می شود . سد ارس در بخش شمال غربی منطقه واقع شده است . حداقل ارتفاع منطقه 720 متر در بخش شرقی منطقه و حداکثر ارتفاع منطقه 2100 متر در ارتفاعات کلیسای سنت استپانوس قرار دارد . به طور کلی دور تا دور منطقه حالت دشت و تپه ماهور بوده و ارتفاعات منطقه در بخش میانی آن قرار دارد.

وضعیت حیات وحش منطقه :
مطالعه پستانداران در منطقه حفاظت شده مراکان منجر به شناسایی 28 گونه از 12 خانواده در 5 راسته شده است که شاخص ترین آنها عبارتند از : قوچ و میش ارمنی ، کل و بز ، پلنگ ، سیاه گوش ، هامستر خاکستری و ….

همچنین در این منطقه تاکنون 128 گونه پرنده متعلق به 34 خانواده مورد شناسایی قرار گرفته است که از عمده ترین آنها می توان به : هما ، عقاب طلایی ، بالابان ، کبک دری ، کبک چیل ، کرکس مصری ، دال و … اشاره نمود .

از خزندگان و ماهیان منطقه نیز تاکنون 34 گونه مورد شناسایی قرار گرفته است که از مهمترین آنها می توان به افعی البرزی ، لاک پشت مهمیزدار غربی ، ماهی اسبله و … اشاره نمود .

این منطقه بر اساس مصوبه شماره 220 شورایعالی حفاظت محیط زیست در تاریخ25/7/1380 به مساحت11435 هکتار تحت حفاظت قرار گرفت .

جنگلهای میرآباد سردشت در ادامه جنگلهای زاگرسی واقع بوده و مساحت کل این جنگلها بالغ بر 80000 هکتار می باشد که از این میزان 30000 هکتار جنگلهای نیمه انبوه و 30000 هکتار جنگلهای تنک و 20000 هکتار آنرا جنگلهای مخروبه تشکیل می دهند .

نزدیکترین کانون زیستی به منطقه شهر میرآباد در حاشیه جنوبی سردشت می باشد که مرکز بخش وزینه می باشد . همچنین شهرستان سردشت در جنوب منطقه در فاصله 23 کیلومتری و شهرستان پیرانشهر در 25 کیلومتری منطقه قرار دارند .

سیمای کلی منطقه نیز جنگلی – کوهستانی می باشد که رودخانه زاب از وسط آن می گذرد . حداقل ارتفاع منطقه در بستر رودخانه زاب 1300 متر و حداکثر ارتفاع منطقه 1852 متر در قله کوه حاج متک می باشد .

پوشش گیاهی منطقه :

علاوه بر اجتماع درختان بلوط که 70 درصد پوشش جنگلی منطقه را تشکیل می دهد ، اجتماعات کوچکی از ولیک ، زالزالک ، بنه ، کیکم ، گردو ، بادام وحشی و بعضاً سماق در منطقه قابل مشاهده است . همچنین تک درختان سیب ، گلابی ، گوجه وحشی و نسترن نیز در منطقه بچشم می خورد .

مضافاً اینکه در اکثر دره های پرآب ، اجتماعات بزرگ گردو شکوه خاصی به منطقه بخشیده است . همچنین در کنار و حاشیه رودخانه ها اجتماعات بید و زبان گنجشک و تبریزی نیز یافت می شوند .

پوشش جانوری منطقه :

از شاخصترین گونه های جانوری منطقه می توان به خرس قهوه ای ، سنجاب ایرانی ، گراز ، گرگ ، خرگوش ، لک لک سفید ، کشیم بزرگ ، شاه بوف ، قرقی ، گونه هایی از اردکها ، گونه های مختلفی از مارمولکها و… اشاره نمود . متاسفانه با توجه به قدمت کم تحت مدیریت قرار گرفتن منطقه بررسیهای تکمیلی در مورد منطقه صورت نگرفته که در نتیجه اطلاعات جامعی در دست نمی باشد .

عوامل تهدید کننده :

– سرشاخه زنی درختان بمنظور تهیه سوخت زمستانی

– سرشاخه زنی بمنظور تغذیه دامهای اهلی

– تخریب و تبدیل کاربری اراضی خنگلی به زمینهای کشاورزی

– وقوع آتش سوزیهای مکرر در عرصه جنگل

برای مشاهده نقشه هوایی منطقه کلیک کنید.