کویر لوت محدوده ای بین استان های خراسان جنوبی ، سیستان و بلوچستان و کرمان است به طوریکه حد شمالی آن در حد مدار 32 درجه و حد جنوبی در حد مدار 28 درجه است. وسعت حوضه آبگیر دشت لوت حدود 175 هزار کیلومتر مربع یعنی حدود یک دهم مساحت کشور میباشد. طول آن از شمال به جنوب حدود 900 کیلومتر و غرب به شرق حدود 300 کیلومتر است.
این منطقه را از لحاظ زمین ساختی به 3 قسمت لوت شمال, لوت مرکزی و لوت جنوبی تقسیم بندی میکنند. حد جنوبی لوت شمالی بریدگیهای نامنظم لبه دشت مشرف به چاله رود شور بیرجند تشکیل میدهد. دشتی است نسبتا مرتفع و وسیع که از ریگ, شن و ماسه تشکیل شده است.
وسیعترین و پست ترین قسمت چاله لوت را لوت مرکزی تشکیل میدهد به طوری که ارتفاع پست ترین نقطه آن از سطح دریا 190 متر میباشد.
پدیدههای ژئومورفولوژیکی منحصر به فردی که در کویر لوت در طی هزاران سال شکل گرفته و باعث شده است که این منطقه به عنوان یک منطقه منحصر به فرد در جهان از لحاظ ویژگیهای ژئومورفولوژیکی از بیش از نیم قرن پیش, دانشمندان و گردشگران زیادی را به این منطقه بکشاند.
شهر افسانه‌ای کلوتها ، مرتفع‌ترین هرمهای ماسهای دنیا، 40 مخروط آتشفشان کواترنر، پهنه‌های وسیع ماسه و ریگ با طیف رنگی قهوه‌ای روشن تا خاکستری و سیاه نظیر «گدار باروت»، گدازه‌های بازالتی چاله نظیر «گندم بریان»، پهنه‌های شنی مواج، بزرگترین نبکاهای جهان ، مرتفع‌ترین ربدوها ، کویر پاشتری (سطح این نوع زمین‌ها این طور به نظر می‌رسد که پس از بارندگی زیاد خیس شده و تعدادی شتر روی آن راه رفته‌اند) و هامادا (دشت‌هایی از ریگ) و رود شور شگفتی‌های بی‌نظیر دشت لوت‌اند.
در قسمتهای شرق لوت مرکزی, تپه های ماسهای قرار گرفته که سطح قابل توجهی از آن را به عرض 50 کیلومتر و طول 100 کیلومتر پوشانده است. ارتفاع این تپه های ماسهای تا 500 متر هم می رسد( احمدی, 1377). نا همواری های ماسهای به اشکال بارخان , سیف و تپه های طولی دیده می شود.
کلوتها مشخص ترین نمونه فرسایش آبی-بادی در بیابانها میباشند و به شکل تپه های منفرد و یا رشته های موازی میباشند که در بخش غربی لوت مرکزی یعنی در 43 کیلومتری شهداد, قرار گرفتهاند. طول متوسط آن 150 و عرض متوسط آن 70 کیلومتر بوده و در جهت شمال غربی-جنوب شرقی قرار گرفته اند. ارتفاع حداکثر تپهها به 80 متر نیز می رسد . به کلوتها, یاردانگ نیز گفته میشود که یک واژه ترکمنی میباشد.
در مسیر شهداد به طرف کلوتها یعنی در حدود 20 کیلومتری شهداد, درختان و درختچههای گز در تپه های شنی تثبیت شده توسط گیاه, گلدان های بیابانی طبیعی را بوجود آوردهاند که به آن نبکا گفته می شود که در نوع خود در دنیا بی نظیر است.
شهر کوتوله ها در منطقه جنوب شرق شهداد حکایت از آثاری از سکونت انسان در 3 هزار سال قبل از میلاد دارد . علت نامگذاری شهر کوتوله ها بدلیل ارتفاع اندک خانههایی است که طی حفاری های گذشته از خاک بیرون آمده است. بدلیل گرمی هوا ساکنین آن موقع ارتفاع خانه ها را کم در نظر میگرفتند و قسمتی از بنا را نیز در زیر زمین میساختند, بعد ها بدلیل فرسایش و عوامل دیگر قسمتی از ارتفاع کمتر شده تا امروز بدین نام مشهور گشته است.
کمپ شهداد تنها کمپ کویری لوت است که 20 کیلومتر با شهر افسانه‌ای کلوتها فاصله دارد. این کمپ با 40 نفر ظرفیت در حاشیه غربی کویر لوت در موقعیت جغرافیایی 34/30 شمالی و 51/57 شرقی قرار دارد. این کمپ 3 سال پیش به همت سازمان گردشگری بنا نهاده شد .
این کمپ, آلاچیق‌هایی با سطح سیمانی و دیواره‌ها و سقف چوبی دارد و به امکاناتی چون برق و سرویس بهداشتی مجهز است.
اگر قصد سفر به لوت را دارید به یاد داشته باشید که بهترین زمان برای بازدید از لوت در اواخر فصل پاییز میباشد.
نظرات بسته شده است.