راسته : Carnivara
خانواده : Felidae
جنس و گونه : Panthera Pardus
اندازه‌ها
ارتفاع تا شانه‌ها: 50 تا 60 سانتیمتر
طول: 100 تا 130 سانتیمتر از سر تا انتهای دم
وزن: 65 تا 80 کیلوگرم
تولید‌مثل
بلوغ جنسی: 2 تا 3 سالگی
جفت‌گیری: تمام اوقات سال در استوا، در بهار در سایر نقاط
دوره بارداری: 90 تا 112 روز
تعداد تولد: 2 تا 3 توله، گاهی تا 6
شیوه زندگی
عادت: انفرادی و منزوی
رژیم غذایی: حیوانات و پرندگان بزرگ و کوچک
طول عمر: 12 سال در وحش، 20 سال در اسارت
گونه‌های خویشاوند
جاگوار آمریکایی جنوبی، Panthra onca خویشاوند نزدیک او علایم بسیار مشابهی دارد ولی از پلنگ بزرگ‌تر و تنومندتر است.
گستره زیست پلنگ
پراکندگی: در سراسر بخش بزرگ‌تر آفریقا و بیشتر آسیا از خاورمیانه تا شوروی سابق، کره، چین، هند، مالزی و ایران
حفاظت: تعداد آن به شدت تقلیل یافته است. تا حد زیادی در آسیای صغیر، منچوری، ایران و مناطق مسکونی از بین رفته است. تجارت بین‌الملل پوست در حال همکاری در زمینه قانونمند کردن تجارت پوست پلنگ می‌باشد.
استتار زیرکانه پلنگ
علایم دارای کنتراست زیاد پلنگ، خطوط کلی بدن او را تجزیه کرده و به آن کمک می‌کنند در محیط اطراف محو شود خواه در حال استراحت روی یک درخت باشد (سمت راست) یا در علف‌های بلند پنهان شده باشد (زیر). از استتار عالی و حرکت آرام خود برای نزدیک‌تر شدن به طعمه بدون نمایان شدن استفاده می‌کند پیش از آن که ناگهان به حیوان شگفت‌زنده حمله برد.
پنگ هر چند غالباً در نواحی جنگلی یافت می‌شود، می‌تواند در زیستگاه‌های متنوعی زندگی کند از نیمه بیابانی گرفته تا حدود بالای گیاهان زیر خط برف، رنگ پوشش خالدار آن از زرد بسیار کم رنگ تا سیاه متغیر است.
زیستگاه‌ها
به جز یک زمان کوتاه در جفت‌گیری و هنگام پرورش توله، توسط مادران، پلنگ یک زندگی انفرادی معمولاً در یک قلمرو تعیین شده دارد. اگر بسیاری از پلنگ‌ها در یک منطقه پرسه می‌زدند و شکار می‌کردند، قطعاً موجب مشکلاتی از قبیل شکار بی‌رویه یا فراری دادن طعمه می‌شد.
پلنگ قلمرو خود را مانند سایر اعضا خانواده گربه‌سانان با ادرار علامت‌گذاری می‌کند. همچنین درختان خاصی را با پنجه علامت می‌گذارد. اندازه قلمرو پلنگ از فصلی به فصل دیگر و نیز با توجه به زیستگاه تغییر می‌کند.
در مناطق غنی از نظر طعمه، قلمروها کوچک‌تر از مناطق فقیرتر است. قلمروی نرها معمولاً از قلمروی ماده بزرگ‌ترند و اغلب با یک یا چند زیستگاه‌ها همپوشانی دارد هر چند این زیستگاه‌ها مربوط به نرها نمی‌باشد.
تولید‌مثل
پلنگ‌ها شش یا هفت روز وقتی ماده در موسم تولید‌مثل قرار دارد، گرد هم می‌آیند. نر با بوی قوی ادراری که ماده در این زمان روی درخت‌ها می‌پاشد، به سوی او کشیده می‌شود. پس از جفت‌گیری، نر با ترک ماده برای به دنیا آوردن توله‌ها و مراقبت از آنها به تنهایی به قلمروش باز می‌گردد.
زایمان در یک لایه به دقت مخفی شده پس از یک دوره کوتاه بارداری سه ماهه روی می‌دهد. بارداری طولانی‌تر توانایی شکار ماده را محدود می‌کند و مانع کشتن طعمه‌های کافی توسط او برای ادامه حیات او و توله‌های در حال رشدش می‌شود. این یعنی توله‌ها کوچک و بی‌دفاع می‌شوند و وزنشان فقط 430 تا 570 گرم می‌شود.
ممکن است تا شش توله وجود داشته باشند ولی معمولاً یک یا دو توله زنده می‌مانند. چشم‌های آبی روشن از خصوصیت همه توله‌ها از همه گونه‌های گربه‌هاست که پس از نه روز باز می‌شوند. در این مرحله، خال‌ها به قدری به هم نزدیک‌اند که پوست توله ظاهر خاکستری پیوسته دارند.
توله‌ها عموماً با مادرشان به مدت دو سال زندگی می‌کنند. وقتی آنها خیلی کوچک هستند، مادر آنها را چند روز برای دور ماندن از دید شیرها، کفتارها یا حتی پلنگ‌های نر به مخفی‌گاه جدیدی می‌برد.
در زمانی که آنها با مادرشان زندگی می‌کنند، شکار کردن و دفاع از خود را از طریق بازی و سپس با همراهی در زمان شکار می‌آموزند.
غذا و شکار
معمولاً در موقع سحر یا غروب پلنگ از یک ترکیب پنهان‌کار و حیله‌گری برای گرفتن طعمه استفاده می‌کند. بعضی اوقات، بدون سر و صدا در کمین، شاید در شاخه درخت آماده پریدن می‌نشیند ولی اغلب قربانیان خود را با آرامش و حیله‌گری مرگباری تعقیب می‌کند.
پلنگ با فرو کردن دندان‌هایش در گلوی طعمه یا با یک گاز هدف‌دار از پشت سر، او را می‌کشد.
اغلب طعمه کشته شده ممکن است به سنگینی خود او باشد را به بالای درخت می‌برد و آن را روی شاخه‌ها جای می‌دهد. در این جا شکار دور از دسترس لاشه‌خوارانی مانند کفتارها و شغال‌ها حفظ می‌شود.
پس از یک وعده غذایی، پلنگ معمولاً برای نوشیدن آب به کنار یک گودال می‌رود.
پلنگ طیف وسیعی از حیوانات متفاوت را در رژیم غذایی خود دارد از بوزینه، گراز افریقایی و انتلوپ‌های متوسط تا پستانداران و پرندگان کوچک.
پلنگ‌های تنها، گاهی برای انواع خاص غذا، طعمه‌های ویژه‌ای را می‌پسندند.
امکان دارد که این به دلیل انسان خوارشدن بعضی از آنها باشد که وقتی یک بار گوشت انسان را چشیده‌اند، به آن علاقمند شده باشند. با این حال پلنگ‌های آدم‌خوار کاملاً نادرند.
رابطه پلنگ و انسان
پلنگ که به خاطر زیبایی‌اش توسط انسان‌ها تحسین می‌شود، به خاطر پوستش سال‌ها شکار می‌شده است. دهه 1960، شکار پلنگ به بالاترین حد رسید و تقریباً 000/500 پلنگ در آفریقا کشته شدند.
امروزه، پلنگ یک گونه حفاظت شده است ولی هنوز هم توسط چوپانان، گله‌داران و شکارچیان غیر قانونی شکار می‌شود.
هر چند نبود غذا پلنگ را به کشتن دام‌های اهلی وا می‌دارد، ولی این عمل به نظر کشاورزان به عنوان عملی مفید تلقی می‌شود؛ زیرا جمعیت حیواناتی مانند بوزینه و خوک‌ها که باعث خرابی محصول می‌شوند را کنترل می‌کند.
در مکان‌هایی که پلنگ نابود شده است علف‌خواران موجب آسیب رساندن به محصول شده‌اند.
آیا می‌دانستید که
– پلنگ دوست دارد در روز آب بیاشامد ولی در موقع شکار خوب به آب کمتری نیاز دارد.
– پلنگ یکی از اولویت‌های خود را خوردن سگ‌ها قرار داده است – بسیاری از آنها از ایوان خانه گرفته شده‌اند.
– پلنگ‌ها غریزه لانه‌یابی پیشرفته‌ای دارند؛ گروهی که در حومه نایروبی پرسه می‌زدند، جمع‌آوری شده و در پارک ملی Tsavo، 320 کیلومتر دورتر رها شدند در چند هفته راه خود را به نایروبی پیدا کردند.
– حواس تیز استثنایی و توانایی ناشناخته باقی ماندن در حداقل پوشش، همانند یک دامنه صخره‌ای یافتن آن را حتی از شیر و ببر نیز سخت‌تر می‌کند.
– پلنگ‌های سیاه زمانی به عنوان گونه جداگانه‌ای قلمداد می‌شدند ولی اکنون پلنگ‌های واقعی شناخته می‌شوند. هر چند سیاه‌اند خال‌های آنها کماکان کمی قابل رویت هستند و بعضی اوقات در میان توله‌های پلنگ معمولی دیده می‌شوند.
– گستره شنوایی پلنگ دو برابر از انسان است و در نور ملایم، بینایی‌اش شش برابر بیشتر و بهتر است.
نظرات بسته شده است.