پارک ملی تندوره

نام انگلیسی:  Tandooreh national park    نام فارسی :  پارک ملی تندوره

پارک ملی تندوره در شمال خراسان در موقعیت E5832 تا E5848 طول شرقی و N3715 الی N3735 عرض شمالی واقع شده است .مساحت آن در حدود 35658 هکتار می باشد. این منطقه در سال ۱۳۴۷ به عنوان منطقه حفاظت شده قرق گردید و در اسفند ماه سال ۱۳۴۸ به پارک وحش تندوره تغییر نام یافت. از سال ۱۳۵۳ مساحت این پارک تقلیل یافت و قسمتی از آن به عنوان پارک ملی شناخته شد. در حال حاضر مساحت پارک ملی تندوره ۳۵۵۴۰ هکتار و مساحت منطقه حفاظت شده تندوره ۹۲۵۰ هکتار می باشد.

پارک ملی و منطقه حفاظت شده تندوره در شمال استان خراسان، در نزدکی مرز ترکمنستان و در منطقه‌ای کوهستانی با صخره‌ها و تپه ماهورهای متعدد و دره‌های ژرف و پر شیب که پوشیده از گیاهان مختلف است قرار دارد و یکی از بهترین زیستگاهای جانوران وحشی به ویژه قوچ و میش اوریال می‌باشد.پارک ملی تندوره به علت قرارگرفتن بر روی ارتفاعات کپه داغ در جنوب و غرب، تأثیر پذیر بودن از کویر قره قوم و جلگه پست درگز از سمت شمال دارای دو نوع آب و هوای متفاوت است. قسمت های جنوبی و غربی پارک به علت وجود ارتفاعات بلند و تحت تأثیر توده های هوائی مدیترانه ای دارای آب و هوائی نسبتا سرد و رطوبت بیشتر و قسمت های شمالی تحت تأثیر آب و هوای گرم و خشک کویر قره قوم و جلگه پست درگز دارای آب و هوائی نسبتا گرم و دارای رطوبت کمتر می باشد.منطقه دارای ساختاری کوهستانی با مورفولوژی نامنظم بوده و کوهها از سیمایی بهم ریخته برخوردار است. در داخل پارک در ایامی که ریزش های جوی وجود ندارد میتوان از تنها راه ارتباطی داخل پارک که محیط بانی چهلمیر را به شکرآب وصل می کند استفاده نمود.

راه دسترسی به پارک ملی تندوره مسیر قوچان – درگز است. میزان بارندگی سالانه‌اش حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلی متر و توزیع بارندگی در فصول مختلف بسیار متفاوت است. درجه حرارت در زمستان تا ۲۰- درجه می‌رسد و حداقل ۴ ماه از سال در این منطقه برف وجود دارد. این منطقه فاقد مراکز انسانی می‌باشد و تنها پاسگاه‌های محیط بانی در آن قرار دارند. مجموعه تندوره از نظر منابع آبی فاقد رودخانه‌های مهم است و قسمت اعظم منابع آب این منطقه را چشمه‌ها تشکیل می‌دهند. مرتفع‌ترین نقطه تندوره قله قنبرعلی در جنوب منطقه به ارتفاع ۲۵۸۶ متر است و پست‌ترین نقطه با ارتفاع ۸۸۴ متر در دره چهلمیر در بخش شمالی آن قرار دارد.

منابع آبی: با توجه به وجود تعداد زیادی چشمه، به دلیل آبدهی کم آنها مشکلاتی از نظر تامین آب وحوش در منطقه وجود دارد.  چشمه های چهلمیر، بید، رجبه، ادانه، قره نهه، مدخان، باش تپه، ایدلق، قره لوکه، کلاشک، توغی، تندوره، چرلاق و رف سو از مهمترین چشمه های منطقه به شمار میروند.

پارک ملی تندوره در منطقه قوچان و درگز قرار دارد که از شمال در نزدیکی مرز جمهوری ترکمنستان واقع است. میزان بارندگی سالانه اش حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلی متر و توزیع بارندگی در فصول مختلف بسیار متفاوت است. درجه حرارت در زمستان تا ۲۰- درجه میرسد و حداقل ۴ ماه از سال در این منطقه برف وجود دارد.

خصوصیات طبیعی: منطقه ای است کوهستا نی که از یک سری تپه ماهور های مرتفع به هم پیوسته و در جنوب و در رشته های سنگی در شمال تشکیل شده که رشته های اخیر دره های عمیقی را ایجاد کرده و بطور کلی زیستگاه های بسیار خوبی برای وحوش کوهستانی است . با اینک باران به مقدار کافی در این پارک نمی بارد با این حال دارای ۳۲ چشمه و ۹ حلقه چاه می باشد.

پستانداران: ۱) قوچ و میش ۲) گوسفندان کوهی ۳) کل وبز ۴) پلنگ ۵) گربه پالاس ۶) گربه جنگلی ۷) گراز یا خوک وحشی ۸) گرگ ۹) شغال ۱۰) روباه معمولی ۱۱) خرگوش ۱۲) تشی و رودک

پرندگان: ۱۹ عقاب طلایی ۲) عقاب شاهه ۳) سارگپه ۴) کورکور ۵) قرقی ۶) جغد ۷) کبوتر چاهه ۸) کبوتر کوهی ۹) یاکریم ۱۰) قمری معمولی و خانگی ۱۱) سیاه سینه ۱۲) قره قیلوق ۱۳) لاشخور هما ۱۴) کلاغ ۱۵) کلاغ زاغی ۱۶) گنجشک ۱۷) شبگرد ۱۸) کاکلی ۱۹) سنگ چشم ۲۰ ) سسک .

خزندگان : ۱) مار کبری ۲) مار جعفری ۳) تیر مار ۵) مار ابی ۶) لاکپشت .

پوشش گیاهی : پارک ملی تدوره سیمای متفاوتی به می گیرد . دامنه کوهها به ویژه بلندی های میانی پارک و کوهپایه ها و شیب های بر افتاب پوشیده از درمنه و همراه با انوع گونه های علفی است . شیب های تند و پوشش تنک ودرختچه ها ودرختان ان را در بر گرفته . درختچه های گوجه وحشی ـ البالوی وحشی ـ شیر خشت ـ زرشک را می توان بر شمرد . همچنین انواع علوفه و گیاهان دارویی در این پارک می روید .