منطقه حفاظت شده مغان

نام انگلیسی :  Moghan protected area     نام فارسی :  منطقه حفاظت شده مغان

منطقه حفاظت شده مغان در جنوب غرب بخش اصلاندوز از توابع شهرستان پارس آباد و غرب بخش قشلاق دشت از توابع شهرستان بیله سوار، در شمال استان اردبیل و در موقعیت جغرافیایی E4723 N3921  واقع گردیده است.

دشت مغان تا اوایل دوران سوم زمین شناسی بصورت کلی سنکلینال (دریای کم عمق) در زیر آب بوده است و از نیمه دوم دوران سوم به بعد در اثر کاهش تدریجی آب جلگه وسیع بین رود کر و ارس بوجود آمده که پایین ترین ارتفاع آن از سطح دریا ۴۰ متر در شهرستان پارس آباد و بلندترین نقطه آن با ارتفاع ۱۳۰۰ متر، ارتفاعات خروسلو می باشد. منطقه مغان بیشتر به یک جلگه استپی شباهت دارد و اکثر سطوح این شهرستان ارتفاعی کمتر از ۳۰۰ متر داشته و تنها بخش ناچیزی به میزان ۱۹% از آن بصورت تپه و یا کوه کم ارتفاع می باشد.

این منطقه در راستای طرح احیای آهو در دشت مغان طی مصوبه183424/45540مورخ16/8/89 هیات محترم وزیران و بر اساس روزنامه رسمی شماره 26178/90 مورخ 28/6/90 و مصوبه شماره 350 شورایعالی حفاظت زیست به ثبت رسیده است
 

موقعیت عمومی منطقه
در جنوب غرب بخش اصلاندوز از توابع شهرستان پارس آباد و غرب بخش قشلاق دشت از توابع شهرستان بیله سوار، در شمال استان اردبیل واقع گردیده است
 

وسعت منطقه
35000 هکتار
 

ویژگی و سیمای عمومی منطقه( شامل وضعیت توپوگرافی , چشم انداز, پو شش گیاهی وگونه های شاخص گیاهی , وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و کریدورها )
دشت مغان تا اوایل دوران سوم زمین شناسی بصورت کلی سنکلینال (دریای کم عمق) در زیر آب بوده است و از نیمه دوم دوران سوم به بعد در اثر کاهش تدریجی آب جلگه وسیع بین رود کر و ارس بوجود آمده که پایین ترین ارتفاع آن از سطح دریا 40 متر در شهرستان پارس آباد و بلندترین نقطه آن با ارتفاع 1300 متر ارتفاعات خروسلو می باشد.منطقه مغان به یک جلگه استپی بیشتر شباهت دارد و اکثر سطوح این شهرستان ارتفاعی کمتر از 300 متر داشته و تنها بخش ناجیزی به میزان 19% از آن بصورت تپه و یا کوه کم ارتفاع می باشد.
گونه های جانوری شناسایی شده در زیستگاه مورد مطالعه عیارتند از گرگ، روباه، شغال، خرگوش و گراز وحشی و پرندگانی از قبیل عقاب، دلیجه، قرقی، مینا و پری شاهرخ و پرندگاه آبزی و کنار آبزی و تعداد زیادی از گونه گنجشک سانان می باشد. گونه شاخص دشت مغان آهوی ایرنی بوده که در سالیان گذشته بر اثر شکار بی رویه منقرض شده و هدف طرح احیای این گونه در دشت مغان با انتقال از مناطق همجوار از جمله دشت سهرین زنجان می باشد.
 از گیاهان بومی و مشخص و غالب دشت مغان سه گونه از جنس درمنه و خانواده مرکبان با نام محلی یوشان می باشد این گیاه سطح زیادی از مراتع دشت را می پوشاند شامل:
  Artemisia  herbaaiba
  Artemisia   vuigar
  A rtemisia   scoparia

جاذبه های اکوتوریستی
– وجود قشلاقات عشایر شاهسون در منطقه
– امکان بازدید از سایت تکثیر نیمه طبیعی آهو در منطقه
– پرنده نگری برای علاقمندان طبیعی به خصوص در ایام فصل پاییز و زمستان
 

وضعیت عمومی اقتصادی اجتماعی
در داخل محدوده 23 آبادی وجود دارد که دو روستا با تعداد به ترتیب 60 و 72 خانوار با جمعیتی بالغ 244 و 429 نفر بوده و و تعداد 8 آبادی دارای 20 تا 50 خانوار بوده و 13 آبادی کمتر از 20 خانوار می باشد تراکم نفر در سطح 10 نفر در کیلومترمربع می باشد و شغل اهالی این آبادیها صرفاً دامدار است. جاده دسترسی آبادیهای فوق الذکر بصورت خاکی و یا شوسه ای بوده و از طریق جاده آسفالته فرعی در قسمت شمال محدوده مذکور به جاده اصلی اردبیل – پارس آباد و پارس آباد – جعفرآباد  متصل می گردند.
 

تعارضات مهم منطقه
– چرای دام عشایر بیش از حد و ظرفیت مراتع
– تبدیل اراضی مرتعی به کشاورزی توسط افراد سود جو
 

تجهیزات و امکانات
در حال حاضر سایت تکثیر با امکانات یک کانکس به عنوان پاسگاه محیط بانی در منطقه ایجاد گردیده است.
10-سایر ملاحظات
-احداث پاسگاههای محیط بانی
-ایجاد چارت و جذب نیروی محیط بان
– ایجاد امکانات و تجهیزات حفاضتی در منطقه