|
نام انگلیسی : Masileh Salt Lake نام فارسی : دریاچه نمک مسیله
|
 |
یکی از زیباترین مناظر دریاچه نمک وکویر اطراف آن چند ضلعیهای منظمی است که در این مقاله به بررسی نحوه ایجاد آنها میپردازیم. برحسب میزان محمولات محلول و معلق انواع مختلفی ازچاله های تدفینی بوجود می ایند زمانیکه موادمحلول نسبتا فراوان باشند ،برروی گلهای رسی،قشری سخت تشکیل میدهند که گل را از خشک شدن حفظ میکنند،عمل خشک شدن کند شده وگاهی باعث تشکیل چندضلعیهای درقشر سخت نمکین می شود. به اعتقاد گابریل (١٩٩٨) چهره کویرهای ایران،سبخاهائی -شوره زار – غنی از نمک میباشد.تبلور نمک بر رس فشار میاورد وانرا متورم میسازد لذا چینهایی باشعاع زیاد وطول موج تقریبی ۴٠٠متربوجودمیاورد که پس از استقراق ، مجددا در محلهای مختلف تشکیل میشود.ورقه هائی ازنمک بابرآمدگیهای کوچک رسی که گاهی برفی ازنمک بر روی آن دیده میشودوگاهی نیز بصورت دانه دانه میباشد،بطورمتناوب قرار میگیرند. برآمدگیهای دانه ای درمعرض بادخوردگی میباشد ، خشک شدن نیزموجب تشکیل چند ضلعیهایی در رس میشودکه پوشش نمک را نیز قطع میکنددراین صورت چهره ای از تکتیر تشکیل میشود.
محققین شوروی نیز از جمله ویژگیهای بارز چاله های تشتکی شور و رسی را بدین صورت ارائه داده اند که،سطح این مناطق خشک شده وبصورت شکافهای در می آید،تبخیر آب شور مابین شکافهای چند ضلعیها،منجربه باقی ماندن تجمع نمک مخصوصادرمرزچندضلعیهابطورمشخص دیده میشود،کویرهادرنواحی ایرانی-تورانی توسعه خوبی دارداین نواحی که معمولا پست ترین نقاط میباشندنقطه انتهائی حوضه مسیلها را تشکیل میدهند.لذاتوسعه رژیم بارندگی وسیلابهای مناطق بالادست(ارتفاعات)تغذیه شده ودرزمستانها،اغلب درزیر آب قرار گرفته اند و مقادیر نمکهای محلول بدان واردمیشوند،درفصل گرما و تابستان ، فرصت خشک شدن بوجودمی ایدوهمراه با ان ، موجب تشکیل پوسته ها و چند ضلعیها میگردد ، بنابراین کویرهاازتبخیرآب سطحی نتیجه میشوند و اغلب درنواحی استقرارمیابد که درمعرض سیلهای نسبتا عظیم قرار داشته باشند،بعنوان مثال کویردریاچه نمک کاشان .
