پل‌های تاریخی ایران

پل شهر چای، میانه

By گروه کویرها و بیابان‌های ایران

February 29, 2012

این اثر در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۴۸ با شمارهٔ ثبت ۸۷۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. پل شهرچای میانه در 12 کیلومتری جنوب شهر میانه در نزدیکی قریه تازه کنده بر روی رودخانه شهرچای که یکی از شعبات قزل اوزن می باشد قرار گرفته است. قدمت پل بر طبق متون و مأخذ سفرنامه ها به دوره صفویه می رسد که در سالیان متوالی مکرراً مورد تعمیر قرار گرفته است.

این پل به طول 260 متر و عرض 9/7 متر دارای 23 چشمه با طاقی جناغی بود که به علت ویران شدن دو چشمه بر اثر سیل یک طاق مسطح بتونی ناموزون بجای آن احداث کرده اند. عرض چشمه ها هر کدام 70/6 و ارتفاع پل در حدود 25/5 متر می باشد. بر روی پایه ها که دارای آب برهای مثلثی شکلی می باشند فاصله بین طاق ها بصورت صندوقه می باشد و روزنه های بیضی شکل که در طرفین صندوقه ها ساخته شده کار تهویه هوای داخل را به عهده دارند. در طرفین ورودی های گذرگاه پل در گذشته میلهائی با ارتفاع 5/1 متر و سرستونهای چهار گوش مطبق تعبیه شده بود که عابران را به تنها راه مطمئن معبر هدایت می کرده است.

جان پناه های پل را به ارتفاع 70 سانتیمتر با گچ و آجر ساخته اند. مصالح غالب در بنا آجر است و فقط در پایه ها سنگ سفید به صورت مکعب تراش دار بکار رفته و در طاق مسطح دو چشمه نیز از بتون مسلح استفاده شده است. آخرین تعمیر پل بنا به کتیبه منصوب بر پیشانی یکی از طاق ها، در دوره ولایتعهدی عباس میرزا در آذربایجان انجام گرفته است.